Dogodilo se na današnji dan.....

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 2. novembar

1642. - Šveđani u drugoj bici kod Brajtenfelda u Tridesetogodišnjem ratu pobedili austrijske carske trupe pod nadvojvodom Leopoldom, koji je izgubio najmanje 10.000 ljudi.

1687. - U pobuni janjičara u Carigradu zbačen sa vlasti turski sultan Muhamed IV, a na presto je došao njegov mladji brat Sulejman III.

1721. - Posle ratova protiv Otomanskog carstva i Švedske kojima je učvrstio Rusiju na Crnom moru i Baltiku, Petar Veliki proglašen carem cele Rusije.

1755. - Rođena francuska kraljica Marija Antoaneta žena Luja XVI, ćerka austrijske carice Marije Terezije. Omražena u narodu kojem je poručila: 'Ako nemate hleba, jedite kolače', optužena tokom Francuske revolucije da je tajnim vezama sa bečkim dvorom izdala Francusku, pogubljena je na giljotini 1793.

1766. - Rođen austrijski vojskovođa mađarskog porekla feldmaršal Johan Jozef Radecki, vojni reformator i nacionalni heroj koji je više od pola veka predvodio austrijske trupe.

1785. - Londonski proizvođač kočija Lionel Lukin patentirao prvi čamac za spašavanje.

1789. - U Francuskoj konfiskovana imovina katoličke crkve, što je bio prvi težak udarac katoličkoj crkvi u njenoj istoriji.

1815. - Rođen engleski matematičar Džordž Bul, osnivač simboličke logike i 'Bulove algebre', koja je imala presudan značaj za razvoj kompjutera.

1841. - Revoltirani britanskom okupacijom Kabula, Avganistanci masakrirali 24 britanska oficira, što je izazvalo drugi Avganistanski rat.

1906. - Rođen Lukino Viskonti jedan od najznačajnijih italijanskih filmskih režisera, koji je filmom 'Zemlja drhti' [1948] označio početak italijanskog neorealizma.

1917. - Britanski ministar inostranih poslova Artur Đejms Balfur objavio Deklaraciju, poznatu kao Balfurova deklaracija, o osnivanju jevrejske države u Palestini.

1930. - Haile Selasije I krunisan za cara Etiopije.

1938. - Mađarska anektirala južnu Slovačku, priključivši se rasparčavanju Čehoslovačke nakon potpisivanja Minhenskog sporazuma u septembru.

1950. - Umro engleski dramski pisac, novinar i kritičar irskog porekla Džordž Bernard Šo.

1953. - Pakistanski parlament proglasio Islamsku republiku Pakistan.

1956. - Mađarska vlada odbacila članstvo u Varšavskom paktu i zatražila pomoć UN zbog napada sovjetskih trupa.

1964. - U Saudijskoj Arabiji svrgnut kralj Saud, a za novog kralja proglašen princ Fejsal.

1978. - Dvojica sovjetskih kosmonauta Jurij Romanenko i Georgij Grečko vratila se na Zemlju sa svemirske stanice 'Saljut 6' nakon 139 dana i 14 časova, što je bio novi rekord boravka u vasioni.

1994. - Više od 430 ljudi poginulo u požaru posle eksplozije u velikom skladištu nafte blizu jednog sela u južnom Egiptu.

1998. - Uragan 'Mič', koji je harao kroz Centralnu Ameriku sedam dana, izazvao ogromna razaranja, posebno u Hondurasu i Nikaragvi, a najmanje 9.000 ljudi je poginulo.

1999. - Crna Gora uvela nemačku marku kao paralelnu valutu uzjugoslovenski dinar.

2001. - Posle više od pola veka u škole u Srbiji ponovo je uvedena veronauka.

2003. - Sveštenik Kenon V. Džin Robinsonimenovan za biskupa američke Episkopalne crkve. On je prvi sveštenik koji je javno priznao da je homoseksualac.

2003. - Umrla Kristabel Bilenberg [94], britanska književnica, autorka knjige 'Prošlost sam ja', memoara o opstanku u nacističkoj Nemačkoj.

2004. - Umro šeik Zajed Ben al Nahajan [90], osnivač iistorijski lider Ujedinjenih Arapskih Emirata, koji je tom zemljom vladao od 1971. godine.

2004. - Holandski filmski režišer i kolumnista Teo van Gog, praunuk slikara Vinseta van Goga, ubijen u Amsterdamu. Njega ubodima noža usmrtio jedan Marokanac koji je kasnije uhapšen. Teo van Gog je snimio film o zlostavljanju žena u islamskim zemljama.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 3. novembar

1493. - Španski moreplovac Kristifor Kolumbo otkrio ostrvo Dominika u Malim Antilima.

1534. - Engleski parlament priznao crkvenu vlast kralju Henriju VIII, koji je posle raskida s rimokatoličkom crkvom postao poglavar novoustanovljene anglikanske crkve.

1706. - Italijanski grad Abruci razoren u zemljotresu u kojem je poginulo 15.000 ljudi.

1801. - Rođen italijanski kompozitor Vinčenco Belini.

1839. - Britanske fregate potopile kod Kantona nekoliko kineskih džunki, čime je Velika Britanija otpočela Prvi opijumski rat protiv Kine, okončan kineskim porazom 1842, posle čega je Peking prinuđen na velike trgovinske ustupke i ustupanje Hongkonga [britanski naziv bio je Viktorija] Ujedinjenon Kraljevstvu.

1852. - Rođen japanski princ Mucuhito, od 1867. car Meidji, tokom čije je vladavine do 1912. Japan preobražen u moćnu modernu državu, uz začetke imperijalne ekspanzije.

1883. - Ugušena Timočka buna koju su vođe Narodne radikalne stranke podigle protiv režima kralja Milana Obrenovića.

1901. - Rođen francuski pisac i političar Andre Malro, učesnik Kineske revolucije, Španskog gradjanskog rata, komandanat u francuskom Pokretu otpora u Drugom svetskom ratu, član Francuske akademije i ministar kulture od 1959. do 1969.

1903. - Kolumbijska provincija Panama se - posle pobune koju su inscenirale SAD i uplovljavanja u kolumbijske vode američke krstarice 'Nešvil' - otcepila od Kolumbije i proglasila nezavisnost.

1906. - Nemački psihijatar Alojz Alchajmer objavio je izveštaj pod naslovom 'O čudnoj bolesti korteksa'. Po njemu je kasnije nazvana bolest koju je otkrio.

1912. - Rođen Alfredo Štresner. Dugogodišnji diktator Paragvaja. Sin nemačkog imigranta i paragvajske seljanke, vladao je 35 godina, od 1954. kada je došao na vlast državnim udarom, do svrgavanja vojnim pučem 1989.

1918. - Predstavnici austrougarske vojske potpisali kapitulaciju u Prvom svetskom ratu, što je bio poslednji državni akt 700-godišnje Habzburške monarhije.

1918. - Na ratnim brodovima u Kilu izbila pobuna nemačkih mornara koji su pohapsili oficire, obrazovali vojnička veća, povezali se s radnicima i stvorili radnička i vojnička veća kao organ revolucije i privremene vlasti. Nemačka skupština razvlastio je ta veća 6. februara 1919.

1946. - Posle poraza u Drugom svetskom ratu, u Japanu je vlast prešla sa cara na japansku skupštinu.

1954. - Umro francuski slikar i vajar Anri Matis, osnivač fovističkog pravca, koji je snažno uticao na evropsko slikarstvo 20. veka.

1957. - Sovjetski Savez lansirao 'Sputnjik 2', prvi satelit sa živim bićem, u kojem se nalazila keruša 'Lajka'.

1961. - Generalna skupština Ujedinjenih nacija jednoglasno za generalnog sekretara svetske organizacije izabrala burmanskog diplomatu U Tanta, posle smrti u avionskog nesreći njegovog prethodnika Šveđanina Daga Hamaršelda.

1964. - Demokrata Lindon Džonson postao je predsednik SAD, nadmoćno pobedivši kandidata Republikanske stranke Barija Goldvotera.

1970. - Umro kralj Jugoslavije Petar II Karađorđević.

1970. - Kandidat Fronta narodnog jedinstva Salvador Aljende - kao prvi marksista u zapadnoj hemisferi izabran na slobodnim izborima - preuzeo je dužnost predsednika Čilea.

1978. - Ostrvo Dominika, do tada britanska kolonija, postalo je nezavisna država.

1986. - Žoakim Šisano izabran za predsednika Mozambika posle smrti u avionskoj nesreći Samore Mašela.

1991. - U Grubišnom polju u zapadnoj Slavoniji hrvatska vojska razorila je, spalila i opljačkala 18 sela i proterala Srbe.

1992. - Kandidat Demokratske stranke Bil Klinton pobedio na izborima za predsednika SAD dotadašnjeg šefa države republikanca Džordža Buša.

1996. - Umro bivši samoproglašeni centralnoafrički car Žan Bedel Bokasa, koji je na vlast došao vojnim udarom 1966, proglasio se 1972. doživotnim predsednikom, a 1976. carem.

1998. - Umro je američki animator Bob Kejn (83), autor Betmena.

2002. - Na parlamentarnim izborima u Turskoj pobedila je Turska Partija pravde i razvoja, ali je njenom lideru Tajipu (Tayyp) Erdoganu zabranjeno da preuzme premijerski položaj jer je ranije osuđen zbog islamističkih pobuna.

2004. - Dotadašnji predsednik SAD, Džordž W. Buš (George W. Bush) ponovo je pobedio na predsedničkim izborima i započeo drugi 4-godišnji mandat.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 4. novembar

1307. - Švajcarska Konfederacija proglasila nezavisnost od Austrije.

1650. - Rođen engleski kralj Vilijam III Oranski, koji je tokom vladavine od 1689. do 1702. učvrstio kraljevsku vlast, a pobedom nad katoličkim kraljem Džejmsom II 1690. ponovo uspostavio vlast u Irskoj.

1814. - Proglašen norveški ustav, kojim je ta zemlja postala nezavisna Kraljevina Norveška, vezana za Švedsku personalnom unijom.

1847. - Umro nemački kompozitor i dirigent Feliks Mendelson, osnivač konzervatorijuma u Lajpcigu, istaknuti predstavnik muzičkog romantizma.

1890. - U Londonu otvorena prva linija podzemne električne železnice u svetu.

1918. - Jednu nedelju pred završetak Prvog svetskog rata poginuo je engleski pisac Vilfred Oven, čija poezija sadrži snažnu osudu rata.

1922. - U dolini kraljeva kod Luksora u Egiptu engleski arheolog Hauard Karter otkrio grob faraona Tutankamona.

1931. - Društvo naroda optužilo Japan zbog agresije na Mandžuriju. Zbog osude svetske javnosti, Japan je napustio Društvo naroda u martu 1933.

1939. - Na predlog predsednika Frenklina Ruzvelta, američki Kongres je doneo zakon Plati pa nosi o prodaji ratnog materijala.

1942. - Završena bitka kod El Alamejna u Drugom svetskom ratu u kojoj su Britanaca pod komandom generala Montgomerija porazili nemačko-italijanski Afrički korpus generala Ervina Romela.

1946. - Osnovan je UNESKO.

1956. - Sovjetske trupe ugušile pobunu u Mađarskoj, a za novog premijera postavljen je Janoš Kadar.

1956. - Generalna skupština UN usvojila rezoluciju o slanju mirovnih snaga na Bliski istok.

1956. - Umro je srpski arheolog Miloje Vasić, koji je vršio iskopavanja preistorijskog naselja Vinča. Jedan je od osnivača arheologije u Srbiji, bio je profesor Beogradskog univerziteta i član Srpske akademije nauka i umetnosti.

1966. - Najteže poplave u istoriji Italije zahvatile su trećinu zemlje. U Firenci je znatno oštećeno kulturno blago, uključujući mnoge freske na zidovima palata i crkava.

1979. - Militantni islamski fundamentalisti okupirali ambasadu SAD u Teheranu i uzeli 90 taoca, od kojih su 52 držali zatočene 444
dana.

1980. - Republikanac Ronald Regan izabran za predsednika SAD koji je na položaju ostao dva mandata pošto je dobio i izbore 1984. godine.

1995. - U Tel Avivu ubijen izraelski premijer Jicak Rabin], koji je po dolasku na vlast 1992. počeo proces pomirenja sa Arapima. Atentat je izvršio izraelski ekstremista Jigal Amir, nakon mirovnog skupa na kojem je učestvovao premijer.

2002. - Kina i deset država članica ASEAN-a, potpisale ugovor kojim je osnovana najveća bescarinska trgovinska zona na svetu, sa
preko 1,7 milijardi ljudi.

2004. - Sjedinjene Američke Države priznale Makedoniji njeno ustavno ime Republika Makedonija.

2004. - Umrla američka glumica Dženet Li, poznata po ulozi u filmu Alfreda Hičkoka 'Psiho', za koju je bila nominovana za Oskara.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 5. novembar

1879. - Umro škotski fizičar Džejms Klark Maksvel, najveći teorijski fizičar 19. veka.

1882. - Umro srpski filolog Đura Daničić [kršteno ime bilo mu je Đorđe J. Popović], saradnik Vuka Karadžića u borbi za reformu srpskog pravopisa i jezika.

1909. - Rođena srpska slikarka Milena Pavlović-Barili, umetnik rafinirane kulture.

1911. - Italija anektirala turske pokrajine u današnjoj Libiji Tripolitaniju i Kirenaiku, kao i Rodos sa arhipelagom Dodekanez u današnjoj Grčkoj.

1912. - Za predsednika SAD izabran Vudro Vilson, postavši jedini predsednik u američkoj istoriji koji je na jednim izborima pobedio dvojicu bivših šefova države - Vilijama Tafta i Teodora Rozevelta.

1913. - Rođena britanska pozorišna i filmska glumica Vivijen Li, koja je svetsku slavu stekla ulogom Skarlet O'Hare u američkom filmu 'Prohujalo s vihorom' za koju je nagradjena Oskarom.

1914. - Pod komandom generala Oskara Poćoreka u Prvom svetskom ratu počela austrougarska ofanziva na Srbiju, okončana slomom i bekstvom preko Drine polovinom decembra 1914.

1914. - Francuska i Velika Britanija u Prvom svetskom ratu objavile rat Turskoj.

1916. - Centralne sile u Prvom svetskom ratu proglasile Kraljevinu Poljsku, što je bio samo pokušaj da se Poljaci masovnije motivišu za učešće u ratu na strani Centralnih sila.

1928. - U Drezdenu počeo Četvrti kongres Komunističke partije Jugoslavije koji je zaključio da je vreme za revolucionarne prevrate u Evropi u okviru kojih treba izvesti balkansku revoluciju i stvoriti 'Balkansku federaciju'.

1930. - Umro holandski lekar Kristijan Ajkman, dobitnik Nobelove nagrade za medicinu 1929, pronalazač uzroka bolesti beri-beri. Nobelovu nagradu dobio je za otkriće vitamina B.

1943. - Osnovan je TANJUG [Telegrafska agencija nova Jugoslavija], u Jajcu, danas BiH.

1944. - Umro francuski hirurg i biolog Aleksis Karel, dobitnik Nobelove nagrade za medicinu 1912.

1955. - Umro francuski slikar Moris Utrilo, koji je bio samouk, izuzimajući najnužnija uputstva majke, slikarke Sizan Valadon.

1956. - Britanski padobranci izveli desant na Port Said tokom britansko-francusko-izraelske agresije na Egipat.

1960. - Umro američki filmski režiser kanadskog porekla Mak Senet, jedan od najznačajnijih autora burlesknih komedija u periodu nemog filma. Promovisao je Čarlija Čaplina.

1968. - Republikanac Ričard Nikson pobedio na izborima za predsednika SAD demokratu Hjuberta Hamfrija.

1969. - SAD lansirale prvi svemirski brod u pravcu Marsa, ali je zbog tehničkih grešaka misija 'Marinera III' pretrpela neuspeh.

1982. - Umro francuski filmski režiser i glumac ruskog porekla Žak Tati, satiričar, komediograf.

1982. - Na reci Parana na brazilsko-paragvajskoj granici puštena u rad hidroelektrana Itaipu, najveća u svetu.

1989. - Umro američki pijanista Vladimir Horovic, jedan od najvećih majstora klavira u istoriji.

1990. - U Njujorku je ubijen jevrejski rabin Meir Kahane, koji se zalagao za izbacivanje svih Arapa iz Izraela.

1991. - Hrvatska artiljerija gađala Šid, a sutradan i Apatin. U prvom napadu na teritoriju Srbije, u Šidu su poginula četiri civila i ranjeno 15.

1991. - Britanski medijski magnat češkog porekla Jan Robert Maksvel pronađen mrtav u vodama kod Kanarskih ostrva gde je krstario jahtom.

1996. - Pakistanski predsednik smenio predsednicu vlade Benazir Buto, pod optužbom da je njena vlada ogrezla u korupciji i nepotizmu i da nije sposobna da upravlja zemljom.

1996. - Kandidat Demokratske stranke Bil Klinton ponovo izabran za predsednika SAD, porazivši republikanca Boba Dola.

2003. - Evropska komisija donela definitivnu odluku o ulasku u Evropsku uniju 1. maja 2004. godine 10 novih članica - Estonije, Kipra, Letonije, Litvanije, Mađarske, Malte, Poljske, Slovačke, Slovenije i Češke.

2005. - Umro britanski pisac Džon Fauls, autor romana 'Čarobnjak', 'Žena francuskog poručnika', 'Kolekcionar', 'Kula od abonosa', 'Mušica', 'Danijel Martin'.

2006. - Bivši irački predsednik Sadam Husein osuđen na smrt vešanjem zbog zločina protiv čovečnosti.

2006. - Umro bivši turski predsednik vlade Bulent Edževit, poznat kao levo orijentisani nacionalista čija politička karijera je trajala pola veka. Kao predsednik vlade Turske Edževit će ostati upamćen po tome što je poslao trupe na podeljeni Kipar 1974. godine, kao i po tome što je obezbedio svojoj zemlji status kandidata za prijem u Evropsku uniju 1999. godine.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 6. novembar

1632. - Švedski kralj Gustav II Adolf, veliki vojskovođa i vojni reformator, poginuo u Tridesetogodišnjem ratu u bici kod Licena, u kojoj je njegova vojska potukla snage Protiv reformacije pod komandom generala Valenštajna.

1661. - Rođen španski kralj Karlos II, poslednji monarh iz dinastije španskih Habsburga [1665-1700].

1771. - Rođen nemački izdavač i štampar Alojz Zenefelder, koji je 1796. pronašao hemijski postupak štampanja, autografiju i litografiju, a 1826. litografiju u više boja.

1787. - Rođen je Vuk Stefanović Karadžić, reformator srpskog jezika i pravopisa.

1814. - Rođen belgijski proizvođač duvačkih instrumenata Adolf Saks, koji je 1840. izumeo muzički instrument nazvan po njemu saksofon.

1860. - Za predsednika SAD izabran je Abraham Linkoln, koji je u januaru 1863. proglasio oslobađanje američkih robova.

1861. - Rođen je kanadski trener Džejms Nejsmit, koji je 1891. izmislio košarku, kao dopunski sport za igrače američkog nogometa. U Evropu je stigla preko američkih vojnika, a u naše krajeve košarku je doneo izaslanik Crvenog krsta Amerikanac Vilijem Viland 1923. prikazavši je na kursu za učitelje u Beogradu.

1880. - Francuski mikrobiolog Šarl Laveran, dobitnik Nobelove nagrade za medicinu 1907, otkrio je uzročnika malarije, ali nije mogao da objasni na koji način dospeva u organizam.

1893. - U Petrogradu umro slavni ruski kompozitor Petar IljičČajkovski, kojeg mnogi smatraju klasikom ruske muzike.

1911. - Predsednik Meksika je postao Fransisko Madero, vođa revolucije protiv diktatora Porfirija Dijasa.

1917. - Posle pet meseci borbi, u Prvom svetskom ratu pobedom zapadnih saveznika nad Nemcima okončana treća bitka kod belgijskog grada Ipr.

1931. - Održan antirežimski protestni skup na Beogradskom univerzitetu, nakon kojeg su studenti krenuli u protestnu šetnju Knez Mihailovom ulicom. Policija je uhapsila 13 i ranila šest studenata.

1943. - Sovjetska armija u Drugom svetskom ratu oslobodila Kijev nakon dvogodišnje nemačke okupacije.

1950. - U Beogradu osnovan Muzej primenjene umetnosti Srbije.

1964. - U saobraćajnoj nesreći poginuo Slobodan Penezić Krcun, predsednik vlade Srbije i visoki funkcioner Komunističke partije.

1975. - Na inicijativu kralja Hasana počeo je 'Zeleni marš' u kojem je 350.000 Marokanaca sa zastavicama i Kuranom u rukama prešlo u Zapadnu Saharu, tražeći dekolonizaciju te oblasti.

1996. - Bivša jugoslovenska republika Hrvatska postala je 40.član Saveta Evrope.

1999. - Australijanci su na referendumu sa 55 prema 45 odsto glasova odbacili predlog da britanski monarh kao šef države bude zamenjen republikanskim ustrojstvom države.

2001. - Medijski magnat, republikanac Majkl Blumberg izabran za novog gradonačelnika Njujorka.

2005. - Monsinjor Kiro Stojanov postavljen u Skoplju u katedrali Presvetog srca Isusovog za skopskog biskupa i apostolskog egzarha u
Makedoniji.

2005. - Irački Boing 737 sleteo na aerodrom u Teheranu čime je obavljen prvi komercijalni let u poslednjih 25 godina.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 7. novembar

1598. - Rođen je španski slikar Fransisko de Surbaran, čije delo, uz stvaralaštvo Velaskeza, predstavlja vrhunac španskog baroknog slikarstva. Bio je dvorski slikar kralja Filipa IV [1638], a njegovi najbolji radovi nalaze se u samostanima u Sevilji.

1659. - Francuska i Španija su zaključile Pirinejski mir, kojim je završen rat između dve zemlje započet 1635.

1867. - Rođena je poljska naučnica Marija Sklodovska Kiri, prva žena koja je stekla akademsku titulu pariske Akademije medicine i postala šef katedre za fiziku na Sorboni. Radeći sa suprugom Pjerom na istraživanju radioaktinosti, otkrila je radijum [1898] i polonijum. Supružnici Kiri su 1903. podelili Nobelovu nagradu za fiziku sa Bekerelom, a 1911. Marija Kiri je dobila Nobelovu nagradu za hemiju.

1875. - Britanski istraživač Vernej Kameron stigao je na atlantsku obalu Afrike kao prvi Evropljanin koji je prešao Afriku od obale do obale. Na taj put krenuo je 1873. iz Zanzibara.

1879. - Rođen je ruski revolucionar Lav Davidovič Bronštejn, poznat kao Lav Trocki, jedna od ključnih ličnosti u obe ruske revolucije, 1905. i 1917. Bio je član Politbiroa boljševičke partije, predsednik uticajnog Petrogradskog sovjeta, šef diplomatije u prvoj sovjetskoj vladi. Nakon sukoba sa Staljinom, isključen je 1927. iz partije, 1929. je proteran iz S S S R, a u avgustu 1940. po Staljinovom nalogu ubijen u Meksiku.

1913. - Rođen je francuski pisac Alber Kami, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1957. ['Stranac', 'Kuga', 'Mit o Sizifu', 'Pisma nemačkom prijatelju', 'Pobunjeni čovek'].

1917. - U Petrogradu je pod vodstvom vođe boljševika Vladimira Iljiča Lenjina počela Oktobarska socijalistička revolucija. Crvena garda zauzela je sve značjane punktove u gradu, srušena je privremena vlada Aleksandra Kerenskog i formirana prva sovjetska vlada s Lenjinom na čelu.

1944. - Frenklin Rozevelt izabran je četvrti put za predsednika SAD, što je jedinstven slučaj u američkoj istoriji.

1946. - Završena je prva savezna radna akcija omladine Jugoslavije na železničkoj pruzi Brčko-Banovići. Oko 70.000 mladih iz cele zemlje i 2.000 iz inostranstva izgradilo je za 190 dana prugu dugu 90 kilometara.

1956. - Tokom Suecke krize, Generalna skupština UN izglasala je rezoluciju kojom je Velikoj Britaniji, Francuskoj i Izraelu naloženo da odmah povuku trupe iz Egipta.

1972. - Ričard Nikson izabran je drugi put za predsednika SAD, ali je u avgustu 1974. bio prisiljen da podnese ostavku zbog afere Votergejt u kojoj je otkriveno da su pristalice republikanaca uoči tih izbora, radi špijunaže provalile u glavno sedište Demokratske stranke. To je bilo prvi put da američki predsednik podnese ostavku.

1973. - SAD i Egipat su uspostavili pune diplomatske odnose, prekinute posle Šestodnevnog rata 1967. u kojem je izraelska armija porazila egipatske snage i zauzela Sinaj, područje Gaze i Golansku visoravan u Siriji.

1987. - U Tunisu je u državnom udaru koji je predvodio premijer Bin Ali oboren Habib Burgiba, predsednik države od sticanja nezavisnosti 1956. Ben Ali je za 84-godišnjeg lidera, koji je 1974. proglašen doživotnim predsednikom Tunisa, rekao da je isuviše senilan da bi vladao.

1990. - Meri Robinson je, na prvim predšedničkim izborima posle 17 godina, postala prva žena predsednik Irske.

1992. - Umro je slovački državnik Aleksander Dubček, vođa reformističkog pokreta u Čehoslovačkoj krajem šezdesetih godina 20. veka nazvanog 'Praško proleće', promoter 'socijalizma sa ljudskim likom'. U januaru 1968. je izabran za generalnog sekretara Centralnog komiteta KPČ, a u avgustu iste godine je smenjen nakon vojne intervencije Varšavskog pakta. Posle pada komunističkog režima 1989. izabran je za predsednika čehoslovačkog parlamenta.

2000. - Održani su predsednički izbori u SAD koji su, zbog spora oko izbornih rezultata, doveli zemlju u političku krizu bez presedana. Odlukom Vrhovnog suda SAD 13. decembra za predsednika je izabran republikanski kandidat DŽordž Buš Mlađi.

2001. - Belgijska nacionalna avio kompanija Sabena podnela je zahtev za bankrot i time postala prva evropska avio kompanija koja je to uradila zbog velikih gubitaka u avio industriji, nakon terorističkih napada na Ameriku 11. septembra 2001. godine.

2002. - Na referendumu na Gibraltaru, velikom većinom glasova odbijen je britansko-španski plan o podeli suvereniteta nad ovom kolonijom, što je izvalo zastoj u pregovorima između Londona i Madrida.

2004. - Umro je južno-afrički scenarista Gibson Kente [72], osnivač pozorišta Crnaca, koji je otvoreno priznao da ima AIDS.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 8. novembar

- Danas je hrišćanski praznik Mitrovdan, spomen na svetog velikomučenika Dimitrija, rođenog u Solunu u trećem veku, pogubljenog na današnji dan. Zamenio je oca kao gradonačelnik Soluna, u vreme kad je hrišćanski svet prolazio kroz teška iskušenja. Javno je štitio hrišćane, odvraćao narod od mnogoboštva i upućivao na Hristov put, zbog čega je bačen u tamnicu i pogubljen. Dželati su ga gađali kopljima iz daljine, jer nisu smeli da mu priđu. Zabeleženo je svedočenje savremenika da mu je s lica sjala svetlost. Hrišćani su ga sahranili, a prema predanju, iz njegovog groba isticao je miro, pa je nazvan Mirotočivi.

1519. - Španski osvajač Hernana Kortez stigao je u Meksiko, gde su ga Asteci, verujući da je on reinkarnacija asteškog božanstva Kecalkoatla, primili s najvećim počastima.

1520. - Po naredbi danskog kralja Kristijana II izvršen je pokolj više od 80 švedskih sveštenika i plemića. "Stokholmsko krvoproliće" podstaklo je ustanak kojim je, pod vođstvom Gustava Vase 1521. Švedska oslobođena danske vlasti.

1656. - Rođen je engleski astronom i geofizičar Edmond Halej, (Edmond Halley) koji je prvi odredio putanju jedne komete i predvideo njeno periodično pojavljivanje (Halejeva kometa). Izradio je prvi katalog sjajnih zvezda južnog neba i prvu meteorološku kartu.

1674. - Umro je engleski pisac Džon Milton, po mnogima najveći engleski pesnik uz Šekspira. Pristalica Olivera Kromvela i građanske revolucije postaje 1649. sekretar za latinski u Kromvelovoj vladi i piše političke religiozne i filozofske pamflete. Svoja najbolja dela napisao je nakon restauracije, slep, siromašan i razočaran u politiku i društvo ("Izgubljeni raj", "Ponovo zadobijeni raj", "Samson Borac")

1793. - Pošto je više od dva veka bio dvorac francuskih kraljeva, Luvr je otvoren kao muzej od strane francuske revolucionarne vlade. Luvr je počeo da gradi još 1204. Filip Ogist (kao tvrđavu), zatim je prerađen, a dograđivali su ga mnogi kraljevi (najviše Luj XIV), sve do 1848; na njemu je radilo sukcesivno šest arhitekata. Danas je to kompleks koji čini jedna četvorougaona palata s dvorištem na koju se oslanjaju dva paralelna krila. Luvr je jedan od najbogatijih muzeja na svetu.

1805. - Smederevski dizdar Muharem Guša Bošnjak predao je ključeve grada vođi Prvog srpskog ustanka Karađorđu. Tim činom Smederevo se uvrstilo među prve srpske varoši koje je Karađorđe oslobodio od Turaka.

1847. - Rođen je irski književnik i pozorišni kritičar Bram Stoker, autor romana o Drakuli (1897), koji je za autorova života ostao potpuno nezapažen. Otkrila ga je filmska produkcija ostvarivši niz filmova o egzotičnom transilvanskom grofu-vampiru.

1858. - Posle pobede nad turskom vojskom na Grahovu, Crna Gora je dobila međunarodno utvrđene granice prema Otomanskom carstvu, ali još nije bila priznata kao nezavisna država. Garanti državnih granica bile su velike sile - Rusija, Austrija, Francuska i Pruska.

1858. - Posle pobede nad turskom vojskom na Grahovu, Crna Gora jedobila međunarodno utvrđene granice prema Otomanskom carstvu, za koje su garantovale velike sile - Rusija, Austrija, Francuska i Pruska.

1895. - Nemački fizičar Vilhelm Konrad Rendgen otkrio je X zrake koji su po njemu nazvani Rendgenovi zraci. Za taj izum dobio je 1901. Nobelovu nagradu za fiziku.

1900. - Rođen je srpski kompozitor, dirigent, muzički pedagog i kritičar Mihailo Vukdragović, profesor i rektor Muzičke akademije u Beogradu, član Srpske akademije nauka i umetnosti. Dela: simfonijska poema "Put u pobedu", kantate "Srbija", "Svetli grobovi", "Vezilja slobode", solo pesme, gudački kvarteti, filmska i scenska muzika.

1900. - Rođena je američka književnica Margaret Mičel, dobitnica Pulicerove nagrade. Njeno jedino književno delo, roman "Prohujalo sa vihorom" iz 1936. godine iz istorije američkog građanskog rata, napisan je sa stanovišta stare buržoazije nazadnog američkog Juga. Delo je steklo ogromnu popularnost, prevedeno je na mnoge jezike i ekranizovano 1937. godine.

1917. - Umro je srpski pisac Milutin Bojić, autor poeme "Plava grobnica" o masovnom sahranjivanju srpskih vojnika u more, trajnog poetskog spomenika tragedije srpske vojske u Prvom svetskom ratu posle povlačenja preko Albanije. Studirao je filozofiju i pedagogiju u Beogradu. Učestvovao je u balkanskim ratovima i u Prvom svetskom ratu. Posle povlačenja preko Albanije, radio je kao državni službenik na Krfu i u Solunu. Umro je od tuberkuloze u 25. godini i sahranjen je na solunskom groblju Zejtilnik. Napisao je četiri knjige pesama i više drama, uključujući "Kraljevu jesen" i "Uroševu ženidbu".

1917. - Savet narodnih komesara uspostavljen je kao nova vlada Rusije s Lenjinom na čelu. Lav Trocki postao je komesar za inostrane poslove, a Staljin komesar za narodnosti.

1922. - Rodjen je Prof. Kristijan Bernard (Christiaan Barnard), kardiohirurg koji je izvršio prvu uspešnu transplantaciju srca na čoveku. Operacija je izvršena u bolnici u Južnoafričkoj republici.

1923. - Sprečen je pokušaj Adolfa Hitlera u Minhenu da s generalom Ludendorfom izvede puč. Vođa nacista je uhapšen četiri dana kasnije i osuđen na pet godina zatvora, ali je krajem 1924. amnestiran. Tokom boravka u zatvoru napisao je knjigu "Maj kampf" (Moja borba), koja je kasnije postala biblija nacizma.

1931. - Održani su parlamentarni izbori u Jugoslaviji, na koje je od 3,5 miliona izašlo 2,3 miliona birača. Bilo je predviđeno isključivo isticanje zemaljskih lista, što je značilo da nosilac liste mora da obezbedi 60 potpisa iz svakog izbornog sreza, pa je građanska opozicija bojkotovala izbore. Nosilac vladine i jedine izborne liste, premijer Petar Živković, dobio je posle izbora novi mandat.

1935. - Rodjen je Alen Delon (Alain Delon), popularni francuski filmski glumac.

1942. - Savezničke snage pod komandom generala Dvajta Ajzenhauera počele su iskrcavanje u severnoj Africi u Drugom svetskom ratu. Borbe protiv nemačko-italijanskih trupa završene su 13. maja 1943. pobedom Saveznika.

1959. - Ujedinjeni Arapski Emirati i Sudan potpisali su sporazum o iskorišćavanju vode reke Nil.

1960. - Kandidat Demokratske stranke Džon Kenedi postao je u 43. godini najmlađi predsednik u istoriji SAD. Ubijen je u atentatu u Dalasu 22. novembra 1963.

1986. - Umro je ruski političar Vjačeslav Molotov, šef sovjetske diplomatije od 1939. do 1949. i od 1953. do 1956, glavni pregovarač s nacističkom Nemačkom u pripremi sovjetsko-nemačkog pakta o nenapadanju (1939). Od 1931. do 1941. bio je i predsednik Saveta narodnih komesara (vlade). Jedan od najbližih Staljinovih saradnika, isključen je iz partije u junu 1957. i smenjen sa svih funkcija. Vraćen je u partiju 1984. u 95. godini života.

1988. - Republikanac Džordž Buš (stariji) (George Bush Sr.) je odneo pobedu na predsedničkim izborima u SAD, pobedivši demokratskog kandidata Majkla Dukakisa (Michael Dukakis).

1989. - Daglas Vajlder izabran je za guvernera Virdžinije, kao prvi crnac u istoriji SAD koji je postao guverner jedne američke države. Istog dana Dejvid Dinkins je izabran za prvog crnog gradonačelnika Njujorka.

1998. - Sud u Bangladešu osudio je na smrt 15 bivših oficira, optuženih za ubistvo bangladeškog predsednika šeika Mudžibura Rahmana u vojnom udaru u avgustu 1975.

1999. - U 101. godini je umro slovenački i jugoslovenski gimnastičar Leon Štukelj, najstariji olimpijski šampion i prvi olimpijski pobednik sa prostora bivše Jugoslavije. Štukelj, koji je samo dve godine mlađi od modernih Olimpijskih igara, osvojio je šest olimpijskih medalja, među kojima tri zlatne, dve u Parizu 1924. i jednu u Amsterdamu 1928.

2001. - Pripadnici jedinica za specijalne operacije Srbije("Crvene beretke") počeli su protest u centru za obuku u Kuli. Četiri dana kasnije oni su transporterima blokirali ceo centar i deo autoputa u Beogradu. Protest je završen 17. novembra nakon pregovora s vladom Srbije.

2001. - Francuski gornji dom parlamenta, Senat, ušvojio je zakonkojim se Korzici dozvoljava ograničena autonomija, iz kojeg su prethodno izbačeni mnogi ključni članovi.

2002. - Savet bezbednosti UN je na javnoj sednici jednoglasno usvojio Rezoluciju 1441 o razoružanju Iraka.

2004. - Ubila se Iris Čang (36), autorka knjige "Silovanje Nankinga", koja predstavlja osvedočenu istoriju japanske brutalnosti u Kini tokom 30-tih godina prošlog veka. Knjiga je pokrenula preispitivanje tamne istorije japanske okupacije Kine.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 9. novembar

1799. Napoleon Bonaparta je vojnim udarom srušio vladu Direktorijuma i kao prvi konzul preuzeo vlast u Francuskoj (18. brimer). Napoleon je potom kao car od 1804. zavladao Francuskom i velikim delom Evrope donoseći, pored ratnih nevolja, kapitalne društvene promene. Napoleonovska administracija ukinula je zastarele feudalne režime, zavela modernu upravu i postavila osnove modernog industrijskog razvoja.

1818. Rođen je Ivan Sergejevič Turgenjev, jedan od prvih ruskih pisaca čija su dela prodrla na Zapad. Za života je uživao mnogo veći ugled u francuskim, nego u ruskim književnim krugovima. Autor je romana "Očevi i deca", "Lovčevi zapisi", "Uoči novih dana", "Prolećne vode". Poznata je i njegova drama "Mesec dana na selu".

1835. Rođen je Davorin Jenko, jedan od najznačajnijih kompozitora romantičara u slovenačkoj i srpskoj muzici. Autor je srpske himne "Bože pravde" i slovenačke "Naprej, zastava slave". Kao dirigent beogradskog Narodnog pozorišta (1871-1902) komponovao je muziku za više od 80 pozorišnih komada. Autor je prve srpske operete "Vračara".

1841. Rođen je Eduard VII, kralj Velike Britanije i Irske i car Indije, najstariji sin kraljice Viktorije (Victoria). Tokom njegove vladavine od 1901. završen je Burski rat, sklopljen je sporazum s Japanom 1902, s Francuskom (Entente Cordiale) 1904. i s Rusijom dogovor o podeli sfera u Aziji 1907.

1888. Rođen je francuski političar, ekonomista i diplomata Žan Mone, tvorac plana o modernizaciji francuske privrede posle Drugog svetskog rata, prvi predsednik Evropske zajednice za ugalj i čelik (1952-55) i predsednik Akcione komisije za stvaranje Sjedinjenih država Evrope (1956 75).

1918. U Berlinu su posle generalnog štrajka radnici izašli na ulice, vojnici su odbili da intervenišu protiv njih i pridružili su se pobuni. Vlast u gradu preuzeo je Radnički sovjet, a car Vilhelm II je abdicirao i pobegao u Holandiju. Dva dana kasnije Nemačka je potpisala mirovni ugovor kojim je okončan Prvi svetski rat.

1938. Tokom noći nacisti su u Nemačkoj demolirali više od 7.000 jevrejskih kuća i prodavnica i spalili stotine sinagoga. Ubijeno je preko 90 Jevreja. Ovaj pogrom Jevreja dobio je naziv "Kristalna noć" jer su ulice nemačkih gradova bile prekrivene razbijenim staklom.

1940. Umro je britanski državnik Artur Nevil Čembrlen, vođa Konzervativne stranke i premijer Velike Britanije od 1937. do 1940. U uzaludnom naporu da izbegne vojni sukob s Nemačkom, potpisao je 1938. Minhenski sporazum s Adolfom Hitlerom.

1952. Umro je izraelski državnik i hemičar Haim Vajcman, prvi predsednik novoformirane države Izrael 1948, predsednik Svetske cionističke organizacije (1920-31) i Jevrejske agencije (1929-31. i 1935-46). Kao hemičar pronašao je postupak za protizvodnju acetona i butanola.

1953. Umro je kralj Abdul-Aziz Ibn Saud, koji je 1932. osnovao kraljevinu Saudijsku Arabiju, osvojivši pre toga čitavu centralnu Arabiju.

1963. U japanskom rudniku uglja Omuta u eksploziji gasa poginula su 452 rudara, a 470 ih je ranjeno. Istog dana poginuo je 161 putnik u sudaru teretnog voza s putničkim vozom na pruzi za Tokijo.

1970. Umro je francuski državnik i general Šarl de Gol, vođa pokreta "Slobodna Francuska" u Drugom svetskom ratu kojim je rukovodio iz Londona, prvi posleratni premijer, osnivač i prvi predsednik Pete republike od 1958. do 1969, kada se povukao jer nije dobio većinu na referendumu o regionalizaciji zemlje i ukidanju Senata. Suprotstavljao se prestižu SAD u Evropi, povukao francuske snage iz NATO pakta, a američkim snagama onemogućio da drže svoje baze u Francuskoj (1966). Okončao je sedmogodišnji rat u Alžiru nakon čega je ta zemlja stekla nezavisnost. Napisao je "Ratne memoare".

1977. Izraelski avioni napali su ciljeve u južnom Libanu i tom prilikom, kako je saopštila libanska vlada, uništili su dva sela i ubili najmanje 60 civila.

1985. Ruski velemajstor Gari Kasparov je u 23. godini postao najmlađi svetski prvak u istoriji šaha. U meču za titulu pobedio je ruskog velemajstora Anatolija Karpova rezultatom 13:11.

1989. Stotine hiljada Istočnih Nemaca krenulo je prema Zapadnoj Nemačkoj, a veliki broj Zapadnih Nemaca krenuo je u suprotnom pravcu, samo nekoliko sati nakon što je vlada objavila da je otvorena granica prema Zapadu. Pad "Berlinskog zida", simbola podele Evrope posle Drugog svetskog rata, bio je prvi korak ka ponovnom ujedinjenju dve Nemačke.

1993. U muslimansko-hrvatskim sukobima u bosanskom ratu Hrvati su srušili Stari most na reci Neretvi u Mostaru, simbol grada sagrađen u vreme Otomanskog carstva u 16. veku.

1995. Predsednik PLO Jaser Arafat prvi put je posetio Izrael i tom prilikom izrazio saučešće udovici izraelskog premijera Jicaka Rabina (Yitzhak) koji je ubijen u atentatu 4. novembra.

2001. Umro je bivši italijanski predsednik Đovani Leone, koji je 1978. bio primoran da podnese ostavku zbog optužbi za korupciju.

2003. Umro je američki saksofonista Badi Arnold,jedan od osnivača Programa za pomoć muzičarima zavisnim od droge ili alkohola.

2005. U terorističkim napadima bombaša samoubica na tri međunarodna hotela u Amanu, glavnom gradu Jordana, ubijeno je 60 osoba.

2007. U višednevnim vremenskim nepogodama na Filipinima poginulo je više od 800 osoba, a preko 750 se vodi kao nestalo.

2009. Umro je ruski fizičar i nobelovac Vitalij Ginzburg, koji je 1950-ih učestvovao u izradi sovjetske hidrogenske bombe, zbog čega je dobio Staljinovu nagradu i razne privilegije.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 10. novembar

1444. - U bici kod Varne u Bugarskoj snage turskog sultana Murata II pobedile poljsko-ugarsku vojsku.

1493. - Rođen švajcarski alhemičar i lekar Teofrast Bombast fon Hohenhajm, poznat kao Paracelzus, pisac medicinskih i okultnih dela, koji je odlučujuće doprineo primeni hemije u medicini.

1759. - Rođen je nemački pisac Johan Kristof Fridrih fon Šiler, u čijem delu se sa poezijom prožimaju filozofija, istorija i književna teorija.

1796. - Umrla ruska carica Katarina II Aleksejevna.

1891. - Umro francuski pisac Artur Rembo, koji je svoja najbolja dela napisao izmedju 17. i 20. godine.

1919. - Rođen ruski inženjer Mihail Kalašnjikov, konstruktor automatske puške AK-47 ['kalašnjikov'].

1928. - Regent Japana od 1920. Hirohito krunisan je za cara.

1938. - Umro državnik i prvi predsednik turske republike Mustafa Kemal-paša, poznat kao Ataturk ['otac svih Turaka'].

1975. - Vlade SFR Jugoslavije i Italije potpisale su Osimski sporazum kojim su regulisane granice između dve zemlje.

1989. - Centralni komitet bugarske Komunističke partije smenio Todora Živkova, koji je 35 godina bio na čelu partije, a od 1971. i predsednik Državnog saveta.

1989. - Počelo rušenje Berlinskog zida, koji je 28 godina bio simbol podele Evrope posle Drugog svetskog rata i ideološko-političke i vojne konfrontacije Istok-Zapad.

1991. - U Vukovaru počele ulične borbe između pripadnika Jugoslovenske narodne armije i hrvatskih policijskih snaga.

1994. - Irak priznao Kuvajt kao suverenu državu.

1997. - Predsednici Rusije i Kine Boris Jeljcin i Đijang Cemin potpisali deklaraciju kojom je okončan dugogodišnji pogranični spor dveju zemalja.

2001. - Umro američki pisac Ken Kesi, koji je 1962. godine objavio čuveni roman 'Let iznad kukavičjeg gnezda', koji je podržavao pobunu protiv rigidnih autoriteta i koji je inspirisao hipi pokret 60-tih godina prošlog veka.

2001. - Članovi Svetske trgovinske organizacije [STO] formalno su prihvatili uslove za ulazak Kine u tu organizaciju.

2003. - U Londonu umro Kanan Banana [67], prvi predsednik nezavisnog Zimbabvea.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 11. novembar

1331. Umro je srpski kralj Stefan Dečanski Nemanjić, sin kralja Milutina. Tokom vladavine od 1322. osigurao je Srbiji premoć na Balkanu pobedivši Bugare u bici kod Velbužda 1330. S prestola ga je zbacio sin Dušan 1331. i držao u zatočeništvu u Zvečanu, gde je i umro. Podigao je manastir Dečane, a njegova Dečanska hrisovulja dragocen je dokument sa popisom sela i stanovnika dečanskog vlastelinstva.

1405. Umrla je srpska kneginja Milica, žena kneza Lazara Hrebeljanovića. Posle Kosovske bitke 1389. sklopila je mir s Turcima i upravljala Srbijom u ime maloletnog sina Stefana. Kasnije se zamonašila i podigla manastir Ljubostinja, gde je sahranjena kao monahinja Evgenija.

1500. Francuski kralj Luj XII i Ferdinand Aragonski potpisali su tajni sporazum u Granadi o podeli Italije.

1821. Rođen je Fjodor Mihajlovič Dostojevski, jedan od najvećih ruskih i svetskih književnika. Njegovo delo postalo je u 20. veku neiscrpan izvor za najraznovrsnije književno-teorijske, estetičke, psihološke i filozofske studije i tumačenja. Uticao je na ukupnu evropsku i američku književnost, a posebno često su se na njega pozivali ekspresionisti u književnosti i egzistencijalisti u filozofiji ("Zločin i kazna", "Braća Karamazovi", "Bedni ljudi", "Poniženi i uvređeni", "Zapisi iz mrtvog doma, "Idiot").

1855. Umro je danski filozof Obi Seren Kjerkegor, zastupnik antihegelijanskog pravca, kritičar hrišćanstva kao crkvene dogme i začetnik egzistencijalizma ("Ili-ili: fragmenti života", "Pojam strepnje", "Bolest na smrt", "Filozofske mrvice").

1869. Rođen je Vitorio Emanuele III, italijanski kralj od 1900. do 1946, oženjen Jelenom, ćerkom crnogorskog kralja Nikole I. Podržao je Musolinijev režim i 1936. je proglašen carem Etiopije, a 1939. kraljem Albanije. Abdicirao je 1946. u korist sina Umberta, nadajući se da će tako spasiti Savojsku dinastiju, ali su se Italijani u junu 1946. na plebiscitu izjasnili za republiku.

1878. Umro je crnogorski pisac i političar Stefan Mitrov Ljubiša, često nazivan "Njegošem u prozi". Prvu pripovetku objavio je 1868. i odmah postao jedan od najistaknutijih i najcenjenijih pripovedača. U njegovim pripovetkama, od kojih su najpoznatije "Kanjoš Macedonović" i "Pričanje Vuka Dojčevića" stapaju se epska legenda i realizam.

1918. Kapitulacijom Nemačke završen je Prvi svetski rat u kojem je učestvovalo 36 država. Život je izgubili oko 10 miliona ljudi. Bezuslovna kapitulacija, prema kojoj je Nemačka morala da napusti sve okupirane zemlje na zapadu i istoku, Alzas i Lorenu i levu obalu Rajne, potpisana je u železničkom vagonu u francuskom mestu Kompijenj.

1918. Maršal Jozef Pilsudski proglasio je nezavisnu republiku Poljsku.

1941. S teritorije SSSR-a u Drugom svetskom ratu počelo je emitovanje programa radio stanice "Slobodna Jugoslavija".

1942. Nemačke trupe su u Drugom svetskom ratu zaposele i neokupirani deo Francuske, pod kontrolom kvislinške vlade u Višiju. Istog dana nemačke i italijanske trupe su okupirale i francusko ostrvo Korzika.

1944. Počela je Batinska bitka u kojoj su jedinice sovjetske Crvene armije i Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije u Drugom svetskom ratu, posle teških borbi 23. novembra porazile nemačke snage.

1945. Održani su prvi posleratni izbori u Jugoslaviji na osnovu kojih je konstituisana Ustavotvorna skupština Demokratske Federativne Jugoslavije.

1952. Džon Mulin i Vejn Džonson u Los Anđelesu su prvi put prikazali svoj izum - video rikorder.

1961. Sovjetski grad Staljingrad je preimenovan u Volgograd.

1965. Premijer Rodezije Jan Smit jednostrano je proglasio nezavisnost od Velike Britanije, koja je režim bele manjine proglasila ilegalnim i uvela trgovinske sankcije.

1971. Senat SAD je ratifikovao ugovor kojim je Japanu vraćeno ostrvo Okinava, oduzeto krajem Drugog svetskog rata.

1975. Proglašena je nezavisnost Angole, posle pet vekova portugalske kolonijalne vlasti. Prvi predsednik Narodne Republike Angole postao je Agoštinjo Neto.

1992. Engleska anglikanska crkva je napustila vekovnu tradiciju i dopustila ženama da budu sveštenice.

1996. Predsednik Gvatemale Alvaro Arsu je saopštio da je s gerilskim pokretom postignut sporazum o okočanju 36-godišnjeg građanskog rata u toj centralnoameričkoj zemlji.

2000. U zapaljenoj žičari u jednom tunelu ispod glecera Kicštajnhorna u masivu Hohen Tauern, u austrijski Alpama, život je izgubilo 159 osoba.

2000. Stupio je na snagu Zakon o Centralnoj banci Crne Gore, čime je zaokružena monetarna vlast u Crnoj Gori, inaugurisana pre godinu dana, uvođenjem nemačke marke u platni promet te republike.

2001. Dan nakon prijema Kine u Svetsku trgovinsku organizaciju, član te organizacije postao je i Tajvan.

2002. Predsednik kompanije Majkrosoft, Bil Gejts poklonio je 100 miliona dolara za borbu protiv AIDS-a u Indiji.

2003. Bugarski predsednik Georgi Parvanov doputovao je u dvodnevnu posetu Srbiji i Crnoj Gori. On je prvi bugarski šef države koji je nakon 53 godine, zvanično posetio Beograd.

2003. Sjedinjene Američke Države uvele su ekonomske i diplomatske sankcije Siriji, zbog podrške "palestinskom otporu izraelskoj okupaciji".

2004. U vojnoj bolnici u Parizu umro je palestinski predsednik Jaser Arafat, koji je na čelu Palestinske oslobodilačke organizacije (PLO) bio preko 30 godina. Za predsednika PLO izabran je bivši premijer Mahmud Abas.

2004. Parlament Litvanije ratifikovao je novi Ustav Evropske unije. Litvanija je prva članica Unije koja je usvojila evropski ustav.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 12. novembar

1812. - Nakon povlačenja iz Moskve, ostaci Napoleonovih trupa pretrpeli teške gubitke na reci Berezini.

1833. - Rođen je ruski kompozitor i hemičar AleksandarPorfirijevič Borodin, jedan od 'Velike petorice', čije je delo značajno doprinelo razvoju ruske simfonijske i kamerne muzike.

1840. - Rođen francuski vajar Ogist Roden, jedan od najvećih umetnika s kraja 19. i početka 20. veka.

1859. - Rođen srpski arhitekta Andra Stevanović, član Srpske kraljevske akademije, profesor Velike škole i Beogradskog univerziteta.

1918. - Proglašena prva austrijska republika, dan posle kapitulacije Nemačke u Prvom svetskom ratu i abdikacije cara Karla I.

1920. - Potpisan Rapalski ugovor kojim je Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca, pod pritiskom Velike Britanije i Francuske, ustupila Italiji Istru, Julijsku krajinu, Zadar i ostrva Cres, Lošinj, Lastovo i Palagružu, kasnije i Rijeku.

1927. - Lav Bronštejn, jedn od lidera 'leve opozicije' unutar partije, isključen je iz boljševičke partije, a Staljin je postao neprikosnoveni lider ŠSR.

1933. - Nacional-socijalistička radnička partija Adolfa Hitlera dobila izbore i preuzela vlast u Nemačkoj.

1942. - Britanska Osma armija generala Bernarda Montgomerija u Drugom svetskom ratu zauzela Tobruk u Libiji i zarobila najmanje 30.000 nemačkih i italijanskih vojnika.

1944. - U fjordu Tromzo na severu Norveške saveznici u Drugom svetskom ratu potopili 'Tirpic', poslednji veliki ratni brod nacističke Nemačke.

1948. - Japanski sud za ratne zločine osudio na smrt bivšeg premijera, generala Hideki Todjoa i još šest japanskih vođa u Drugom svetskom ratu.

1955. - Umro hrvatski pesnik Tin Ujević, koji je svojom lirikom, ali i boemskim životom obeležio razdoblje između dva svetska rata u jugoslovenskoj književnosti.

1956. - Beogradsko pozorište 'Atelje 212' u adaptiranom delu zgrade 'Borbe' izvelo prvu predstavu, 'Fausta' Johana Volfganga Getea.

1969. - Ruski pisac Aleksandar Solženjicin izbačen iz Saveza sovjetskih pisaca zbog žestokih kritika staljinizma u romanu 'U prvom krugu'.

1970. - U snažnom ciklonu i visokim talasima u Istočnom Pakistanu život izgubilo najmanje 200.000 ljudi.

1974. - Južna Afrika suspendovana iz Generalne skupštine UN zbog politike aparthejda.

1977. - Jedna od osnivača i vođa zpadnonemačke levičarske terorističke organizacije Bader-Majnhof, Ingrid Šubert izvršila samoubistvo u zatvorskoj ćeliji.

1981. - Američki spejs-šatl 'Kolumbija' drugi put poleteo u orbitu oko Zemlje, postavši prva svemirska letelica koja je upotrebljena po
drugi put.

1989. - Umrla španska revolucionarka Dolores Ibaruri, legendarna La Pasionarija, predsednica Komunističke partije Španije [od 1960].

1995. - Potpisan Erdutski sporazum kojim se teritorijaSremsko-baranjske oblasti [deo samoproklamovane Republike Srpske Krajine] utvrđuje kao deo Republike Hrvatske.

2004. - Za predsednika Rumunije izabran gradonačelnik Bukurešta Trajan Basesku, kandidat opozicione Alijanse Nacionalne liberalne stranke [PNL] i Demokratske stranke.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 13. novembar

1093 - Umro je škotski kralj Malkolm III, tokom petog bezuspešnog pokušaja da pokori Englesku. Na vlast je došao 1057, pošto je pobedio i ubio kralja Makbeta. Time je osvetio svog oca kralja Dankana I, kojeg je Makbet ubio 1040.

1782 - Rođen je Esajas Tegner, jedan od najvećih švedskih pesnika autor čuvene "Sage o Fritjofu".

1813 - U Njegušima je rođen Petar II Petrović Njegoš, crnogorski vladika, filozof i državnik, veliki epski pesnik, autor slavnog dramsko-epskog dela "Gorski vijenac". Kao državnik postavio je temelje moderne crnogorske države, ustanovio izvršnu vlast i senat, organizovao sudove, uveo poreze. Za njegove vladavine osnovana je prva štamparija u Cetinju 1834. i podignuta prva škola. U književnoj baštini ostavio je i ep "Luča mikrokozma", dramu "Lažni car Šćepan Mali", pesme.

1868 - Umro je italijanski kompozitor Đoakino Antonio Rosini, autor 39 opera od kojih su načuvenije "Seviljski berberin", "Viljem Tel", "Otelo".

1871 - Rođen je Vladislav Ribnikar, osnivač lista "Politika" (1904), njen prvi direktor i glavni urednik. Jedan je od osnivača TANJUG-a i prvi direktor te agencije (1943). Bio je ministar prosvete FNR Jugoslavije 1945. i predsednik Komiteta za kulturu i umetnost 1946.

1912 - Rođen je francuski pisac rumunskog porekla Ežen Jonesko, koji se svojom antidramom suprotstavio klasičnom pozorištu odbacivši svaku akciju, uzročnu povezanost i tradicionalne šeme klasičnih dramskih dela ("Ćelava pevačica", "Lekcija", "Stolice", "Nosorog", "Makbet").

1941 - Prvi britanski nosač aviona "Ark Rojal" pogođen je u Drugom svetskom ratu nemačkim torpedom u blizini Gibraltara i narednog dana je potonuo.

1942 - Počela je odlučujuća vazdušno-pomorska bitka između japanskih i američkih trupa kod Gvadalkanala u Tihom okeanu. U trodnevnim borbama obe strane su pretrpele velike gubitke u brodovima, ali su strateški uspeh postigli Amerikanci.

1944 - Partizanske jedinice Narodno oslobodilačke vojske Jugoslavije oslobodile su Skoplje u Drugom svetskom ratu.

1945 - Francuski general Šarl de Gol izabran je glasovima svih 555 poslanika za predsednika privremene vlade, posle čega je formirao koalicioni kabinet u koji je ušlo i pet komunista.

1965 - Umro je srpski arheolog Vladimir Petković, profesor Beogradskog univerziteta, upravnik Narodnog muzeja u Beogradu i član Srpske akademije nauka i umetnosti, stručnjak za srpsku srednjevekovnu umetnost. Rukovodio je otkopavanjima Stobija i Caričinog grada.

1970 - Hafez al Asad je vojnim udarom pruzeo vlast u Siriji.

1974 - Umro je italijanski filmski režiser i glumac Vitorio de Sika, jedan od tvoraca neorealizma ("Kradljivci bicikala", "Stanica Termini", "Choćara", "Vrt Finci Kontinijevih").

1975 - Svetska zdravstvena organizacija objavila je da su u Aziji, prvi put u istoriji, iskorenjene velike boginje.

1980 - Američki svemirski brod "Vojadžer I" je poslao prve snimke Saturna napravljene iz blizine.

1985 - U erupciji vulkana Nevado del Ruis u centralnoj Kolumbiji razoren je grad Armero. Poginulo je oko 25.000 ljudi.

1994 - Šveđani su na referendumu sa 52,2 odsto glasova odlučili da se njihova zemlja priključi Evropskoj uniji.

1999 - U zemljotresu u Turskoj poginulo je više od 450 ljudi, a oko 2.500 je ranjeno.

2000 - Predsednik Filipina Dzozef Estrada optužen je za korupciju. Pod pritiskom protesta građana i vojske on se 20. januara 2002. povukao s vlasti, a 16. aprila se predao Specijalnom sudu za borbu protiv korupcije.

2001 - Borci antitalibanske Severne Alijanse ušli su u glavni grad Avganistana Kabul.

2001 - Međunarodni sud za ratne zločine u Hagu osudio je bosanske Srbe Duška Sikiricu, Damira Došena i Dragana Kolundžiju na zatvorske kazne od 15, pet i tri godine zatvora za zločine protiv čovečnosti izvršene nad muslimanskim civilima 1992. u logoru Keraterm u Prijedoru.