Sanskrt ili sanskrit

aureliano · ♣ El Capitán ♠

Sanskrt ili sanskrit je jezik najstarije indijske književnosti, Veda, i ima značajnu ulogu prije svega u hinduizmu. To je klasični jezik Brahmana, a prvi put je sistematiziran još u 4. stoljeću p.n.e. Njegov se nastanak datira još u vrijeme oko 1.200-te p.n.e., jer se u to vrijeme uobičajeni vedski jezik razlikuje od klasičnog sanskrta. Hindu koristi riječi iz sanskrta, ali ne i njegovu gramatiku. Danas se sanskrt (već unatrag više stoljeća) piše samo devanagari-pismom.

Sanskrt je danas uglavnom "mrtvi" jezik kao i latinski jezik, ali je još uvijek sveti jezik Hindusa jer su svi sveti tekstovi Hinduizma, od Veda i Upanišada pa do Bhagavad-Gita napisana na sanskrtu.

Primjeri riječi koje se koriste u hrvatskom a naslanjaju se na sanskrt: arijci, ašram, čakra, guru, džungla, ingver, narandža, mošus, svastika, tantra, joga...

Sanskrt je najstariji poznati indoarijski jezik i jedan od najstarijih indoeuropskih jezika. Iz njega su nastali jezici kao hindu i urdu (tzv. hindustani grupa), bengalski, pendžabski, kašmirski, nepalski i, po nekim tezama, romski. Vedski sanskrt je arhaični oblik sanskrta kojim su napisane četiri svete Vede. Vedski sanskrt se od klasičnog sanskrta razlikuje od prilike kao Homerov grčki od klasičnog grčkog jezika.

Da li je netko od vas upoznat s ovim starim jezikom?

pinkie · Prijatelj foruma

na Postidplomskim studijama kao predmet imam uporednu gramatiku indoevropskih jezika i na tom predmetu jedno od glavnih ispitnih pitanja jeste poznavanje sanskrta koji inace jeste prajezik svih indoevropskih jezika. Danasnji lingvisti(pojedini) pokusavaju da umanje znacaj ovog jezika i pobiju tvrdju da su od njega nastali ostali indoevropski jezici, no Exclamation

evo u ovom postu cu vam kopirati deo intevrjua sa nasim sanskrtologom u kojem cete delimicno moci da procitate cinjenice koje ce vam dati objasnjenja na mnoga pitanja koja danasnja lingvistika postavlja upravo vezana za poreklo jezika i sam sanskrt Wink

Naš sanskrtolog Branislava Božinović izdala je prvu svesku "Rečnika srodnih sanskrtskih i srpskih reči" s ciljem da dokaže da se od indoevropskih jezika engleski najviše udaljio od sanskrtskih korena a da je srpski jezik ostao najbliži
Kako je učiti sanskrt?
- A šta da vam kažem o sanskrtu? Tri godine potrebno vam je samo da naučite zamenice, a dvadeset godina vam treba da počnete da ga sričete, govorite. Sanskrt ima vrlo složenu gramatiku, čiste vokale i veliku transparentnost. Predloga gotovo da nema i svaka reč u rečenici, bez obzira na broj reči u njoj, može da zauzme mesto svake druge reči bez ikakvih posledica po smisao iskaza. Sanskrt je mrtav jezik jer njime više ne govori nijedan narod u Indiji. Međutim, on je živ i njime se i usmeno i pismeno služi duhovna elita Indije. Koliko znam, namera je da se sanskrt uvede u redovne školske programe u Indiji. Zatim, u Indiji je, nedavno, završeno prevođenje vokabulara svih naučnih disciplina na sanskrt. Indija, dakle, zna gde su joj koreni i, evo, vraća im se.

A mi, zapadnjaci, znamo li gde su nam koreni? Da li ćemo se vraćati sanskrtu?
- Kad bi se iz modernih evropskih jezika, pogotovu iz vokabulara religije, filozofije i nauke izbacile sve grčke i latinske reči od kojih se brojne mogu naći u sanskrtskom rečniku, u ovim uglednim duhovnim oblastima, ponosu zapadne civilizacije, nastupilo bi - mucanje! Po oceni malobrojnih kompetentnih stručnjaka koji znaju klasične jezike, sanskrt i savremene jezike sa evroarijskog stabla, uključujući srpski, najdalje se od sanskrta, koji služi kao etalon jer je prajezik nepoznat, udaljio engleski, a najbliži njemu ostao je srpski jezik. Gramatika engleskog jezika gotovo da više ne postoji, predlozima i redom reči u rečenici obezbeđuje se očuvanje smisla, vokali su mahom pomućeni, ogroman broj reči je jednosložan sa jednim takvim i njemu sličnih teško raspoznatljivim vokalom, pa je ovo jedini jezik za koji se moraju organizovati kursevi namenjeni strancima radi savladavanja teškoća u razumevanju govornog jezika. Za razliku od sanskrta i srpskog jezika kod kojih važi načelo: piši kao što govoriš, i, obratno, u engleskom ono niti važi, niti može da važi. Kada se staroengleski uporedi sa modernim jezikom, vidi se da tzv. indeks sintetičnosti ovog jezika opada od 2,12 na 1,68. A to ukazuje na porast analitičnosti na račun sintetičnosti pa nije nikakvo čudo što raste smisao za detalj i opada smisao za velike sinteze. Atom je rascepljen i proniklo se, donekle, u genetsku spiralu čoveka, dok filozofska misao skončava na odru anglosaskog pragmatizma, logičkog pozitivizma ili nečeg trećeg, što još nema ime ali je, izvesno, nedostojno da bi se moglo nazvati filozofijom. Uostalom, nije li nam nedvosmisleno saopšteno i NATO agresijom na našu zemlju da će pobeda mondijalizma biti poslednji istorijski događaj i da u njemu nema mesta za filozofiju.

Većina srpskih reči, vezanih za religiju, kao što su crkva, kandilo, oltar, post, bog, višnji i mnoge druge su sanskrtskog porekla, baš kao i svilen jelek, anterija, opanak, kabadahija, divan...
- Da, sve te reči su sanskrtskog porekla mada ih Vuk Karaxić krsti turcizmima. I, uslovno, oni su turcizmi. Ali, zna se da su turska plemena, gotovo tri veka pre Kosovske bitke, upala u Indiju gde su se susrela sa civilizacijom na vrhuncu. Tako su Turci obogatili jezik pozajmicama iz sanskrta i od njega nastalih živih jezika.