Dogodilo se na današnji dan.....

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 21. oktobar

1422. - Umro francuski kralj Šarl VI, koji je vladao 42 godine.

1760. - Rođen japanski slikar Kacušika Hokusaj, glavni predstavnik realizma u japanskom slikarstvu.

1772. - Rođen engleski pisac i mislilac Semjuel Tejlor Kolridž. Postavio je filozofske i teorijske osnove engleskog romantizma, a njegovo delo, iako malo po obimu, snažno je uticalo na evropsko pesništvo 19. veka.

1805. - U bici kod Trafalgara Britanci pod Horacijom Nelsonom porazili su francusko-špansku flotu, a da nisu izgubili ni jedan brod.

1833. - Rođen švedski hemičar, industrijalac i pronalazač Alfred Bernard Nobel.

1879. - Tomas Edison izvršio u laboratoriji u Nju Džersiju probu svog najnovijeg izuma - sijalice sa grafitnim nitima. Sijalica je svetlela čitavih 13 časova.

1917. - Rođen američki trubač, pevač, kompozitor i šef orkestra Džon Birks 'Dizi' Gilespi, jedan od najboljih trubača i improvizatora u istoriji džeza. Imao je presudnu ulogu u stvaranju 'bi-bap' muzike.

1938. - Japanske trupe posle nekoliko meseci bombardovanja zauzele kineski grad Kanton.

1941. - Nemci u Kragujevcu u Drugom svetskom ratu streljali više od 7.000 civila, među kojima i učenike kragujevačke gimnazije.

1944. - Američke trupe su zauzele Ahen, prvi veći nemački grad koji su u Drugom svetskom ratu osvojili saveznici.

1945. - Na izborima u Francuskoj prvi put glasale žene.

1950. - Kineske trupe počele su okupaciju Tibeta.

1969. - Vili Brant formirao koalicionu vladu socijaldemokrata i liberala, i postao prvi socijaldemokratski kancelar Zapadne Nemačke.

1969. - Umro američki pisac Žan Luj Keruak, poznat kao Džek Keruak, najpoznatiji romansijer bitničkog pokreta pedesetih godina 20. veka.

1984. - Umro francuski filmski režiser Fransoa Trifo, jedan od tvoraca 'novog talasa' francuskog filma.

1990. - U Bejrutu, zajedno sa članovima porodice, ubijen vođa libanske Nacionalne liberalne partije i jedan od lidera hrišćanske zajednice u Libanu Deni Šamun.

1991. - Na osnovu odluke Predsedništva SFR Jugoslavije jedinice Jugoslovenske narodne armije napustile Sloveniju.

1994. - SAD i Severna Koreja potpisale sporazum prema kojem će Pjongjang zamrznuti i potom napustiti nuklearni program.

2003. - U seriji velikih požara koji su zahvatili šume i naselja u okolini Los Andjelesa i San Dijega, poginulo najmanje 22 ljudi, više od 300.000 hektara šume i oko 3.500 kuća je izgorelo.

2005. - Umrla Širli Horn, džez pevačica i dobitnica nagrade 'Gremi', poznata po svojim intimnim, šapućućim vokalima i po virtuoznom sviranju na klaviru.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 22. oktobar

1721. - Nakon uspešno okončanog rata sa Švedskom, Rusija je postala nova sila na Baltiku, a Petar Veliki proglašen je carem cele Rusije.

1797. - Francuz Andre Žak Garnerin prvi je upotrebio padobran, skočivši iz balona nad Parizom sa visine od 680 metara.

1811. - Rodjen je madjarski kompozitor Franc List, legendarni pijanistički virtuoz koji je izgradio modernu klavirsku tehniku i dao klaviru snagu orkestra. Bio je vrstan muzički pedagog.

1844. - Rodjena je francuska glumica Anrijeta Rozina Bernar, poznata kao Sara Bernar, koja je obeležila pozorišnu epohu kao najveća tragetkinja svog doba.

1873. - Da bi onemogućio Francuze da se udruže sa nemačkim neprijateljima, nemački car Vilhelm I, na inicijativu kancelara Bizmarka pridružio se savezu Rusije i Austrije ['Savez triju careva'].

1883. - U Njujorku je izvodjenjem opere 'Faust' francuskog kompozitora Šarla Gunoa otvorena operska kuća 'Metropoliten'.

1887. - Uredu za patente u Njujorku Nikola Tesla prijavio je šest izuma, medju kojima i višefaznu naizmeničnu struju. Izume je 1888. otkupila firma 'Vestinghaus' i njihovu primenu prikazala na svetskoj izložbi u Čikagu 1893.

1906. - Umro je francuski slikar Pol Sezan, čije delo nije prihvaćeno od savremenika, ali je izvršilo ogroman uticaj na likovno stvralaštvo 20. veka.

1912. - Treća srpska armija generala Božidara Jankovića potukla je u Prvom balkanskom ratu turske snage i oslobodila Prištinu.

1927. - Umro je srpski pisac Borisav Stanković, jedan od začetnika moderne srpske proze. Prikazujući život rodnog Vranja s kraja 19. veka, dao je i psihološku analizu ličnosti, unoseći prvi put u srpsku literaturu erotiku i senzualnost ['Iz starog jevandjelja', 'Stari dani', 'Koštana', 'Nečista krv', 'Pod okupacijom'].

1947. - Počeo je rat izmedju Indije i Pakistana oko Kašmira, nakon što je kašmirski maharadža Hari Sing odbio da se priključi jednoj od dve zemlje kada je podeljen indijski podkontinent. Rat je početkom 1949. okončan posredstvom UN, a Kašmir je ostao podeljen.

1962. - Predsednik SAD Džon Ficdžerald Kenedi izdao je naredjenje američkoj ratnoj mornarici i avijaciji da blokiraju Kubu zbog postavljanja sovjetskih nuklearnih raketa u toj zemlji. Kubanska kriza, koja je dovela svet na ivicu atomskog rata, okončana je mesec dana kasnije sporazumom sovjetskog lidera Nikite Hruščova i Kenedija o povlačenju nuklearnog naoružanja i deblokadi Kube.

1964. - Francuski književnik Žan-Pol Sartr odbio je Nobelovu nagradu za književnost.

1964. - Slovenački gimnastičar Miroslav Cerar osvojio je zlatnu medalju na Olimpijadi u Tokiju. To je bila prva zlatna medalja za SFR Jugoslaviju na olimpijskim takmičenjima.

1987. - Primerak retke edicije Gutenbergove biblije prodat je u aukcijskoj kući 'Kristi' u Njujorku za rekordnih 5.39 miliona dolara.

1991. - Predsedništvo SFR Jugoslavije u nepotpunom sastavu [Srbija, Vojvodina, Kosovo i Crna Gora] odbacilo je predlog Evropske zajednice da se jugoslovenska federacija rekonstituiše u asocijaciju suverenih država. Ta odluka je doprinela produbljavanju jugoslovenske krize i definitivnom raspadu zemlje.

2000. - Posmrtni ostaci jednog od najvećih srpskih pesnika Jovana Dučića preneti su 57 godina nakon njegove smrti iz američkog mesta Libertvil i sahranjeni u rodnom gradu Trebinju u Republici Srpskoj.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 23. oktobar

42. p.n.e. - Samoubistvo izvršio Marko Junije Brut, jedan od vodja zavere u kojoj je 44. ubijen Julije Cezar. Brut se ubio posle poraza koji su republikanskoj vojsci u bici kod Filipa nanele snage Marka Antonija i Oktavijana.

1596. - Turska vojska sultana Muhameda III kod Erlaua u Mađarskoj porazila austrijske trupe nadvojvode Maksimilijana.

1789. - Rođen je srpski novinar i publicista Dimitrije Davidović, autor prvog ustava u modernoj srpskoj istoriji poznatog pod imenom Sretenjski ustav [1835].

1912. - Počela bitka kod Kumanova u Prvom balkanskom ratu u kojoj je srpska vojska nanela težak poraz turskim trupama i prisilila ih da se povuku ka Bitolju.

1917. - Američke snage stupile u prve borbene akcije u Prvom svetskom ratu, kod Linevila u Francuskoj.

1917. - Na sednici Centralnog komiteta ruske Socijalističke radničke partije [boljševika] doneta je odluka o podizanju oružanog ustanka.

1940. - Rođen brazilski fudbaler Edson Arantes do Nasimento, poznat kao Pele, koji se smatra najboljim igračem u istoriji fudbala.

1942. - Britanska Osma armija generala Bernarda Montgomerija počela ofanzivu protiv nemačkih snaga pod komandom Ervina Romela u egipatskoj pustinji kod mesta El Alamejn.

1944. - Sovjetska Crvena armija ušla u Drugom svetskom ratu u Mađarsku.

1944. - Prebacujući se preko Dunava u tek oslobođeni Beograd, u Drugom svetskom ratu je poginuo Ivan Milutinović, jedan od vođa Narodnooslobodilačkog rata i visoki funkcioner Komunističke partije Jugoslavije.

1944. - U filipinskom zalivu Lejte počela jedna od najvećih pomorsko-vazdušnih bitaka u Drugom svetskom ratu, u kojoj je učestvovala gotovo cela japanska flota i tri četvrtine flote SAD. Okončana je porazom Japanaca 25. oktobra.

1954. - Posle serije sastanaka u Parizu, ŠSR, SAD, Velika Britanija i Francuska sporazumele se da okončaju okupaciju Nemačke.

1956. - Uličnim demonstracijama studenata i radnika u Mađarskoj je počela antikomunistička pobuna, koju su sovjetske trupe ugušile u krvi 4. novembra 1956.

1958. - Ruski pisac Boris Pasternak dobio je Nobelovu nagradu zaknjiževnost za roman 'Doktor Živago' koji je postao bestseler na Zapadu, dok u ŠSR tada još nije bio objavljen.

1961. - Bivšem generalnom sekretaru UN Šveđaninu Hjalmaru Agne Dagu Hamaršeldu, koji je pod nerazjašnjenim okolnostima poginuo u avionu u vreme kongoanske krize, posthumno je dodeljena Nobelova nagrada za mir.

1973. - Severnovijetnamski mirovni pregovarač Le Duk To odbio jeNobelovu nagradu za mir uz obrazloženje da u njegovoj zemlji još nema mira.

1983. - U napadu sa kamionima napunjenim eksplozivom na štab američkih marinaca u Bejrutu i obližnju zgradu u kojoj su bili francuski vojnici, poginuo je 241 američki vojnik i 58 francuskih vojnika.

1983. - Na akušerskoj klinici u Zagrebu rođena prva jugoslovenska beba iz epruvete.

1990. - Ukrajinski premijer Vitalij Masol je prinuđen da podnese ostavku posle masovnih studentskih protesta. To je bio prvi funkcioner Sovjetskog Saveza koji je otišao sa vlasti pod pritiskom javnosti.

1991. - Predstavnici 19 zemalja potpisali na međunarodnoj konferenciji u Parizu u organizaciji UN mirovni sporazum radi okončanja 13-godišnjeg građanskog rata u Kambodži.

2003. - Čang Mej-ling, udovica Čang Kaj-šeka i nekada najmoćnija žena u Kini, umrla je u 106. godini u svom domu u Njujorku.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 24. oktobar

1360. - Engleski kralj Edvard III i francuski kralj Žan le Bon u Kaleu potpisali sporazum kojim je okončana prva faza Stogodišnjeg rata. Englezi dobili deo francuske teritorije, Edvard III se odrekao polaganja prava na francuski presto.

1601. - Umro danski astronom Tiho Brahe. Izgradio opservatoriju Uranijenburg na ostrvu Hven i gotovo dve decenije osmatrao planete, posebno Mars. Otkrio jednu zvezdu u sazvežđu Kasiopeja.

1618. - Rođen car Aurangzeb, veliki mogul Indije. Na vlast došao pošto je zbacio oca i pogubio braću. Proširio mogulsko carstvo, podsticao umetnost i nauku i fanatično širio islam i progonio hinduiste.

1648.- Vestfalskim mirom, koji su zaključili nemački car i vladari Francuske i Švedske, završen Tridesetogodišnji rat. Mirovnim ugovorom potvrđena načela Augsburškog verskog mira, o ravnopravnosti rimokatolika i protestanata, osujećena namera rimsko-nemačkog carstva i pape za hegemoniju u Evropi.

1725. - Umro Alesandro Gaspare Skarlati, najznačajniji italijanski kompozitor visokog baroka, autor brojnih opera i religioznih kompozicija.

1795. - Pruska, Austrija i Rusija izvršile treću podelu Poljske. Poljska prestala da postoji kao nezavisna država.

1882. - Nemački bakteriolog Robert Koh otkrio bakteriju koja izaziva tuberkulozu. Bakterija kasnije nazvana Kohov bacil.

1907. - Umro srpski novinar, pisac i političar Pera Todorović, jedan od osnivača Narodne radikalne stranke, autor programa i statuta stranke. Krajem 1886. isključen iz stranke pošto je obnovio list Samouprava i počeo da napada radikale. Pokrenuo i do 1903. izdavao Male novine, prvi senzacionalistički list u Srbiji.

1912. - Pobedom I srpske armije, pod komandom regenta Aleksandra Karađorđevića, nad turskom Vardarskom armijom, pod komandom Zeki-paše, završena Kumanovska bitka u I balkanskom ratu.

1917. - Počela bitka kod mesta Kaporeto, u I svetskom ratu, u kojoj su Nemci i Austrijanci naneli težak poraz italijanskoj vojsci i naterali je u bekstvo.

1922. - Parlament Irske prihvatio ustav po kom se ta država zove Slobodna Irska Država. Ustav formalno stupio na snagu u decembru.

1939. - Nacisti u Nemačkoj naredili Jevrejima da nose Davidovu zvezdu.

1944. - Avioni SAD u II svetskom ratu, tokom velike vazdušno-pomorske bitke u filipinskom zalivu Lejte, potopili japanski nosač aviona Musaši, jedan od najvećih u svetu.

1945. - Stupila na snagu Povelja Ujedinjenih nacija koju je u junu 1945. u San Francisku potpisala 51 zemlja-osnivač svetske organizacije, među njima Jugoslavija.

1948. - Umro austrijski kompozitor mađarskog porekla Franc Lehar, najznačajniji predstavnik bečke operete u prvoj polovini XX veka.

1957.- Umro francuski modni kreator Kristijan Dior, jedan od glavnih kreatora mode u svetu posle II svetskog rata.

1964.- Britanska afrička kolonija Severna Rodezija stekla nezavisnost pod nazivom Republika Zambija, s predsednikom Kenetom Kaundom.

1970. - Kandidat levice Salvador Aljende izabran za predsednika Čilea. Ubijen u septembru 1973. u državnom udaru oficirske hunte koju je predvodio Augusto Pinoče.

1980. - Vlasti Poljske legalizovale nezavisni radnički sindikat Solidarnost.

1991.- U Sarajevu konstituisana prva Skupština srpskog naroda u Bosni i Hercegovini, za prvog predsednika izabran Momčilo Krajišnik. Skupština usvojila Deklaraciju o pravu srpskog naroda na samopredeljenje.

1997. - U Beogradu ubijen Zoran Todorović, sekretar Direkcije Jugoslovenske levice, direktor Beopetrola, blizak
prijatelj porodice predsednika Jugoslavije Slobodana Miloševića. Ubica nikada nije otkriven.

2000. - Skupština Srbije izabrala prelaznu tehničku Vladu Srbije koja će do vanrednih parlamentarnih izbora 23. decembra obezbediti funkcionisanje zemlje. Vladu formirali Demokratska opozicija Srbije, Srpski pokret obnove i Socijalistička partija Srbije.

2001. - U napadu snaga SAD na Kabul ubijena 22 člana pakistanskog militarističkog pokreta Harakat ul Mudžahedini, koji su se borili protiv indijske vlasti u Kašmiru.

2002. - U Republici Srpskoj smenjeno i uhapšeno više odgovornih lica zbog afere izvoza oružja i vojne opreme Iraku, koji je pod sankcijama UN. U aferu umešani Vazduhoplovni zavod Orao iz Bijeljine i preduzeće Jugoimport-SDPR iz Beograda, čiji je direktor Jovan Čeković smenjen.

2003. - Posle 27 godina upotrebe putnički supersonični avion konkord britanske avio-kompanije Britiš ervejz poslednji put sleteo na londonski aerodrom Hitrou. Završeno jedno od najglamuroznijih poglavlja u istoriji avijacije.

2005.- Savet bezbednosti UN odobrio početak pregovora o budućem statusu Kosova. Generalni sekretar UN Kofi Anan imenovao bivšeg predsednika Finske Martija Ahtisarija za specijalnog izaslanika UN o pregovorima o statusu Kosova.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 25. oktobar

732. - Franački vladar Šarl naneo je kod Poatjea težak poraz vojsci Saracena pod komandom valije Abd-ar-Rahmana, pripadnika ekstremno fanatične muslimanske sekte, što mu je donelo nadimak 'Šarl Čekić'.

1154. - Umro engleski kralj Stiven, unuk Vilijama Osvajača, koji je tokom vladavine ispoljio veliku hrabrost predvodeći vojsku u mnogim bitkama u gradjanskom ratu, ali i manjak političkog talenta. Dve godine pre smrti, u vreme kad je veći deo Engleske razoren unutrašnjim borbama koje su sasvim potkopale uticaj krune, priznao je kao naslednika prestola Henrija, kasnije Henrija II, prvog vladara iz kuće Plantageneta.

1400. - Umro engleski pisac Džefri Čoser, začetnik moderne engleske književnosti, jedan od najvećih evropskih pesnika Srednjeg veka.

1415. - Englezi su u Stogodišnjem ratu, pod komandom kralja Henrija V, naneli težak poraz Francuzima u bici kod Azenkura na severu Francuske.

1495. - U Portugalu je na presto stupio kralj Manuel I, kojeg su savremenici nazivali 'Manuel Veliki' ili 'Manuel Srećni', za čije je vladavine do 1521. zemlja ekonomski i politički procvetala i postala svetska pomorsko-kolonijalna sila prvog reda.

1647. - Umro italijanski fizičar i matematičar Evandjelista Toričeli, pronalazač živinog barometra, tzv. Toričelijeve cevi.

1806. - Rođen nemački filozof Kaspar Šmit, poznat kao Maks Štirner, prvi teoretičar anarhizma. Bio je mladohegelijanac, izraziti individualista. Dela: 'Jedini i njegova svojina', 'Istorija reakcije'.

1815. - Srpski knjaz Miloš Obrenović postigao sporazum s vezirom Beogradskog pašaluka Marašli Ali pašom o mešovitoj srpsko-turskoj upravi, čime je završen Drugi srpski ustanak.

1825. - Rođen austrijski kompozitor, violinista i dirigent Johan Štraus Mladji, tvorac bečke operete.

1838. - Rođen francuski kompozitor Žorž Bize, autor opere 'Karmen', remek dela francuskog muzičkog realizma.

1842. - Rođen srpski sveštenik i istoričar Dimitrije Ruvarac, član Srpske kraljevske akademije.

1881. - Rođen španski slikar, vajar, keramičar i dekorater Pablo Ruis Pikaso, osnivač kubizma, jedan od najznačajnijih slikara 20. veka.

1909. - Namesnika Koreje i bivšeg japanskog predsednika vlade princa Ita Hirobumija ubili su korejski nacionalisti, protivnici protektorata Japana nad njihovom zemljom.

1936. - Nemačka i Italija stvorile osovinu Rim-Berlin, koja će potom, uključenjem Japana, prerasti u vojno-politički blok koji će izazvati Drugi svetski rat.

1938. - Italijanski diktator Benito Musolini objavio da je Libija sastavni deo Italije.

1941. - Neuspehom snaga Adolfa Hitlera završena prva ofanziva nemačkih trupa na Moskvu u Drugom svetskom ratu.

1949. - Vlada Sovjetskog Saveza je u noti vladi FNRJ otkazala gostoprimstvo jugoslovenskom ambasadoru u Moskvi, a ubrzo su i vlade zemalja istočne Evrope povukle ambasadore iz Jugoslavije i pod neosnovanim izgovorom otkazale gostoprimstvo diplomatama i drugim predstavnicima Jugoslavije.

1956. - Egipat, Jordan i Sirija osnovali su jedinstvenu vojnu komandu.

1971. - Generalna skupština Ujedinjenih nacija odlučila da primi Kinu u svetsku organizaciju i isključi Tajvan.

1983. - Trupe SAD okupirale su karipsku ostrvsku državu Grenadu.

1995. - Na osnovu sporazuma Izraela i PLO o palestinskoj samoupravi, izraelske trupe su počele povlačenje iz grada Dženin, na okupiranoj Zapadnoj obali.

2003. - Pod optužbom za prevare i ogromnu utaju poreza uhapšen je najbogatiji ruski državljanin Mihail Hodorkovski, većinski akcionar gigantske naftne kompanije 'Jukos'.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 26. oktobar

899. - Umro engleski kralj Alfred Veliki. Po dolasku na presto 871, uspešno odbranio zemlju od Danaca, oslobodio i obnovio London. Razvio ratarstvo, osnovao mnoge gradove i učinio mnogo na polju duhovne kulture, okupljajući učene ljude i iz inostranstva.

1440. - Obešen Žil de Re, jedan od boraca Jovanke Orleanke. Bivši maršal Francuske, optužen za satanizam i ubistvo 140 dece. Njegov zločin bio inspiracija za priču "Plavobradi".

1685. - Rođen italijanski kompozitor Đuzepe Domeniko Skarlati, virtuoz na čembalu. Komponovao više od 550 kompozicija za čembalo, čuvenih sonata u jednom stavu.

1759. - Rođen Žorž-Žak Danton, jedan od vođa Francuske revolucije. Predvodio napad na parisku tamnicu Bastiju, 14. jula 1789. Kao protivnik revolucionarnog terora sukobio se s Robespjerom, optužen za saradnju s neprijateljima Republike i pogubljen na giljotini 1794.

1842. - Rođen ruski slikar Vasilij Vasiljevič Vereščagin, autor monumentalnih kompozicija sa scenama iz rusko-turskog rata.

1861. - U Frankfurtu prikazan rad prvog uređaja za prenos govora, koji je njegov konstruktor Johan Filip Reis nazvao telefonom. Izumiteljem prvog upotrebljivog telefona, 1876, smatra se Amerikanac Aleksandar Grejem Bel.

1863. - U Ženevi počela četvorodnevna međunarodna konferencija 14 zemalja na kojoj je osnovan Crveni krst i objavljeni principi koji su 1864. poslužili kao osnova za usvajanje Ženevske konvencije o zaštiti žrtava rata.

1896. - U Adsis Abebi potpisan sporazum kojim je uspostavljen mir Italije i Abisinije, danas Etiopije, i priznata nezavisnost Abisinije.

1905. - Tokom I ruske revolucije, radnici u Petrogradu osnovali prvi sovjet, radničku skupštinu.

1905. - Sporazumom u Karlštadu Norveška se odvojila od Švedske i postala nezavisna kraljevina s kraljem Hakonom VII.

1911. - U Kini ukinuta monarhija i proglašena republika sa Sun Jat Senom kao privremenim predsednikom.

1916. - Rođen francuski državnik Fransoa Miteran. Prvi socijalista koji je, u maju 1981, izabran za predsednika Francuske i ostao na tom položaju 14 godina. U Drugom svetskom ratu bio jedan od vođa francuskog Pokreta otpora, od 1971. lider Socijalističke partije Francuske.

1917. - Brazil u Prvom svetskom ratu objavio rat Nemačkoj.

1955. - General Ngo Din Diem proglasio Republiku Vijetnam u južnom Vijetnamu, sebe predsednikom, zaveo diktatorski režim. Ubijen u vojnom udaru u novembru 1963.

1955. - Parlament Austrije prihvatio, dan posle odlaska poslednjih savezničkih okupacionih vojnika, Državni ugovor kojim se obavezao na stalnu neutralnost zemlje.

1961. - Nobelovu nagradu za književnost dobio jugoslovenski književnik Ivo Andrić i postao prvi Jugosloven dobitnik te nagrade.

1972. - Umro ruski konstruktor aviona i helikoptera Igor Ivanovič Sikorski. Konstruisao prvi uspešan helikopter, 1913. prvi izgradio avion s više motora. 1919. emigrirao u SAD, gde je nastavio rad na konstrukciji novih tipova aviona i helikoptera.

1972. - U kampanji Saveza komunista Jugoslavije protiv, kako je rečeno, anarholiberala, smenjeni funkcioneri Saveza komunista Srbije Marko Nikezić i Latinka Perović, potom i funkcioneri u državnom aparatu i privredni rukovodioci koji su se zalagali za liberalizaciju i modernizaciju društva.

1976. - Generalna skupština Ujedinjenih nacija jednoglasno osudila aparthejd i pozvala vlade članica da zabrane sve kontakte s Transkejom, koja je samoproklamovala nezavisnost s belom manjinom na čelu.

1994. - Izrael i Jordan potpisali sporazum kojim je posle 46 godina formalno okončano ratno stanje dva suseda.

1995. - Na Malti ubijen vođa palestinske terorističke islamske organizacije Islamski džihad Fati Škaki.

1998. - Predsednici Perua i Ekvadora potpisali formalnu deklaraciju kojom je rešen pogranični spor dve južnoameričke zemlje nastao početkom XIX veka, zbog kog su više puta ratovale.

1999. - Savet bezbednosti UN odobrio upućivanje međunarodnih mirovnih snaga, 11.000 vojnika i policajaca, u Istočni Timor.

2000. - Na sastanku u Bukureštu Jugoslavija postala punopravna članica Pakta za stabilnost jugoistočne Evrope.

2001.- Sud u Beogradu osudio Dobrosava Gavrića na 20 godina zatvora zbog ubistva Željka Ražnatovića i dve osobe u hotelu Interkontinental u Beogradu 15. januara 2000.

2002.- U akciji oslobađanja oko 800 talaca, koje su čečenski teroristi držali tri dana u jednom moskovskom pozorištu, stradalo 128 osoba, svih 50 terorista likvidirano.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 27. oktobar

1505. - Umro ruski vladar Ivan III Vasiljevič. Veliki knez moskovski od 1462. i 'svih Rusa' ujedinio je veliki broj kneževina, ojačao centralnu vlast i oslobodio ruska područja od Tatara.

1553. - Na lomači kao jeretik spaljen španski lekar i teolog Migel Serveto.

1728. - Rođen engleski istraživač Džejms Kuk, poznat kao Kapetan Kuk, jedan od najvećih morepolovaca u istoriji.

1782. - Rođen italijanski muzičar Nikolo Paganini, virtuoz na violoni i kompozitor, čijoj su veštini savremenici pridavali magične moći [violinski koncerti, 24 kapriča za solo violinu, kamerna muzika].

1806. - Napoleonove trupe ušle u Berlin, nakon pobede nad Prusima kod Jene.

1807. - U dvorcu u Fontenblou Napoleon Bonaparta i španski kralj Karlos IV potpisali su sporazum o podeli Portugalije.

1811. - Rođen američki pronalazač Ajzak Merit Singer, koji je 1851. usavršio prvu šivaću mašinu za široku upotrebu.

1843. - U Srbiji osnovana državna pošta.

1858. - Rođen Teodor Ruzvelt, predsednik SAD od 1901. do 1909, čija je politika stvorila svetsku silu od dotad izolacionističke Amerike.

1871. - Velika Britanija anektirala dijamantska polja u Kimberliju u Južnoj Africi.

1918. - Britanske, francuske i italijanske snage porazile u Prvom svetskom ratu austrijsku vojsku na italijanskom frontu.

1922. - Pod pritiskom fašističkog pokreta Benita Musolinija, italijanska vlada je podnela ostavku.

1935. - Pušten u saobraćaj železničko-drumski 'Pančevački most Kralja Petra II' na Dunavu kod Beograda.

1966. - Generalna skupština UN oduzela Južnoj Africi mandat nad Jugozapadnom Afrikom.

1971. - Kongo promenio naziv države u Republika Zair.

1973. - Mirovne snage UN stigle su u Kairo da uspostave liniju razdvajanja između egipatskih i izraelskih snaga.

1978. - Egipatski predsednik Anvar el Sadat i izraelski premijer Menahem Begin dobili Nobelovu nagradu za mir.

1991. - Sovjetska republika Turkmenistan proglasila nezavisnost od Moskve.

1995. - U Beogradu umro srpski književnik Slobodan Selenić, dopisni član Srpske akademije nauka i umetnosti, profesor na Fakultetu dramske umetnosti u Beogradu.

1998. - Savet NATO odložio na neodređeno vreme aktivirajuću naredbu o vojnoj intervenciji protiv ciljeva u SR Jugoslaviji, nakon što su srpske vlasti povukle vojsku na Kosovu u kasarne i smanjile policijske snage u toj pokrajini.

1998. - Gerhard Šreder preuzeo dužnost kancelara Nemačke, nakon što je Helmut Kol, izgubivši na izborima, podneo ostavku.

1999. - Haljina, koju je holivudska zvezda Merlin Monro nosila dok je pevala 'Happy Birthday, Mr. President' predsedniku DŽonu Kenediju, prodata je za 1,267.500 dolara, što je rekordna suma za deo odeće prodat na aukciji.

1999. - Naoružani napadači upali u parlament Jermenije u Jerevanu i ubili devetoricu ljudi, uključujući premijera Vazgena Sarksijana, predsednika parlamenta Karena Demirkijana, dvojicu njegovih zamenika i jednog ministra.

2000. - Zbog jake oluje, ronilačka ekipa nije uspela da uđe u podmornicu Kursk. Dan ranije su otkriveni dokazi da su 23 mornara preživela prvu eksploziju zbog koje je ova ruska atomska podmornica potonula 12. avgusta u Barencovom moru.

2001. - Švedski dnevnik Ekspresen preneo je izjavu Kristera Petersona, koji je u nedostatku dokaza oslobođen optužbi za ubistvo švedskog premijera Ulofa Palmea 1986. godine, da on zapravo jeste ubio premijera. Peterson je umro 29. septembra 2004. od posledica moždanog udara.

2002. - Na predsedničkim izborima u Brazilu, pobedio je Luiz Inasio Lula da Silva. Da Silva je prvi brazilski predsednik levičarskog opredeljenja i predstavnik radničke klase.

2004. - Međunarodna federacija Crvenog krsta i Crvenog polumeseca saopštila je da je tokom 2003. u prirodnim katastrofama poginulo 76.806 ljudi, što je tri puta više nego u prethodnoj, 2002. godini.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 28. oktobar

1492. - Kristofer Kolumbo je na prvom putovanju preko Atlantika otkrio Kubu i proglasio je posedom Španije.

1628. - Kraljevske trupe pod kardinalom Rišeljeom zauzele su, nakon višemesečne opsade, uporište hugenota [protestanata] La Rošel.

1636. - U Kembridžu, u američkoj državi Masačusets, osnovan Harvard koledž, najstarija obrazovna ustanova u SAD.

1704. - Umro engleski filozof Džon Lok], jedan odutemeljivača empirizma i liberalističke filozofije.

1746. - U zemljotresu u Peruu, u kojem su razoreni gradovi Lima iKaljao, poginulo najmanje 18.000 ljudi.

1836. - Proglašena federacija Perua i Bolivije.

1884. - Rođen srpski kompozitor, muzikolog, pedagog i kritičar Miloje Milojević, profesor Muzičke akademije u Beogradu, jedan od začetnika muzikologije u Srbiji.

1886. - Na ostrvu Bidl u njujorškoj luci predsednik SAD Grover Klivlend otkrio Statuu slobode, poklon Francuske, koju je izradio Frederik Ogist Bartoldi.

1891. - U Japanu u zemljotresu na najvećem ostrvu Nipon poginulo najmanje 10.000 ljudi, a 300.000 ostalo je bez domova.

1914. - Rođen američki mikrobiolog Džonas Edvard Salk, koji je 1953. pronašao vakcinu protiv dečje paralize.

1918. - Posle raspada Austro-Ugarske u Prvom svetskom ratu, u Pragu preuzeo vlast Nacionalni komitet.

1919. - U SAD stupio na snagu zakon o prohibiciji, kojim jezabranjena prodaja pića sa više od pola procenta alkohola.

1922. - Oko 40.000 fašista crnokošuljaša Benita Musolinija krenulo je iz Napulja u Marš na Rim. Dva dana kasnije kralj Vitorio Emanuele poverio je Musoliniju mandat za sastav vlade.

1932. - Rođen kiparski državnik Spiros Kiprijanu, prvi šef diplomatije posle sticanja nezavisnosti Kipra 1960.

1940. - Italijanske trupe napale Grčku iz Albanije, nakon što je Grčka odbila ultimatum kojim je Italija tražila vojna uporišta na grčkoj teritoriji.

1962. - Okončana kubanska raketna kriza -sovjetski lider Nikita Hruščov saopštio da je naredio povlačenje raketa sa Kube, a predsednik SAD Džon Ficdžerald Kenedi da će obustaviti blokadu te zemlje.

1974. - Šefovi arapskih država, uključujući i jordanskog kralja Huseina usvojili su Deklarciju kojom su zatražili stvaranje nezavisne palestinske države.

1982. - Na opštim izborima u Španiji ubedljivu pobedu odnela je Socijalistička radnička partija Felipea Gonzalesa.

1995. - U požaru koji je izbio u metrou glavnog grada Azerbejžana, Bakuu, poginulo najmanje 289, a ranjeno 270 ljudi.

2005. - Umro je pozorišni i filmski velikan, glumac Ljuba Tadić[76].

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 29. oktobar

439 - Vandali, predvođeni kraljem Genserikom, osvojili su Kartaginu, koja je postala glavni grad vandalske države u Africi.

1321 - Umro je srpski kralj Stefan Milutin Nemanjić. Tokom njegove vladavine od 1282. Srbija je proširila granice na severu i na jugu i doživela ekonomski i kulturni razvoj, postavljene su osnove zakonodavstva i državne uprave. Podigao je i obnovio više crkava i manastira (Gračanica, Nagoričino).

1507 - Rođen je španski vojskovođa Fernando Alvares de Toledo, vojvoda od Albe. Kao namesnik Holandije (1567-73) sprovodio je teror nad protivnicima španske krune, tokom kojeg je pogubljeno 18.000 ljudi. Preko svoje špijunske mreže podsticao je progone hugenota (protestanata) u Francuskoj za vreme Katarine Mediči.

1814 - Prvi parni ratni brod "Fulton", koji je konstruisao Robert Fulton, porinut je u njujorškoj luci.

1881 - U Japanu je osnovana prva nacionalna politička stranka.

1888 - U Carigradu je potpisana Konvencija o Sueckom kanalu, prema kojoj "kanal treba da bude slobodan i otvoren, za vreme rata i u vreme mira, za sve trgovačke i ratne brodove bez razlike na zastavu".

1889 - Umro je ruski pisac, književni kritičar i revolucionar Nikolaj Gavrilovič Černiševski. Njegovo političko delovanje u carskoj Rusiji prekinuto je progonstvom u Sibir (1864). Zalagao se da književnost bude oruđe društvene kritike, a u delu "Šta da se radi" izneo je svoje socijalističko-utopijske poglede na društvo.

1897 - Rođen je nemački nacistički političar Jozef Gebels, ministar prosvete i propagande nacističke Nemačke (1933-45), jedan od inspiratora antisemitskog terora. Iz straha pred odgovornošću za nacističke zločine, izvršio je samoubistvo sa celom svojom porodicom u poslednjim časovima pred pad Berlina u Drugom svetskom ratu.

1910 - Rođen je engleski filozof Džuls Alfred Ejer, čija se knjiga "Jezik, istina i logika" smatra manifestom logičkog pozitivizma ("Zasnivanje empirijskog znanja", "Problem saznanja", "Pojam osobe").

1911 - Umro je Džozef Pulicer, američki novinski magnat, jedan od začetnika "žute štampe", iz čije se fondacije svake godine dodeljuje "Pulicerova nagrada" za novinarstvo, karikaturu, američku istoriju, poeziju, dramu, roman i muziku.

1918 - Hrvatski sabor je posle raspada Austro-Ugarske u Prvom svetskom ratu proglasio raskid državno-pravnog odnosa sa Habsburškom monarhijom i proglasio pristupanje Hrvatske Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca.

1923 - Turska je proglašena republikom, a general Mustafa Kemal (od 1930. Kemal Ataturk) postao je prvi predsednik.

1929 - Krah Njujorške berze, poznat kao "crni utorak", označio je početak velike krize koja je uzdrmala temelje američke privrede, a kasnije se proširila na ceo svet. Industrijska proizvodnja je pala u razvijenim zemljama na nivo s početka veka, a bez posla je ostalo 26 miliona ljudi.

1950 - Umro je švedski kralj Gustav V, koji je tokom vladavine od 1907. osigurao neutralni status Švedske u oba svetska rata.

1956 - Dva dana uoči francusko-britanskog napada na Egipat, izraelska vojska napala je poluostrvo Sinaj.

1964 - Ujedinjena Republika Tanganjika, Zanzibar i Pemba promenila je naziv u Tanzanija.

1996 - U Beču je održana aukcija oko 8.000 slika, skulptura i ostalih umetničkih dela koja su od austrijskih Jevreja u Drugom svetskom ratu oteli austrijski i nemački nacisti. Prihod je dodeljen ljudima koji su preživeli holokaust.

1998 - Komisija za istinu Južne Afrike predala je izveštaj predsedniku Nelsonu Mendeli (Mandel) u kojem su bivši predsednik Bota, Mendelina bivša supruga Vini, Butelezi i Afrički nacionalni kongres optuženi za kršenje ljudskih prava.

1998 - Veteran američke astronautike Džon Glen je u 77. godini spejs šatlom "Diskaveri" ponovo poleteo u kosmos, 36 godina posle svoje prve kosmičke misije.

1999 - Iranski predsednik Muhamed Katami završio je posetu Parizu, prvu od 1979. godine, tokom koje je apelovao na globalnu toleranciju i bolje povezivanje sa Zapadom.

2000 - Više od 30.000 ljudi demonstriralo je protiv neonacista u nemačkom gradu Dizeldorfu.

2001 - Japan je usvojio kontroverzni zakon koji dozvoljava japanskim oružanim snagama, prvi put posle Drugog svetskog rata, da budu angažovane u inostranstvu kao podrška američkim napadima u Avganistanu.

2001 - Pod pritiskom pakistanskog predsednika, zatvoreno je 12 pripadnika Islamskog militarističkog pokreta radi istrage o oružanom napadu na jednu hrišćansku crkvu, u kojem je ubijeno 16 osoba.

2002 - U požaru koji je zahvatio petospratni Međunarodni trgovinski centar u južno-vijetnamskom gradu Ho Ši Min, poginulo je 61, a povređeno preko 100 ljudi. To je bio najveći požar u tom gradu u poslednjih 27 godina.

2003 - U Tokiju (Japan) je osuđen na smrt vešanjem doktor Tomomas Nakagava (41), jedan od vođa japanskog kulta Strašnog suda, koji je 1995. učestvovao u napadu smrtonosnim nervnim gasom na tokijsku podzemnu železnicu kada je umrlo 12 ljudi.

2003 - Umro je italijanski tenor Franko Koreli jedan od najpopularnijih operskih pevača XX veka. koji je nastupao u vodećim svetskim kućamna, od milanske Skale do Metropoliten opere u Njujorku.

2004 - Lideri Evropske unije potpisali su u Rimu evropski ustav, a 25 zemalja članica EU imaju rok od dve godine za njegovu ratifikaciju.

2004 - Arapska televizija Al Džazira emitovala je video snimak u kojem je vođa Al Kaide, Osama Bin Laden, prvi put javno priznao da stoji iza terorističkih napada u SAD, 11. septembra 2001.

2006 - U avionskoj nesreći brazilskog aviona 737 koji je nestao iznad prašuma Amazonije poginulo je 155 putnika i članova posade.

2008 - Predsednik Maldiva Maumun Abdula Gejum priznao je pobedu opozicionog kandidata Mohameda Našida, koji je tokom njegove 30-godišnje vladavine više puta bio zatvaran zbog promovisanja demokratije na tom arhipelagu u Indijskom okeanu.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 30. oktobar

1735. - Rođen američki državnik Džon Adams, jedan od najistaknutijih boraca za američku nezavisnost, prvi potpredsednik i drugi predsednik SAD. Učestvovao u izradi nacrta Deklaracije o nezavisnosti 1776. Njegov sin Džon Kvinsi Adams bio šesti predsednik SAD.

1751. - Rođen Ričard Brinsli Šeridan, uz Goldsmita najznačajniji engleski dramatičar XVIII veka. Kao član parlamenta Velike Britanije proslavio se kao sjajan orator.

1762. -v Rođen francuski pisac Andre de Šenije. Uskladio stare pesničke forme s novom osećajnošću, pa ga istoričari književnosti najčešće predstavljaju kao poslednjeg pesnika klasicizma i prvog romantičara. Pozdravljajući Francusku revoluciju, Šenije se oštro suprotstavio jakobinskoj diktaturi i pogubljen je na giljotini 1794.

1817. - Simon Bolivar osnovao prvu nezavisnu vladu Venecuele.

1830. - Umro crnogorski vladika Petar I Petrović Njegoš. Po dolasku na vlast, 1782, doprineo razvoju crnogorske državnosti. Doneo prvi zakon, Zakonik Petra I, i ustanovio centralni sudski organ, Kuluk, 1803. Predvodio Crnogorce u borbama protiv Turaka i Francuza, mirio zavađena plemena i trudio se da iskoreni krvnu osvetu.

1864. - Potpisan Bečki mir, Danska prinuđena da Pruskoj prepusti pokrajine Šlezvig, Holštajn i Lauenburg.

1869. - Izvođenjem alegorijske slike Đorđa Miletića "Posmrtna slava kneza Mihaila", u Beogradu otvorena nova zgrada Narodnog pozorišta, izgrađena po projektu Aleksandra Bugarskog.

1905. - Tokom prve, februarske, ruske revolucije, ruski car Nikolaj II Aleksandrovič Romanov Oktobarskim manifestom ponudio šire biračko pravo, izabran parlament sa zakonodavnom vlašću i data je garancija građanskih sloboda.

1910. - Umro švajcarski filantrop Žan-Anri Dinan, tvorac ideje o Crvenom krstu i jedan od osnivača Međunarodnog komiteta Crvenog krsta 1863, dobitnik Nobelove nagrade za mir 1901.

1918. - Slovačka proglasila odvajanje od Mađarske i ujedinjenjem s Češkom formirala Čehoslovačku, prvu državu stvorenu posle raspada Austro-Ugarske, u Prvom svetskom ratu.

1918. - Kapitulacijom Turske, koja je u Prvi svetski rat ušla 1914. na strani Centralnih sila, prestala da postoji Otomanska imperija.

1922. - Dva dana posle Marša na Rim, Benito Musolini formirao prvu fašističku vladu u Italiji.

1938. - Milione Amerikanaca uhvatila panika dok su na radiju CBS slušali radio-dramu, koju je prema noveli Herberta Džordža Velsa "Rat svetova" snimio Orson Vels. Slušaoci mislili da se radi o stvarnom napadu Marsovaca na Zemlju.

1973. - Pušten u saobraćaj most na Bosforu, koji povezuje Evropu i Aziju.

1974. - Nokautom nad Džordžom Formanom, Muhamed Ali se u 32. godini trijumfalno vratio boksu.

1975. - Princ Huan Karlos preuzeo vođstvo Španije od teško obolelog diktatora Fransiska Franka.

1975. - Kod Praga se srušio avion DC-9 jugoslovenske kompanije Inex-Adria. Poginulo 75 putnika, čehoslovačkih turista koji su se vraćali sa letovanja na Jadranu.

1990. - Kina objavila rezultate popisa stanovništva, prema kom njena populacija broji 1.013.000.000 ljudi.

1995. - Minimalnom većinom, 50,6 odsto, stanovnici Kvebeka izjasnili se na referendumu protiv nezavisnosti te kanadske provincije.

1998. - Na osnovu sporazuma predstavnika Vojske Jugoslavije i NATO-a, potpisanog 15. oktobra, avioni NATO-a počeli misiju nadgledanja vazdušnog prostora Kosova, Orlovo oko.

2000. - Sudija Vrhovnog suda Španije, njegov telohranitelj i vozač ubijeni, 35 osoba povređeno, u eksploziji automobila-bombe u Madridu, za koju su osumnjičeni pripadnici baskijskog separatističkog pokreta ETA.

2001. - Londonski klub poverilaca smanjio Jugoslaviji dug sa 2,8 na 2,2 milijardi dolara.

2003. - Na donatorskoj konferenciji u Hagu prikupljeno 15,7 miliona evra za uspostaljanje i rad Suda za ratne zločine u Sarajevu.

2003. - Vrhovni sud u Rimu bivšeg premijera Italije Đulija Andreotija, ranije osuđenog na 24 godine zatvora za saučesništvo u ubistvu novinara Karmina Pikorelija, koje je 1979. izvršila mafija, proglasio nevinim.

2006. -Bivšem čileanskom diktatoru Augustu Pinočeu određen kućni pritvor zbog torture, ubistava i kidnapovanja tokom njegove 17 godina duge vladavine. Pinoče umro 10. decembra 2006. u bolnici u Santjagu. Procenjuje se da je tokom njegove diktature u političkim nemirima i progonima ubijeno oko 3.000 ljudi, dok ih je oko 28.000 bilo podvrgnuto raznim oblicima mučenja.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 31. oktobar

- Danas je praznik Sveti apostol i jevanđelist Luka. Rođen je u Antiohiji i bio je veoma obrazovan. U mladosti je izučio grčku filosofiju, medicinu i živopis. U vreme delatnosti Gospoda Isusa na zemlji, sveti Luka je u Jerusalimu video Spasitelja licem u lice, čuo njegovu spasonosnu nauku i poverovao u nju. Ubrzo je uvršten među sedamdeset apostola i poslan na propoved, a na putu za Emaus video je vaskrslog Gospoda. Po silasku Duha svetoga na apostole, Luka se vratio u Antiohiju i tamo radio sa apostolom Pavlom, s kojim je putovao u Rim obraćajući u veru Hristovu neznabošce i Jevreje. Na molbu hrišćana, napisao je Jevanđelje oko 60. godine. Po smrti apostola Pavla, Luka je propovedao Jevanđelje po Italiji, Dalmaciji i Makedoniji. Živopisao je tri ikone Presvete Bogorodice i ikone svetih apostola Petra i Pavla. Zato se sveti Luka smatra osnivačem hrišćanskog ikonopisa. I u dubokoj starosti nastavio je da putuje i propoveda u Liviji, Gornjem Misiru i Grčkoj i da ljude obraća hrišćanskoj veri. Napisao je i Dela apostolska i posvetio ih Teofilu, knezu Ahaje. Imao je 84 godine kada su ga neznabošci stavili na muke, a potom obesili na jednu maslinu u gradu Tebi. U vreme cara Konstancija, mošti ovog svetitelja prenesene su u Carigrad.

1517. - Umro italijanski slikar Fra Bartolomeo, jedan od poslednjih firentinskih renesansnih majstora. Smatra se pretečom baroka.

1517. - Ogorčen zbog zloupotreba crkve, nemački sveštenik Martin Luter na vrata katedrale u Vitenbergu okačio i na javnu raspravu stavio 95 teza o reformi crkve. Time u nemačkim zemljama počela Reformacija, Luter postao jedan od njenih vođa.

1632. - Rođen Jan Vermer, jedan od najvećih holandskih majstora XVII veka. Nepriznat i neshvaćen za života, dva veka kasnije svrstan među najveće umetnike u istoriji slikarstva, njegove slike dostigle su astronomske cene.

1795. - Rođen Džon Kits, jedan od velikana engleskih romantičara s kraja XVIII i početka XIX veka. Za pet godina stvaralaštva ostavio delo koje ga svrstava među najveće pesnike engleske književnosti. Umro u 26. godini.

1848. - Carske čete pod feldmaršalom Alfredom Vindišgrecom zauzele Beč, ugušen osmomesečni Bečki ustanak, tokom kog je uspostavljena revolucionarna vlada.

1851. - U Cetinju umro crnogorski vladika, filozof i državnik Petar II Petrović Njegoš, epski pesnik, autor dramsko-epskog dela "Gorski vijenac". Kao državnik, postavio temelje moderne crnogorske države, ustanovio izvršnu vlast i Senat, organizovao sudove, uveo poreze. Tokom njegove vladavine osnovana prva štamparija u Cetinju, 1834, podignuta prva škola.

1871. - Na osnovu Ustava iz 1869, Namesničkog ustava, donet prvi zakon o poroti u Srbiji. Stupio na snagu 1. januara 1872.

1918. - U atentatu ubijen bivši premijer Mađarske, grof Ištvan Tisa, vođa reakcionarne Nacionalne stranke rada.

1922. - Rođen kambodžanski princ Norodom Sihanuk. Na presto ga dovela francuska kolonijalna vlast 1941. Abdicirao 1955. u korist oca Norodoma Suramarita, a posle njegove smrti, 1960, ponovo postao šef države. Oboren 1970. u državnom udaru generala Lona Nola, potom kratko bio predsednik tokom režima Crvenih Kmera. Posle niza burnih političkih promena 1993. ponovo postao kralj Kambodže.

1925. - Reza Kan preuzeo presto Irana i osnovao dinastiju Pahlavi, na vlasti u toj zemlji do Islamske revolucije 1979.

1926. - Umro američki mađioničar, poreklom mađarski Jevrejin, Hari Hudini. Rođen kao Erih Vajs, promenio ime u čast francuskog mađioničara Robera Hudina.

1940. - Pobedom britanske avijacije završena Bitka za Britaniju, koju su Nemci počeli u julu snažnim bombardovanjem i pomorskom blokadom Velike Britanije. Britanci preuzeli vazdušnu kontrolu nad Lamanšom, Nemci su odustali od invazije.

1952. - SAD na Maršalskim ostrvima u Tihom okeanu izvele prvu probu hidrogenske bombe.

1956. - Bombardovanjem egipatskih aerodroma Velika Britanija i Francuska počele napad na Egipat, tokom Suecke krize.

1961. - U procesu destaljinizacije SSSR-a, Staljinovi posmrtni ostaci premešteni iz mauzoleja na Crvenom trgu u grobnicu uz zidine Kremlja.

1984. - Ispred rezidencije u Nju Delhiju ubijena Indira Gandi, premijerka Indije. Ubistvo izvršili ekstremisti siiki, pripadnici njenog obezbeđenja.

1991. - Na prvim višepartijskim izborima u Zambiji Frederik Čiluba pobedio Keneta Kaundu, lidera u borbi za nezavisnost i prvog predsednika zemlje.

1993. - Umro italijanski režiser Federiko Felini. Pedesetih godina XX veka postao vodeće ime italijanskog i svetskog filma. Jedan od najistaknutijih predstavnika italijanskog neorealizma. Dobitnik Oskara za filmove "Ulica", "Kabirijine noći" i "Osam i po".

1999. - Tokom 113. fudbalskog derbija Partizana i Crvene zvezde u sukobima navijača poginuo učenik Aleksandar Radović. Prvi slučaj nasilne smrti na fudbalskim utakmicama u Jugoslaviji.

2000. - Ruska raketa s prvim stanovnicima međunarodne svemirske stanice eksplodirala u Kazahstanu.

2003. - U Maleziji izabran peti premijer Abdulah Ahmad Badavi. Na dužnosti zamenio Mahatira Mohameda, koji je, s reputacijom najkontroverznijeg azijskog lidera, vladao tom zemljom jugoistočne Azije od 1981.

2003. - U Japanu umrla Kamato Hongo, za koju se veruje da je tada bila najstarija osoba na svetu.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 1. novembar

1500. - Rođen je italijanski vajar i zlatar Benvenuto Čelini, najpoznatiji majstor svoga vremena za sitne zlatarske predmete za kraljevske i plemićke kuće. Radio je i skulpture i reljefe velikog formata, a njegova autobiografija značajan je dokument za kulturnu istoriju renesanse.

1509. - Javnosti su prvi put predstavljene slike na plafonu Sikstinske kapele koje je naslikao Mikelanđelo.

1755. - U zemljotresu u Lisabonu, koji je razorio dve trećine grada, poginulo je oko 60.000 ljudi.

1842. - Rođen je srpski istoričar, filolog i državnik Stojan Novaković, autor 'Srpske bibliografije' i 'Istorije srpske književnosti'. Kao ministar prosvete između 1873. i 1883. sproveo je reforme u srpskom skolstvu. Posle Prvog balkanskog rata [1912-13], kao šef srpske delegacije zaključio je u Londonu mir s Turskom. Objavio je preko 400 naučnih radova iz raznih oblasti.

1886. - U Beogradu je osnovana Kraljevska srpska akademija [kasnije Srpska akademija nauka i umetnosti]. Prvi predsednik bio je Josif Pančić. Prve edicije koje je izdavala bile su 'Glas' i 'Spomenik', a najkrupniji poduhvat bio je izrada 'Rečnika srpskog književnog jezika' početa 1893.

1894. - Umro je ruski car Aleksandar III, a na presto je stupio Nikola II Romanov.

1892. - Rođen je ruski velemajstor Aleksandar Aljehin, jedan od najvećih u istoriji šaha. Bio je svetski prvak od 1927. kada je pobedio Kubanca Kapablanku, do 1935. kada je izgubio od Holanđanina Evea. Titulu svetskog prvaka ponovo je stekao pobedivši Evea u revanšu 1937. i zadržao je do smrti 1946.

1918. - Prva srpska armija pod komandom vojvode Petra Bojovića u Prvom svetskom ratu oslobodila je Beograd.

1928. - U Turskoj je arapsko pismo zamenjeno latinicom, kao deo reformi osnivača moderne turske države Mustafe Kemala Ataturka.

1944. - U Beogradu su predsednik Nacionalnog komiteta oslobođenja Jugoslavije Josip Broz Tito i predsednik izbegličke vlade Kraljevine Jugoslavije Ivan Šubašić potpisali sporazum o obrazovanju jedinstvene jugoslovenske vlade koja treba da pripremi izbore za Ustavotvornu skupštinu.

1945. - Velika Britanija je saopštila da je lider nacističke Nemačke Adolf Hitler najverovatnije izvršio samoubistvo u svom bunkeru u Berlinu.

1946. - Generalna skupština UN je osnovala UNICEF [Međunarodni fond UN za pomoć deci].

1952. - SAD su na Maršalskim ostrvima izvršile probu prve hidrogenske bombe.

1954. - U Alžiru je počeo ustanak protiv francuske kolonijalne vlasti, koji je završen 1962. sticanjem nezavisnosti.

1956. - Na predlog Jugoslavije, Generalna skupština UN je usvojila rezoluciju kojom je zatraženo da Velika Britanija, Francuska i Izrael odmah obustave oružane akcije, povuku se sa teritorije Egipta i omoguće ponovno otvaranje Sueckog kanala.

1963. - U vojnom udaru u Južnom Vijetnamu ubijeni su predsednik Ngo Din Dijem i njegov brat Ngo Din Nu.

1972. - Umro je američki pisac Ezra Paund, čija je poetika eksperimentalne lirike izvršila veoma značajan uticaj na moderno pesništvo 20. veka. Zbog učešća u fašističkoj propagandi u Italiji u Drugom svetskom ratu, optužen je u SAD za veleizdaju 1945. Da bi se izbegla smrtna kazna, proglašen je ludim i proveo je 13 godina u ludnici.

1987. - Kineski lider Deng Sjaoping povukao se sa svih funkcija u Komunističkoj partiji.

2000. - Skupština Crne Gore usvojila je zakon o Centralnoj banci, a nemačka marka, koja je od 2. novembra 1999. bila paralelna valuta, postala je jedino sredstvo plaćanja u Crnoj Gori.

2003. - Mađarska je uvela vize za gradjane Srbije i Crne Gore u skladu sa standardima Evropske unije.

2004. - Umro je američki fotograf Ričard Avedon [81], koji je modnu fotografiju i fotografiju portreta slavnih ličnosti pretočio u umetničku formu.

2005. - Generalna skupština UN proglasila je 27. januar danom sećanja na 6 miliona Jevreja i još bezbroj drugih žrtava koji su svoje živote izgubili u nacističkom holokaustu tokom II svetskog rata.