Dogodilo se na današnji dan.....

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 1. april

1572. - Ustankom protestanata protiv španskog kralja Filipa II Holandija je počela borbu za samostalnost. U narednim decenijama, zajedno sa Engleskom, Holandija je vodila bespoštednu borbu za prevlast nad morima i kolonijama sa već oslabljenom Španijom.

1815. - Rođen je nemački državnik i političar Oto fon Bizmark, prvi kancelar ujedinjenog nemačkog carstva, poznat kao 'gvozdeni kancelar'. Predsedavao je Berlinskim kongresom 1878. godine na kojem su evropske sile uspostavile nov odnos snaga na jugoistoku Evrope - osujećena je namera Rusije za stvaranje velike Bugarske, a Srbija i Crna Gora stekle su međunarodno priznanje.

1868. - Rođen je francuski pesnik i dramski pisac Edmon Rostan , koji je u jeku naturalizma s velikim uspehom oživeo romantični teatar. Njegov 'Sirano de Beržerak' osvojio je publiku I održao se na repertoarima svetskih pozorišta do danas.

1918. - U Velikoj Britaniji je osnovano Kraljevsko vazduhoplovstvo

1920. - Rođen je japanski glumac Toširo Mifune , koji je svetsku slavu stekao tumačenjem uloga samuraja, posebno u filmovima režisera Akire Kurosave. Proslavio se filmovima 'Rašomon', 'Sedam samuraja', 'Krvavi presto', 'Šogun'.

1924. - Nemački sud osudio je Adolfa Hitlera na pet godina zatvora zbog pokušaja puča u novembru 1923. godine, ali je već 20. decembra amnestiran. Hitler je u zatvoru napisao knjigu 'Majn kampf' u kojoj je izneo koncepciju o 'novom poretku' i rasnoj supremaciji Nemaca.

1933. - U Nemačkoj je počeo progon Jevreja bojkotom njihovih poslova i blokiranjem bankovnih računa.

1939. - Okončan je trogodišnji građanski rat u Španiji u kojem je poginulo više od milion ljudi, a više od pola miliona je izbeglo iz zemlje. Španija je narednih 36 godina bila pod diktaturom generala Franciska Franka .

1945. - Iskrcavanjem američkih trupa na japansko ostrvo Okinava počela je poslednja etapa u prodiranju savezničkih snaga prema Japanu u Drugom svetskom ratu. U ovoj najvećoj amfibijskoj operaciji na Pacifiku učestvovalo je 183.000 vojnika, 1.727 aviona i 1.321 ratni brod. Borbe u kojima je poginulo 7.000 američkih i 100.000 japanskih vojnika okončane su 2. jula.

1946. - Prvom omladinskom radnom akcijom u posleratnoj komunističkoj Jugoslaviji počela je izgradnja železničke pruge Brčko-Banovići. U izgradnji 90 kilometara pruge učestvovalo je 60.000 mladih iz cele tadašnje Jugoslavije.

1948. - Počela je sovjetska blokada Berlina.

1970. - Beogradski radio 'Studio B' počeo je emitovanje programa iz zgrade novinske kuće 'Borba'.

1975. - Predsednik Kambodže Lon Nol pobegao je u Indoneziju nakon što su Crveni Kmeri opkolili glavni grad Pnom Pen.

1976. - U Parizu je umro nemački slikar i vajar Maks Ernst, jedan od osnivača dadaističkog pokreta u Kelnu. Godine 1924. u Parizu prišao je nadrealistima i postao jedan od najistaknutijih predstavnika tog pokreta. U savremeno slikarstvo uveo je nove tehnike - kolaž-fotografiju i frotaž tehniku. Rođen je 1891. godine.

1983. - U katastrofalnom zemljotresu u Kolumbiji više od 500 ljudi je poginulo, a više od 1.500 je povređeno.

1996. - Spajanjem 'Micubiši banke' i 'Banke Tokio' u Japanu je stvorena najveća svetska banka.

1999. - U vazdušnim napadima NATO-a na SR Jugoslaviju srušen je Varadinski most na Dunavu, u Novom Sadu.

2001. - U Beogradu je uhapšen bivši predsednik Srbije i SR Jugoslavije Slobodan Milošević pod optužbom da je tokom desetogodišnje vladavine [1990-2000] zloupotrebljavao položaj i time pribavio ličnu korist i korist za Socijalističku partiju Srbije. Miloševića su srpske vlasti u junu iste godine predale Međunarodnom
sudu za ratne zločine u Hagu.

2001. - Američki špijunski avion sudario se s kineskim lovcem iznad Južnog kineskog mora, nakon čega je američka letilica prinudno sletela u kinesku vojnu bazu Hajnan. Nakon izvinjenja američke vlade, Kinezi su 13. aprila oslobodili 24 člana posade.

2002. - U Republici Srpskoj je uhapšen i izručen Međunarodnom sudu za ratne zločine u Hagu bivši ofcir Vojske RS Momir Nikolić optužen za genocid nad Muslimanima u Srebrenici 1995.

2003. - Britanski sud je osudio dvojicu Alžiraca na 11 godina zatvora zbog prikupljanja novca za terorističku mrežu Al Kaida. To je bila prva presuda za veze sa Al Kaidom u Velikoj Britaniji.

2003. - Umro je Majkl Džeter, američki pozorišni i filmski glumac, koji je u čuvenoj dečjoj seriji 'Ulica Sezam', tumačio ulogu gospodina Nudla.

2005. - Umro je Harald Junke , jedan od najomiljenijih nemačkih televizijskih, filmskih i pozorišnih zvezda, kojeg su mnogi zvali nemačkim Frenk Sinatrom.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 2. april

742. - Rođen je franački kralj Karlo Veliki koji je od dolaska na presto 768. do smrti 814. proširio franačko carstvo od Severnog mora do Italije i od Atlantika do Češke. Krunisan je za cara 800. godine.

1758. - Rodjen je Džejms Monro, jedan od najaktivnijih političara u američkoj istoriji. Bio je predsednik SAD od 1817. do 1825. godine. Formulisao je Monroovu doktrinu kojom je proklamovana američka izolacionistička politika. Sudelovanjem u dva svetska rata i ulaskom u UN, SAD su napustile Monroovu doktrinu.

1792. - Dolar je ozakonjen kao novčana jedinica SAD.

1805. - Rođen je danski pisac Hans Kristijan Andersen. Svetsku slavu donele su mu pripovetke za decu, bajke među kojima su najpoznatije 'Carevo novo odelo', 'Ružno pače', 'Snežna kraljica', 'Devojčica sa šibicama'.

1840. - Rođen je francuski pisac Emil Zola, predvodnik naturalističkog pokreta u francuskoj književnosti. Značajnu ulogu Zola je imao u otkrivanju mahinacija najviših vojnih krugova u 'Drajfusovoj aferi'. Otvorenim pismom 1898. predsedniku Francuske pod naslovom 'Optužujem' u listu 'L'oror', doprineo je oslobađanju kapetana Alfreda Drajfusa, lažno optuženog za izdaju i osuđenog na doživotnu robiju.

1860. - U Torinu se sastao prvi italijanski parlament.

1872. - Umro je američki pronalazač i slikar Semjuel F. B. Morze, tvorac telegrafa i Morzeove azbuke.

1914. - Rodjen je engleski filmski glumac Alek Ginis. Za ulogu u filmu 'Most na reci Kvaj' dobio je Oskara.

1905. - Otvoren je železnički tunel ispod Alpa 'Simplon' kojim je Švajcarska povezana sa Italijom.

1917. - Američki Kongres objavio je rat carskoj Nemačkoj.

1917. - Pred Vojnim sudom za oficire srpske vojske u Solunu je počeo sudski proces protiv grupe oficira na čelu sa pukovnikom Dragutinom Dimitrijevićem - Apisom, optuženih za pripremanje prevrata i pokušaj atentata na regenta Aleksandra. Nad Apisom i dvojicom njegovih sledbenika izvršena je smrtna kazna streljanjem 26. juna. Ostali su osuđeni na zatvorske kazne. Vrhovni sud Srbije rehabilitovao je Apisa i njegove sledbenike u obnovljenom procesu 2. juna 1953.

1940. - Nemačka vojska okupirala je Dansku i napala Norvešku.

1944. - Sovjetske trupe prešle su reku Prut u Drugom svetskom ratu i ušle u Rumuniju.

1960. - Francuska je potpisala sporazum sa Madagaskarom kojim je Madagaskar postao nezavisna država, nakon 64 godine francuske kolonijalne vladavine.

1965. - Umro je srpski fiziolog Ilija Đuričić, predsednik Srpske akademije nauka i umetnosti od 1960. do 1965. i rektor Beogradskog univerziteta od 1950. do 1952. i od 1954. do 1956. Napisao je veći broj eksperimentalnih naučnih radova iz oblasti fiziologije mišića, endokrinih žlezda, krvi, anafilaksije.

1974. - U Parizu je umro francuski političar i državnik Žorž Pompidu. Bio je predsednik vlade od 1962. do 1968. godine. U junu 1969. izabran je za predsednika Francuske, nakon što je Šarl de Gol podneo ostavku.

1974. - U Titogradu [Podgorica] osnovan je Univerzitet Crne Gore.

1979. - Zatvaranjem britanske vojne baze Malta je stekla punu nezavisnost, čime je okončano gotovo 80 godina dugo britansko prisustvo na tom ostrvu.

1981. - Predsedništvo SFRJ proglasilo je vanredno stanje na Kosovu zbog demonstracija albanskih studenata koje su počele 11. marta pod parolom 'Kosovo - republika'.

1982. - Argentinske vojne snage iskrcale su se na Foklandska ostrva, britansku koloniju u Južnom Pacifiku koju su čuvala 84 britanska marinca. Vojnom intervencijom Britanija je polovinom juna ponovo preuzela Foklandska ostrva.

1999. - Vlasti u Beogradu preuzele su nezavisni radio 'B92'.

2003. - Predsedavajući Predsedništva Bosne i Hercegovine Mirko Šarović podneo je ostavku zbog afere izvoza oružja Vazduhoplovnog zavoda 'Orao' iz Bijeljine Iraku, koji je bio pod sankcijama UN, i 'špijunske afere u Republici Srpskoj'.

2004. - Haški tribunal obelodanio je optužnice protiv šestorice hrvatskih oficira i bivših zvaničnika u samoproklamovanoj hrvatskoj republici Herceg-Bosni. Za zločine protiv čovečnosti u zapadnoj Hercegovini 1992. - 1993. optuženi su: Jadranko Prlić, Slobodan Praljak, Milivoj Petković, Bruno Stojić, Valentin Ćorić i Berislav Pušić. Tri dana kasnije svi optuženi su se dobrovoljno predali tribunalu u Hagu.

2005. - U Vatikanu je preminuo poglavar rimokatoličke crkve papa Jovan Pavle drugi [85]. Nemački kardinal Jozef Racinger, koji je uzeo ime Benedikt Šesnaesti, izabran je za novog poglavara rimokatoličke crkve.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 3. april

1512. - Turski sultan Bajazit II abdicirao je u korist sina Selima I.

1682. - Umro je španski slikar Bartolomeo Esteban Muriljo, jedan od najznačajnijih predstavnika visokog baroka u slikarstvu.

1807. - U selu Voganj, kod Rume, počela je Ticanova buna u kojoj je učestvovalo 15.000 seljaka iz 45 sela rumskog i iločkog vlastelinstva. Austrijska vojska je za 10 dana ugušila pobunu, a vođa Teodor Avramović Tican uhvaćen je i krajem godine streljan.

1897. - U Beču je umro čuveni nemački kompozitor i pijanista Johanes Brams, autor brojnih simfonija, klavirskih koncerata, horskih i solo pesama. Svetsku slavu donelo mu je delo 'Nemački rekvijem' napisano 1868. godine. Rodio se u Hamburgu, 7. maja 1833. u porodici muzičara.

1915. - U Valjevu je umrla srpska slikarka Nadežda Petrović.Smatra se začetnikom modernog srpskog slikarstva, a njene slike 'Resnik', Notr Dam', 'Autoportret', 'Bulonjska šuma' svrstavaju se među najbolja dela u srpskoj likovnoj umetnosti.

1922. - Josif Visarionovič Staljin izabran je za generalnog sekretara Komunističke partije Rusije.

1930. - Ras Tafari je postao car Haile Selasije I od Abisinije.

1930. - Rođen je nemački državnik Helmut Kol kancelar Zapadne Nemačke od 1982. i prvi kancelar Nemačke posle ujedinjenja Zapadne i Istočne Nemačke 1990. Na tom položaju je ostao 16 godina, do izbornog poraza 1998.

1936. - Pogubljen je Bruno Hauptman otmičar i ubica sina američkog pilota Čarlsa Lindberga, koji je prvi sam preleteo Atlantski okean. Ovaj događaj je bio povod da SAD donesu Zakon o otmici, kojim je za kidnapovanje uvedena smrtna kazna.

1941. - Mađarski premijer Pal Teleki izvršio je samoubistvo jedan dan nakon što je usvojen nemačko-mađarski plan za napad na Jugoslaviju. Teleki je bio član delegacije koja je 12. decembra 1940. u Beogradu potpisala Ugovor o večnom prijateljstvu i miru između Jugoslavije i Mađarske. Mađarska je zajedno s Nemačkom 6. aprila 1941. napala Jugoslaviju.

1948. - Premijerom drame Ivana Cankara 'Kralj Betajnove' u režiji Bojana Stupice, otvoreno je Jugoslovensko dramsko pozorište u Beogradu. Dramski ansambl je u početku imao 40 članova, direktor je bio pisac Eli Finci, a umetnički rukovodilac Bojan Stupica.

1948. - Predsednik SAD Hari Truman potpisao je Maršalov plan ekonomske pomoći posleratnoj Evropi.

1975. - Ruski velemajstor Anatolij Karpov postao je svetski prvaku šahu, pošto je dotadašnji prvak američki velemajstor Bobi Fišer odbio da brani titulu.

1979. - U Pakistanu je pogubljen bivši predsednik vlade Zulfikar Ali Buto koji je zbačen sa vlasti vojnim udarom 1977.

1991. - Savet bezbednosti UN je izglasao rezoluciju o prekidu vatre u Zalivskom ratu, naložio razmeštanje mirovnih snaga u regionu i zatražio od Iraka da uništi oružje za masovno razaranje.

1991. - U Švajcarskoj je umro engleski pisac Grejem Grin - 'Treći čovek', 'Suština stvari', 'Ministarstvo straha', 'Moć i slava', 'Kraj ljubavi', 'Naš čovek u Havani'.

1992. - Komunistički lider i predsednik Albanije Ramiz Alija podneo je ostavku dve nedelje nakon parlamentarnih izbora, na kojima su komunisti izgubili većinu u skupštini.

1995. - Najmanje 150 pripadnika plemena Hutu, mahom žena i dece,masakrirano je u jednom selu na severoistoku Burundija.

1996. - U avionskoj nesreći kod dubrovačkog aerodroma Čilipi poginuli su ministar trgovine SAD Ronald Braun, svi putnici [29], uglavnom članovi njegove pratnje i članovi posade [šest].

1999. - Avioni NATO bombardovali su centar Beograda, prvi put od početka vazdušnih napada na SR Jugoslaviju 24. marta. Pogođene su zgrade republičkog i saveznog ministarstva unutrašnjih poslova. U Novom Sadu srušen je drugi most na Dunavu.

2000. - Pripadnici Sfora uhapsili su na Palama jednog od ratnihlidera i visokog funkcionera bosanskih Srba Momčila Krajišnika i predali ga Međunarodnom sudu za ratne zločine u Hagu.

2003. - U Strazburu je državna zajednica Srbija i Crna Gora primljena u Savet Evrope, kao 45-ta zemlja članica te najstarije panevropske organizacije.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 4. april

1284. - Umro je kralj Kastilje Alfons Deseti Mudri, utemeljivač zakonodavstva, pokrovitelj nauke i zanatstva, pobornik verske tolerancije. Tokom vladavine Kastiljom i Leonom od 1252. do smrti, dvor u Toledu je pretvorio u centar učenosti i utočište za mnoge Jevreje, Mavare i hrišćanske skolastičare. Izdao je zakonik za celu zemlju, pokrenuo pisanje španske istorije i astronomskih dela, kao i prevođenje Biblije na španski jezik.

1581. - Engleska kraljica Elizabeta I proglasila je za viteza Frensisa Drejka, gusara, potom admirala, prvog Engleza koji je oplovio svet.

1617. - Umro je škotski matematičar Džon Neper, koji je pronašao i sastavio logaritamske tablice i dao uputstvo o njihovom sastavljanju.

1765. - U Petrogradu je umro Mihail Vasiljevič Lomonosov, ruski naučnik, pesnik i akademik, enciklopedista svetskog glasa. Bavio se i fizikom, hemijom, geografijom i astronomijom i znatno doprineo razvoju tih nauka. Autor je prve ruske gramatike i osnivač Moskovskog univerziteta [1755.], koji i danas nosi njegovo ime.

1825. - U Novom Sadu je rodjen srpski naučnik i filolog Đura Daničić. Podržavao je Vuka Karadžića u borbi za reformu srpskog jezika i pravopisa ['Rat za srpski jezik i pravopis', 1847]. Bio je sekretar Jugoslovenske akademije znanosti i umjetnosti u Zagrebu gde je 1880. pokrenuo izradu 'Rečnika hrvatskog ili srpskog jezika'. S latinskog je preveo Stari zavet.

1860. - U Beogradu je rodjen Vojislav Ilić, pesnik koji se smatra osnivačem moderne poezije u srpskoj književnosti i tvorcem verističkog izraza.

1905. - U zemljotresu u provinciji Lahore, tada delu britanske Indije, poginulo je 19.000 ljudi.

1912. - U Tibetu je proglašena Kineska republika.

1914. - U Milfordu, američka država Pensilvanija, umro je filozof, matematičar i naučnik Čarls Sanders Pirs, začetnik filozofije pragmatizma.

1939. - Na irački presto stupio je Fejsal II nakon smrti njegovog oca kralja Gazija I.

1949. - Ministri spoljnih poslova SAD i 11 zapadno evropskih država potpisali su u Vašingtonu Severno-atlantski pakt, vojni ugovor kojim je stvorena snažna vojnopolitička formacija zapadnih saveznika.

1960. - Francuska i Federacija Mali [Senegal i Sudan] potpisali su sporazum kojim je Federacija Mali stekla nezavisnost.

1968. - U Memfisu, u američkoj saveznoj državi Tenesi, ubijen je Martin Luter King, borac za građanska prava i mir. U borbi za ravnopravnost crnaca u SAD služio se Gandijevim metodama nenasilja i građanske neposlušnosti. Dobitnik je Nobelove nagrade za mir 1964. godine.

1969. - U Hjustonu, američka država Teksas, izvršena je prva operacija ugrađivanja veštačkog srca u ljudski organizam. Prvi pacijent sa ugrađenim veštačkim srcem živeo je samo četiri dana.

1975. - Prilikom pada američkog vojnog transportnog aviona posle poletanja iz Sajgona, poginulo je 155 vijetnamske dece, ratne siročadi.

1983. - Umrla je američka pozorišna i filmska glumica Glorija Svanson, zvezda nemog i zvučnog filma.

1998. - U eksploziji metana u ukrajinskom rudniku uglja Skačinsko, u Donjeckoj oblasti, poginula su 63 rudara.

1999. - U vazdušnim udarima NATO-a na rafineriju nafte u Pančevu poginula su tri radnika rafinerije. U bombardovanju toplane na Novom Beogradu poginuo je čuvar toplane.

2001. - Sudanski ministar odbrane i još 14 vojnih funkcionera poginuli su u avionskoj nesreći u kritičnom trenutku građanskog rata u zemlji.

2002. - Angolska vojska i UNITA potpisali su primirje u Luandi, čime je okončan jedan od najdužih i najkrvavijih afričkih ratova. Oko milion ljudi poginulo je u borbama vladinih snaga i UNITA koje su počele 1975. nakon sticanja nezavisnosti od Portugalije.

2002. - U Beogradu je u 82. godini preminuo arheolog Milutin Garašanin, član Srpske akademije nauka i počasni član mnogih evropskih akademija.

2003. - Agencija Tanjug poslavila je 60 godina postojanja.

2003. - Američke vojne snage zauzele su bagdadski međunarodni aerodrom 'Sadam' i preimenovale ga u 'Bagdad Internešenel'.

2005. - General MUP-a Srbije Sreten Lukić dobrovoljno se predao Haškom tribunalu, pred kojim je optužen za ratne zločine tokom sukoba na Kosovu 1999. godine.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 5. april

1814. - Rođen je Josif Pančić, naučnik, botaničar i prvi predsednik Srpske akademije nauka. Radio je neumorno na proučavanju flore Srbije. Glavno deo: "Flora kneževine Srbije"; pored toga, objavio je i "Priloge", posvećene flori Bugarske i Crne Gore, kao i niz rasprava.

1841. - U niškom, leskovačkom, pirotskom i vranjskom kraju izbila je buna naroda protiv Turaka, poznata kao Milojeva i Srndakova buna, koju su predvodili Miloje Jovanović i Nikola Srndak. Posle borbi kraj Prve Kutine i Gornjeg Matejevca, Turci su 23. aprila 1841. u krvi ugušili bunu, mnoga sela spalili, a Jovanovića pogubili.

1865. - Umro je srpski kompozitor, pijanista i horovođa, Kornelije Stanković, značajan za srpsku muziku kao osnivač nacionalnog pravca, zapisivač i harmonizator srpskog crkvenog pojanja. Školovao se u Aradu, Segedinu, Pešti, a u Beču je studirao kompoziciju. U Sremskim Karlovcima proučavao je i beležio dotad samo usmenom tradicijom sačuvano srpsko crkveno pojanje, a potom je bio horovođa Beogradskog pevačkog društva. Doprineo je interesovanju stranih kompozitora - posebno ruski, uključujući Petra Čajkovskog ("Slovenski marš") i Nikolaja Rimskog Korsakova ("Fantazija na srpske teme") - za srpsku muziku . Dela: "Pravoslavno crkveno pojanje u srpskoga naroda", "Srpske narodne pesme" u šest svezaka koje je harmonizovao za hor, za glas i klavir, ili samo za klavir.

1887. - Kralj Milan Obrenović je naimenovao prvih 16 članova Srbske kraljevske akademije, potom Srpske kraljevske akademije, prethodnice Srpske akademije nauka i umetnosti. Od 1888. akademici su sami birali stalne i dopisne članove.

1896. - Otvorene su prve savremene Olimpijske igre u Atini na kojima je učestvovalo 484 takmičara. Na njima su učestvovali samo muškarci, a žene su počele da se takmiče od 1900. godine.

1954. - Elvis Prisli snima svoj debitantski singl "That's All Right" .

1955. - Vinston Čerčil daje ostavku na funkciju premijera Velike Britanije. Njegovo mesto zauzima Entoni Eden.

1958. - Umrla je srpska književnica Isidora Sekulić, izuzetan stilista širokog obrazovanja i visoke kulture, tanani posmatrač ljudskih života i sudbina, pisac visoke duhovnosti i prefinjenog duha, uz to član Srpske akademije nauka i umetnosti. Kritičari je smatraju klasikom srpske književnosti, a povodom njene smrti jedan od kritičara je ocenio da je umro "literarno najkulturniji čovek našeg tla od Ćirila i Metodija do juče, do danas, možda do prekosutra". Sarađivala je u svim boljim srpskim i hrvatskim književnim časopisima. Bila je poznavalac mnogih jezika, izvrstan i veoma plodan prevodilac, naročito s engleskog jezika. Dela: putopis "Pisma iz Norveške", roman "Đakon Bogorodičine crkve", pripovetke "Hronika palanačkog groblja", "Saputnici", "Gospa Nola", eseji "Analitički trenuci i teme", "Zapisi o mome narodu", "Mir i nemir", "Njegošu - knjiga duboke odanosti", "Govor i jezik kulturna smotra naroda".

1963. - Bitlsi dobijaju svoju prvu srebrnu ploču za "Please Please Me" .

1964. - U Londonskom metrou pušteni su u vožnju prvi vozovi bez vozača.

1967. - Vil Čemrlen postavlja rekord NBA lige skokom od 41 metar.

1971. - Proradio vulkan Etna u Italiji.

1974. - Otvoren Svetski trgovinski centar u Njujorku (srušen u terorističkom napadu 11. septembra 2001.) koji je sa 110 spratova u tom momentu bio najviša zgrada na svetu.

1975. - U Tajpehu, glavnom gradu Tajvana, umro je kineski general i političar Čang Kaj Šek. Poražen od snaga Mao Cetunga, Čang se 1949. povukao sa ostatkom svojih trupa na Tajvan (Formozu), gde je proglasio Republiku Kinu kojom je vladao do smrti.

1989. - Poljska vlada je legalizovala opozicioni radnički sindikat „Solidarnost”. Osnovana 1980. kao nezavisni sindikat, „Solidarnost” je ubrzo prerasla u masovni društveno-politički pokret sa oko 10 miliona sledbenika.

1997. - Umro je američki pisac Alen Ginzberg. Njegova zbirka poezije „Urlik i druge pesme” (1956) smatra se najznačajnijim delom bitničkog pokreta pedesetih godina 20. veka.

1999. - U vazdušnim udarima NATO na SR Jugoslaviju pogođen je centar Aleksinca. Poginulo je 17 civila.

1999. - Libija je predala dvojicu svojih državljana optuženih za rušenje putničkog aviona u 1988. iznad Lokberija (Škotska) kada je poginulo 270 putnika. UN su suspendovale sankcije protiv Libije uvedene 15. aprila 1992. godine.

2002. - Predsednik SAD Džordž Buš pozvao je Izrael da se povuče sa palestinskih teritorija i najavio novu mirovnu misiju na Bliskom istoku.
5. april je u pravoslavnom kalendaru najraniji datum Uskrsa.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 6. april

885. - Umro je Metodije Solunski, koji je zajedno sa svojim mlađim bratom Ćirilom bio prvi slovenski prosvetitelj i tvorac prvog slovenskog pisma - glagoljice.

1199. - Umro je engleski kralj Ričard I Plantagenet, vitez 'lavljeg srca', jedan od vođa u Trećem krstaškom ratu i junak srednjovekovnih legendi.

1490. - Umro je mađarski kralj Matija I Korvin , reformator mađarske države. Tokom vladavine od 1458. uspešno je ratovao protiv Turaka i Habsburgovaca, zauzevši 1486. i Beč u kojem je i umro. U Požunu [Bratislava] 1465. osnovao je univerzitet, a 1472. prvu štampariju. Nazvan je Korvin zbog gavrana [latinski - corvus] na njegovom štitu.

1528. - Umro je nemački slikar i grafičar Albreht Direr, poznat po portretima velike umetničke i dokumentarne vrednosti i izvanrednim gravirama u drvetu i bakru ['Apokalipsa', 'Velika muka', 'Bogorodičin život'].

1652. - Predstavnik Holandske istočno indijske kompanije Jan van Ribek, osnovao je u Kapuu prvo naselje belih doseljenika u Južnoj Africi.

1667. - Dubrovnik je pogodio katastrofalan zemljotres u kojem je poginulo više hiljada građana. Od zemljotresa i požara, koji je harao dvadesetak dana, grad je bio skoro potpuno uništen. Obnavljanje je trajalo više od 50 godina.

1690. - Austrijski car Leopold uputio je balkanskim hrišaćanima proglas u kojem ih je pozvao da i dalje pomažu njegovu vojsku u borbama protiv Turaka, obećavajući im za uzvrat razne povlastice.

1838. - Umro je srpski novinar i publicista Dimitrije Davidović, autor Sretenjskog ustava i osnivač 'Novina serbskih' u Beču 1813. koje su izlazile devet godina. Od 1829. bio je sekretar kneza Miloša Obrenovića, a potom ministar unutrašnjih poslova i prosvete.

1909. - Američki istraživač Robert Peri osvojio je Severni pol, prešavši sa svojom ekspedicijom na sankama 1.600 kilometara.

1917. - Objavom rata Nemačkoj SAD su ušle u Prvi svetski rat.

1941. - Nemačke trupe napale su u Drugom svetskom ratu Grčku i Jugoslaviju. Napad na Jugoslaviju počeo je bombardovanjem Beograda, koji je gotovo razoren, a poginulo je oko 12.000 ljudi.

1941. - Etiopske i britanske trupe oslobodile su Adis Abebu, koju su u ratu sa Etiopijom početkom 1935. godine, okupirale italijanske snage.

1971. - U Njujorku je umro kompozitor Igor Stravinski, jedan od začetnika i glavnih pobornika 'nove muzike' 20. veka. Njegovi baleti 'Žar ptica', 'Petruška', 'Posvećenje proleća' i mnoga simfonijska dela, opere i oratoriji obeležili su muzičko stvaralaštvo prošlog veka.

1973. - U Beogradu je otvorena nova zgrada Narodne biblioteke Srbije. Stara zgrada biblioteke izgorela je u požaru 6. aprila 1941. godine, kada su Nemci bombardovali Beograd.

1985. - Vojnim udarom u Sudanu svrgnut je DŽafer Nimeiri, koji je vladao od 1969. godine kada je, takođe državnim udarom, svrgao tadašnjeg predsednika Abdua. Vlast je preuzeo ministar odbrane i komandant armije general Abdel-Rahman Suer al-Dahab.

1992. - EZ je priznala nezavisnost bivše jugoslovenske republike BiH. Istog dana u Sarajevu su pale prve žrtve i označile početak rata u Bosni i Hercegovini.

1994. - U Ruandi je, u toku građanskog rata između plemena Hutu i Tutsi, raketom oboren avion u kojem su bili predsednici Ruande i susednog Burundija Žuvenal Habjarimana i Siprijen Ntarjamira. U masakrima, koji su usledili, ekstremni Huti pobili su oko 800 hiljada manjinskih Tutsa, uglavnom civila.

1995. - U Kigaliju, u Ruandi osnovan je prvi sud za genocid na kojiće biti izvedeno 30.000 Huta optuženih za masakr nad Tutsima.

2000. - Umro je Habib Burgiba [96], koji se smatra osnivačem modernog Tunisa. Bio je proglašen za doživotnog predsednika Tunisa, ali je 1987. godine mirnim prevratom zbačen sa vlasti.

2001. - Predstavnici Haškog tribunala predali su saveznom ministrupravde Momčilu Grubaču optužnicu za ratne zločine i nalog za hapšenje Slobodana Miloševića.

2003. - Hrvatska policija uhapsila je haškog optuženika Ivicu Rajića, zbog ratnih zločina u Stupnom Dolu [BiH] u oktobru 1993. godine. Dva meseca kasnije [24. juna] Rajić je izručen Haškom tribunalu.

2003. - Američko ministarstvo pravde je saopštilo da se broj zatvorenika u američkim zatvorima u 2002. povećao, i da je, po prvi put, prešao cifru od dva miliona, te da je u junu te godine u zatvorima registrovano ukupno 2.019.234 ljudi.

2004. - Parlament Litvanije opozvao je predsednika Rolandasa Paksasa, zbog veza sa ruskim biznismenima i ruskom obaveštajnom službom. On je prvi evropski lider, koji je smenjen opozivom.

2005. - Umro je princ Renije od Monaka [81] koji je tom kneževinom vladao od 1949. godine. Renijea je na prestolu nasledio njegov sin 47-godišnji princ Albert.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 7. april

- Danas su Blagovesti, dan kada je arhanđel Gavrilo Devi Mariji doneo vest (blagu vest) o tome da je, promišlju Božjom, u blagoslovenom stanju i da će roditi Sina.

1929. - Radio Beograd je prvi put prenosio sportsku utakmicu u Jugoslaviji. Reporter Rade Stoilović prenosio je drugo poluvreme susreta beogradskih fudbalskih ekipa BSK-Jugoslavija.

1933. - Okončana je prohibicija u SAD-u.

1939. - Italija aneksira Albaniju.

1943. - Umro je srpski pisac i diplomata Jovan Dučić, član Srpske kraljevske akademije, čija je lirika izuzetne versifikacije, jezika i plastičnosti slika utisnula pečat na srpsku poeziju u prvoj polovini 20. veka. Diplomirao je prava u Parizu i od 1912. do 1941. bio ambasador kraljevina Srbije i Jugoslavije u velikim evropskim gradovima. Dugo posle oslobođenja zemlje, komunističke vlasti su nastojale da ga ignorišu kao stvaraoca, n to zbog političkog opredeljenja, lepeći mu posmrtno, s vremena na vreme, etiketu velikosrpskog nacionaliste. Tokom Drugog svetskog rata među prvima je ukazivao na zločinačku prirodu ustaške Nezavisne Države Hrvatske i stravični genocid nad Srbima. Njegovi zemni ostaci preneti su u otadžbinu iz SAD-a, gde je umro u emigraciji, u jesen 2000, čime je ispunjena poslednja Dučićeva želja - sahranjen je u rodnom Trebinju. Već prvom pesničkom zbirkom "Pjesme", izdatom 1901. u Mostaru, predstavio se kao nadahnut liričar i pesnik obuzet temama bola i usamljenosti, ljubavi i smrti. Pisao je i prozu ("Jutra sa Leotara"), putopise ("Gradovi i himere", "Pismo iz Ženeve", "Pismo s Alpa", "Pismo iz Španije"), eseje ("Blago cara Radovana", "Moji saputnici", "Staza pored puta"), studije ("Grof Sava Vladislavić"), istorijske spise ("Verujem u Boga i u srpstvo").

1948. - Osnovana je Svetska zdravstvena oranizacija, a današnji dan je proglašen svetskim danom zdravlja.

1963. - Donesen je ustav kojim je naziv Federativna Narodna Republika Jugoslavija promenjen u Socijalistička Federativna Republika Jugoslavija, a Josip Broz proglašen za doživotnog šefa države. Tvorci ovog ustava isticali su da je to prvi dokument novog tipa u istoriji ustavnosti, jer sadrži elemente "jedne prave povelje novog društva", ali su posle samo 11 godina doneli novi ustav, čiji su konfederalni elementi omogućili razbijanje Jugoslavije 1991.

1980. - Džimi Karter prekida diplomatske odnose sa Iranom zbog krize talaca.

1999. - U prvoj međunarodnoj utakmici od početka napada NATO-a na Jugoslaviju, na stadionu "Partizana", pred 15.000 gledalaca fudbaleri atinskog "AEK"-a i beogradskog "Partizana" igrali su 1:1. Oko 300 navijača grčkog kluba donelo je humanitarnu pomoć u vrednosti od milion maraka.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 8. april

217. - Ubijen je rimski car Marko Aurelije Sever Antonin Avgust Karakala, jedan od najkrvožednijih tirana u rimskoj istoriji. Zajedno sa ocem Septimijem Severom vladao je od 198. do 211, a potom sam, krajnje surovo, pogubivši čak i brata. Da bi ublažio nezadovoljstvo, posebno u provincijama, dao je 212. rimsko građansko pravo svim stanovnicima rimskih provincija koji su rođeni kao slobodni - Karakalin edikt.

1513. - Huan Ponse de Leon otkrio je Floridu i proglasio je posedom Španije.

1692. - Rođen je italijanski violinski virtuoz i kompozitor Đuzepe Tartini, koji je uveo novine u tehniku sviranja i građenja violina i otkrio pojedine akustične pojave u muzici. Komponovao je mnoštvo violinskih koncerata i sonata, uključujući sonatu 'Đavolji triler'.

1818. - Rođen je nemački hemičar August Vilhelm fon Hofman, značajan po istraživanjima u organskoj hemiji. Osnivač je moderne industrije anilinskih boja iz katrana kamenog uglja.

1849. - Rođen je srpski slikar Miloš Tenković, začetnik i jedan od najdarovitijih predstavnika realizma u srpskom slikarstvu. Slikarstvo je učio u Beču i Minhenu, a po povratku u Beograd do smrti 1890. bio je gimnazijski profesor. Radio je portrete, mrtvu prirodu i pejsaže.

1861. - U Sremskim Karlovcima je pod predsedništvom patrijarha Josifa Rajačića održan Blagoveštenski sabor, poslednji politički skup Srba u Ugarskoj. Na osnovu privilegija dobijenih od Beča, koje su smatrane međunarodnim ugovorima, zatražena je posebna teritorija za Srbe pod nazivom Vojvodina Srpska, s vojvodom na čelu i sopstvenom administracijom, ali Ugarski sabor potom nije želeo ni da razmotri te zahteve. Održavanje Sabora odobrio je austrijski car Franc Jozef, ali ga je dvor u Beču iskoristio jedino da zaplaši nelojalni deo mađarske aristokratije i umanji njihove aspiracije. Sabor je ipak značajan za istoriju Srba u Vojvodini, kao i srpskog naroda uopšte, jer je jasno naglasio da se ne slaže sa ukidanjem - 'Vojvodine srbske i tamiškog Banata' [obrazovane posle revolucije 1848/49.].

1893. - Rođena je američka filmska glumica kanadskog porekla Gledis Smit, poznata kao Meri Pikford, zvezda nemog filma. S Čarlijem Čaplinom, Daglasom Ferbanksom i Dejvidom Grifitom osnovala je 1919. filmsku kompaniju 'Junajted artist korporejšn'.

1894. - Umro je indijski pisac Bankim Čandra Čaterdži, prvi značajniji autor koji je pisao na bengalskom jeziku. Bio je pod znatnim uticajem škotskog pisca Voltera Skota i uglavnom je pisao romantične romane s domaćim temama i moralističkim tonom.

1907. - Francuska i Britanija potpisale su konvenciju kojom je potvrđena nezavisnost Sijama [Tajlanda]. Tajland je uspeo da očuva suverenost tokom čitavog perioda kolonijalne istorije, iako su sve susedne teritorije bile pretvorene u kolonije raznih evropskih sila.

1913. - U Pekingu je počeo da zaseda prvi kineski parlament.

1936. - Umro je austrijski lekar Robert Baranji, dobitnik Nobelove nagrade za medicinu 1914. Rasvetlio je funkciju vestibularnog aparata - organa koji reguliše ravnotežu ljudskog tela i tonus mišića. Doprineo je i boljem upoznavanju funkcije malog mozga i lečenju nekih oboljenja tog dela mozga.

1946. - Otvorena je poslednja sednica Lige naroda u Ženevi, pre nego što je ta organizacija zamenjena Ujedinjenim nacijama.

1950. - Umro je ruski baletski igrač i koreograf Vladimir Fomič Nižinski, možda najveći u istoriji baleta, čija je gračka karijera trajala samo četiri godine, jer je 1917. oboleo od neizlečive duševne bolesti.

1971. - U Londonu je održan Prvi svetski kongres Roma, na kome je odlučeno da je ispravan naziv tog naroda - Romi. Usvojena je romska plavo-zelena zastava sa točkom u sredini [po uzoru na Indiju], pesma 'Đelem, đelem' prihvaćena je kao himna i utvrđeno da je 8. april Svetski dan Roma. Kongres je verifikovao autentično ime pripadnika tog naroda - Rom, što na jeziku Roma znači čovek.

1973. - Umro je španski slikar i vajar Pablo Ruis Pikaso, osnivač kubizma, jedan od najznačajnijih slikara 20. veka. Slikarstvo je učio u rodnoj Španiji, a od 1904. stalno je živeo u Parizu. Naslikao je više od 18.000 slika koje su likovni kritičari podelili na nekoliko faza: plavu, ružičastu, crnu, kubističku i nadrealističku. Revolucionarne kubističke slike, počev od 'Gospođica iz Avinjona' 1907, donele su mu svetsku slavu. Naslikao je 'Gerniku', potresno prikazavši tragičnu sudbinu Španije pod fašizmom i zakleo se da se neće vratitu u otadžbinu dok vlada diktator Fransisko Franko, koji je umro dve godine posle njega.

1984. - Umro je ruski fizičar Pjotr Leonidovič Kapica, jedan od najistaknutijih fizičara 20. veka, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku 1978, inostrani član Srpske akademije nauka i umetnosti. Od 1921. do 1934. radio je u Velikoj Britaniji, a po povratku je rukovodio Institutom Akademije nauka SSSR za fiziku. Uspeo je da stvori vrlo jaka magnetna polja, otkrio je zavisnost električnog otpora polikristalnih metala od jakog magnetskog polja, koja nosi njegovo ime, radio na fizici niskih temperatura [helijum II, tečni vazduh, vodonik], unapredio hidrodinamiku, posebno u oblasti termičkih pojava u tankim slojevima tečnosti.

1986. - Islamski teroristi su automobilom-bombom u hrišćanskoj luci Žunije, blizu sedišta Partije falange predsednika Libana Amina Džemajela, ubili 10 civila.

1990. - Nepalski kralj Birendra ukinuo je zabranu rada političkih partija, koja je bila na snazi 30 godina.

1993. - Umro je srpski glumac Stojan Aranđelović, zapažen u mnogim filmovima i TV serijama. Za ulogu u drami 'Pregršt sreće' dobio je nagradu na Sterijinom pozorju u Novom Sadu, a 1984. nagradu 'Slavica' za životno delo.

1995. - Ruski vojni avioni i artiljerija bombardovali su grad Samaški na zapadu Čečenije, očistivši ga na taj način, prema ruskim vojnim izvorima, od islamskih terorista i secesionista.

1996. - Savezna Republika Jugoslavija i Bivša Jugoslovenska Republika Makedonija potpisale su sporazum o normalizaciji odnosa.

1999. - Avioni NATO su u podnožju Tornika, najvišeg vrha Zlatibora, razorili Skijaški centar i obližnje Dečje odmaralište s ambulantom, usmrtivši čuvare Ski-centra Radoja Marjanovića i Nedeljka Uroševića i šumara Milanka Savića.

1999. - Ruski književnik i nobelovac Aleksandar Solženjicin izjavio je da je NATO agresijom na Jugoslaviju zgazio povelju UN i 'čitavom svetu i sledećem veku nametnuo drevni zakon - zakon džungle: onaj ko je silan, u svemu je u pravu', upozorivši: 'Pred očima čovečanstva uništava se prekrasna zemlja i civilizovane vlade tome aplaudiraju'.

1999. - Predsednik Poslaničkog doma češkog parlamenta Vaclav Klaus, bivši premijer Češke, okrivio je NATO za egzodus Albanaca, rekavši da su oni s Kosova i Metohije počeli da beže tek s prvim NATO bombama i da ta 'ključna činjenica' pokazuje da nema govora o navodnom primarnom cilju NATO da spreči masovni izbeglički talas.

2003. - Granata ispaljena iz tenka američkih snaga na hotel pun stranih novinara u Bagdadu usmrtila je kamermana Rojtersa Tarasa Protajuka i španske 'Tele 5' Hosea Kousa.

Danas je Uskrs, za sve Hrišćane koji se pridržavaju Julijanskog kalendara, među koje spada i Srpska pravoslavna crkva. Uskrs je najveći hrišćanski praznik, njime se obeležava događaj koji je sama suština Hrišćanstva. Ustanovljen je u spomen na vaskrsenje Isusa Hrista, o čemu svedoče Jevanđelja. Uskrs uvek pada u prvu nedelju posle punog meseca iza prolećne ravnodnevnice i zato se ne praznuje istog datuma. Prethodi mu Veliki post od sedam sedmica. Praznik se čestita sa 'Hristos vaskrse', a odgovara sa 'Vaistinu vaskrse'.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 9. april

1553. - Umro je francuski književnik Fransoa Rable, jedna od najistaknutijih ličnosti francuske renesanse. Njegov satirični roman 'Gargantua i Pantagruel' ubraja se među najznačajnija renesansna dela.

1626. - Umro je engleski državnik i pisac Frensis Bekon. U vreme vladavine kralja Džejmsa I Stjuarta bio je lord kancelar od 1618. do 1621.

1683. - Francuski istraživač Rober Kavalije de la Sal proglasio je deo teritorije u Americi francuskim posedom i nazvao je Luizijana u čast kralja Luja XIV.

1807. - Austrijska vojska savladala je Ticanovu bunu, ustanak sremskih seljaka, koji je počeo 3. aprila pod vođstvom Teodora Avramovića Ticana. U pobuni je učestvovalo 15.000 seljaka iz 45 sela. Tican je uhvaćen i pogubljen krajem 1807. godine.

1821. - U Parizu je rođen jedan od najvećih francuskih pesnika 19. veka Šarl Bodler. Njegovu zbirku pesama 'Cveće zla' mnogi književni kritičari smatraju najvećim lirskim delom 19. veka.

1865. - Završen je četvorogodišnji građanski rat u SAD nakon što se general konfederalnih snaga Robert Li predao komandantu armije Unije Julisizu Grantu. U ratu je poginulo više od 600.000 ljudi.

1906. - Velika Britanija i Francuska su potpisale konvenciju o nezavisnosti Sijama [Tajland].

1926. - Rođen je Hugo Hefner, američki publicista, izdavač magazina 'Plejboj' koji je pokrenuo u decembru 1953. sa tada nepoznatom Merlin Monro nagom na naslovnoj strani.

1928. - U Turskoj, nakon reformi Kemala Ataturka, islam je prestao da bude državna religija.

1940. - Nemačke trupe napale su Dansku i Norvešku u Drugom svetskom ratu.

1948. - Jevrejska milicija napala je arapski grad Deir Jasin na području današnjeg Izraela. Ubijeno je 100 Arapa, a ostali su prisiljeni da napuste grad.

1959. - Umro je američki arhitekta Frenk Lojd Rajt, jedan od tvoraca moderne funkcionalne arhitekture. Prvi je u SAD upotrebio armirani beton. Projektovao je Gugenhajmov muzej u Njujorku i hotel 'Imperijal' u Tokiju.

1969. - Francusko-britanski supersonični putnički avion 'Konkord' obavio je prvi let, od Bristola do Ferforda u Engleskoj.

1974. - Indija, Pakistan i Bangladeš potpisali su sporazum o repatrijaciji ratnih zarobljenika.

1977. - Komunistička partija Španije legalizovana je nakon 38 godina zabrane delovanja u vreme Frankovog režima.

1988. - Li Peng je imenovan za premijera Kine.

1990. - Posle 40 godina vladavine komunista, na izborima u Mađarskoj pobedio je Mađarski demokratski forum.

1991. - Gruzija je proglasila nezavisnost od S S S R-a.

1991. - Savet bezbednosti UN doneo je odluku o slanju 1.440 pripadnika mirovnih snaga za nadgledanje iračko-kuvajtske granice i povlačenja američkih snaga iz južnog Iraka.

1992. - Sali Beriša izabran je za prvog nekomunističkog predsednika Albanije posle Drugog svetskog rata.

1995. - Peruanski predsednik Alberto Fudžimori osvojio je drugi petogodišnji mandat na prvim mirnim predsedničkim izborima u Peruu od 1980. godine.

1998. - U paničnoj jurnjavi islamskih hodočasnika u Saudijskoj Arabiji poginulo je 119 vernika iz više zemalja.

1999. - Pobunjeni vojnici su na aerodromu u Nijameju ubili predsednika Nigera Ibrahima Barea Mainasaru.

2002. - Pod snažnim pritiskom SAD Izrael se povukao iz dva palestinska grada, a sukobi su nastavljeni u izbegličkom kampu u Dženini, u Zapadnoj Obali.

2003. - Američke snage su ušle u centar Bagdada i preuzele kontrolu nad glavnim gradom Iraka.

2005. - Britanski princ Čarls i Kamila Parker Bouls venčali su se u Gildholu u Vindzoru. Ovo je prvi put da jedan naslednik britanske krune sklapa civilni brak. Kamila je udajom postala njeno visočanstvo vojvotkinja od Kornvola.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 10. april

1583. - Rođen je holandski pravnik, pisac i humanista Hugo Grocijus, osnivač nauke o međunarodnom pravu.

1585. - Umro je papa Grgur XIII, poznat po reformi Julijanskog kalendara 1582. godine. Novi kalendar nazvan je po njemu Gregorijanski.

1755. - Rođen je nemački lekar Samuel Haneman, osnivač homeopatije.

1778. - Rođen je engleski pisac Vilijam Hezlit, jedan od najznačajnijih književnih kritičara 19. veka. Napisao je obimnu biografiju Napoleona I Bonaparte i više knjiga o umetnosti.

1813. - Umro je francuski matematičar i astronom Luj Lagranž. Rođen je u Torinu 1736, gde je sa 19 godina bio profesor matematike na artiljerijskoj školi. Objavio je niz radova iz teorije brojeva, varijacionog računa, teorije parcijalnih jednačina, sferne astronomije.

1814. - Britanska i španska vojska porazile su u bici kod Tuluza trupe Napoleona Bonaparte. Bonaparta je narednog dana abdicirao i prognan je na ostrvo Elba.

1847. - U Mađarskoj je rođen Džozef Pulicer, osnivač fondacije iz koje se svake godine u SAD dodeljuje 'Pulicerova nagrada' za najbolja ostvarenja u novinarstvu, karikaturi i književnosti. Na Kolumbija univerzitetu osnovao je 1903. godine prvu novinarsku školu.

1864. - Mlađi brat austrijskog cara Franca Josifa, nadvojvoda Maksimilijan, krunisan je za cara Meksika.

1867. - Umro je prvi ruski šahovski majstor i teoretičar Aleksandar Dmitrijevič Petrov, utemeljivač ruske šahovske škole.

1869. - Spajanjem dve železničke pruge, 'Union Pacifik' i 'Central Pacifik', proradila je američka transkontinentalna železnica.

1919. - Vladine snage ubile su iz zasede revolucionarnog meksičkogvodju Emilijana Zapatu.

1921. - Sun Jat Sen je izabran za predsednika Kine.

1932. - Paul fon Hindenburg ponovo je izabran za predsednika Nemačke pobedivši sa 19 miliona glasova Adolfa Hitlera, koji je dobio 13 miliona glasova birača. U januaru 1933. poverio je Hitleru formiranje vlade i time otvorio nacistima put ka vlasti.

1938. - Na referendumu, organizovanom uz pritisak nacističke Nemačke, 99,75 odsto Austrijanaca izjasnilo se za priključenje Nemačkoj.

1941. - U Zagrebu je, uz podršku nacističke Nemačke, proglašena Nezavisna Država Hrvatska, na čelu sa ustaškim poglavnikom Antom Pavelićem.

1941. - Komunistička partija Jugoslavije donela je odluku u Zagrebu da komunisti nastave borbu protiv nemačkih okupatora bez obzira na raspad jugoslovenske armije. Sedište Centralnog komiteta partije premešteno je iz Zagreba u Beograd.

1944. - Sovjetske trupe preuzele su u Drugom svetskom ratu Odesu od Nemaca.

1953. - Švedski političar Dag Hamaršeld postao je generalni sekretar UN. Ponovo je izabran 1957. godine. Posredovao je u više međunarodnih sporova, a poginuo je 1961. pod nerazjašnjenim okolnostima u avionskoj nesreći putujući u jednu mirovnu misiju u Africi. Posthumno mu je dodeljena Nobelova nagrada za mir.

1954. - Umro je francuski hemičar i industrijalac Ogist Limijer, koji je u Lionu s bratom Lujem napravio prvu filmsku kameru i fabriku za izradu fotografskog materijala. U pariskoj kafani 'Gran kafe' braća Limijer prikazala su 28. decembra 1895. godine prvu filmsku predstavu u svetu - 'Ulazak voza u stanicu' i 'Radnici izlaze iz fabrike'.

1962. - Umro je američki filmski reditelj mađarskog porekla Majkl Kertiz, dobitnik Oskara za film 'Kazablanka'.

1963. - U severnom Atlantiku je u eksploziji američke atomske podmornice 'Trešer' poginulo 129 ljudi.

1972. - U zemljotresu u južnom Iranu poginulo više je od 5.000 ljudi.

1972. - Više od 50 zemalja, uključujući SAD i S S S R, potpisalo je konvenciju o zabrani biološkog oružja.

1973. - Izraelski komandosi upali su u Bejrut i ubili trojicu lidera PLO, a jednog teško ranili. Premijer Libana Saeb Salam podneo je ostavku.

1974. - Izraelski premijer Golda Meir podnela je ostavku zbog sukoba u njenoj Laburističkoj partiji.

1992. - Od eksplozije podmetnute bombe, u Londonu su tri osobepoginule, a 91 je ranjena.

1993. - U Južnoj Africi je ubijen Kris Hani, lider južnoafričke Komunističke partije. Narednog dana crnci su iz osvete spalili dvojicu belaca.

1994. - Avioni NATO-a bombardovali su položaje bosanskih Srba oko Goražda, koje je UN proglasila 'bezbednosnom zonom'. To je bila prva vojna akcija NATO snaga od osnivanja te vojne alijanse.

1995. - Izrael i Jordan su razmenili ambasadore na osnovu mirovnogsporazuma dveju zemalja iz oktobra 1994. godine.

2001. - Organizacija UN za ishranu i poljoprivredu saopštilaje da glad ugrožava oko 30 miliona ljudi u Africi.

2003. - Nemačke vlasti izručile su Srbiji bivšu vlasnicu propalepiramidalne 'Dafiment banke' Dafinu Milanović.

2004. - Umro je Sakip Sabanci, poznati turski biznismen i filantrop. 'Sabanci Holding', koji je predvodio, jedan je od dva najveća turska poslovna konglomerata, koji se bavi bankarstvom, automobilima, hranom, tekstilom, građevinom i hemikalijama.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 11. april

1514. - Umro je italijanski arhitekta Donato Bramante, koji je snažno uticao na renesansnu arhitekturu. Projektovao je mnoge zgrade i rekonstruisao crkvu Svetog Petra u Vatikanu.

1689. - Krunisan je engleski kraljevski par Vilijam III Oranski i Meri II, posle zbacivanja poslednjeg kralja iz dinastije Stjuart Džejmsa II u 'Slavnoj revoluciji' 1688. Meri II je ćerka Džejmsa II, ali je odbacila nepopularnu očevu rimokatoličku politiku i snažno podržala Anglikansku crkvu. Tokom njihove vladavine u Engleskoj je učvršćen ustavno-parlamentarni režim.

1713. - Potpisan je Utrehtski mir Britanije, Portugalije, Pruske, Sardinske kraljevine [Pijemont], Francuske, Holandije i Španije, kojim je okončan Rat za špansko nasleđe. Španija je primorana da Britaniji ustupi Gibraltar, Austriji preda današnju Belgiju, Milano i južnu Italiju [Napuljsko kraljevstvo], a Pijemontu sredozemno ostrvo Sardiniju. Na presto Španije dovedena je nova vladarska porodica Burbona [francuskog porekla], koja španskim kraljevstvom vlada i danas.

1755. - Rođen je engleski hirurg i paleontolog Džejms Parkinson, koji je otkrio i opisao nervnu bolest ekstrapiramidalnog sistema nazvanu prema njemu. Prvi je opisao apendicitis [zapaljenje slepog creva], objavio je više radova iz medicine i paleontološko delo 'Organski ostaci ranijeg sveta'.

1772. - Rođen je španski pisac Manuel Hose Kintana, zaljubljenik u klasiku i pisac poezije sa proliberarnom orjentacijom. Bio je sekretar pobunjeničkog pokreta za nezavisnost u vreme vladavine Španijom Napoleona prvog.

1814. - Francuski car Napoleon I abdicirao je posle poraza u Rusiji, pada Pariza i izgubljenih bitaka kod Lajpciga i Tuluza, posle čega je prognan na sredozemno ostrvo Elba, mada mu je i dalje formalno priznavana titula [kao vladar Elbe].

1842. - Beogradski trgovci braća German okončali su gradnju 'prve srpske lađe' - 'Knez Mihailo'. Bio je to početak nove srpske rečne flotile. Interesantno je da je srpska rečna flota plovila pod pomorskom zastavom Srbije. Majstori iz Carigrada počeli su gradnju 1840. u Brzoj Palanci na Dunavu. Brod je mogao da se koristi i u vojne svrhe - na njemu je bilo mesta za 18 topova.

1884. - Umro je engleski pisac Čarls Rid, čiji je obimni istorijski roman 'Manastir i ognjište' nadahnut spisima i životom holandskog humaniste Erazma Roterdamskog. Napisao je više romana sa jasnom porukom, u kojima je podvrgao oštroj kritici engleski kazneni sistem i zloupotrebe u ludnicama.

1919. - Počela je da radi Međunarodna organizacija rada sa sedištem u Ženevi, koja je posle stvaranja UN postala jedna od specijalizovanih agencija svetske organizacije.

1945. - U Moskvi je u Drugom svetskom ratu Josip Broz potpisao Ugovor o prijateljstvu, uzajamnoj pomoći i saradnji Jugoslavije i S S S R-a. Bila je to prva njegova službena poseta jednoj savezničkoj zemlji posle formiranja privremene Vlade Demokratske Federativne Jugoslavije i međunarodnog priznanja komunističke vlasti u Jugoslaviji.

1961. - Pred izraelskim sudom u Jerusalimu počelo je suđenje austrijskom nacisti Adolfu Ajhmanu, šefu odeljenja u Gestapou za uništenje Jevreja i za nemačke logore u Drugom svetskom ratu.

1977. - Umro je francuski pisac Žak Anri Mari Prever, nazvan 'pesnik Pariza'. Počeo je pod uticajem nadrealista, ali je vremenom izgradio originalan izraz jednostavne i sažete forme. Napisao je više poetskih scenarija, možda najlepših u francuskoj kinematografiji, za filmove režisera Marsela Karnea.

1979. - U glavni grad Ugande, Kampalu, ušle su snage pobunjenika i trupe susedne Tanzanije, primoravši Idija Amina da posle osam godina diktatorske vladavine pobegne u Libiju.

1985. - Umro je albanski diktator Enver Hodža, šef vladajuće 'Partije rada Albanije' od 1948. Između dva svetska rata bio je sekretar poslanstva Albanije u Briselu. Jedan je od osnivača Komunističke partije Albanije 1941. Podržavao je politiku Informbiroa od 1948. do 1956. i diktatorsku koncepciju Josifa Staljina, čak i posle 20. kongresa Komunističke partije S S S R-a na kojem su osuđeni Staljinovi metodi. Kasnije se oslonio na Peking. Izgradio je brutalan i represivan sistem u svojoj zemlji. Nikada nije krio teritorijalne pretenzije prema teritoriji Srbije [Kosovo i Metohija], kao i drugim teritorijama tadašnje Jugoslavije. Propagirao je najodvratniju vrstu šovinizma prema Srbima, što je ostala konstanta.

1997. - U jednom beogradskom restoranu ubijen je Radovan Stojičić 'Badža', načelnik Resora javne bezbednosti Srbije, a ubica nije otkriven.

1999. - U centru Beograda usred dana ubijen je novinar Slavko Ćuruvija, prethodno meta žestokih napada režimskih medija. Počinioci ubistva ni posle više godina nisu otkriveni.

2002. - Na ulazu u zdanje Doma Narodne Skupštine Srbije [tadašnje Skupštine SRJ] u Beogradu, bivši ministar unutrašnjih poslova Srbije Vlajko Stojiljković izvršio je samoubistvo, neposredno pošto je i Veće građana usvojilo Zakon o saradnji s Haškim tribunalom. Smrt je zvanično konstatovana dva dana kasnije. Haški tribunal je tokom NATO agresije u maju 1999. protiv Vlajkovića podigao optužnicu za zločine protiv čovečnosti i kršenje zakona i običaja rata snaga Jugoslavije i Srbije na Kosovu i Metohiji.

2002. - U eksploziji kamiona-bombe, koju su aktivirali islamski teroristi u blizini drevne sinagoge El Griba na tuniskom ostrvu Đerba, ubijen je 21 čovek, uključujući 14 Nemačkih turista.

2005. - Umro je američki mikrobiolog Moris Hileman, pionir u istraživanju mnogih vakcina, kao što su vakcine protiv meningitisa i varičele. Tokom višedecenijskog rada, Hileman je doprineo borbi protiv bolesti koje su do tada ubijale ili izazivale teške posledice kod obolelih, kao što su zauške, boginje, meningitis, upala pluća i hepatitis.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 12. april

1204. - Krstaši, koji su u Četvrtom krstaškom ratu krenuli u Svetu zemlju da oslobode Hristov grob, zauzeli su Konstantinopolj [Carigrad], pretvorivši ga u centar tzv. Latinskog carstva. Vizantija ga je povratila 1261. Pod tursku vlast pao je 1453. i kao Istanbul bio prestonica Osmanlijskog carstva do 1923.

1654. - Irska i Škotska su se ujedinile sa Engleskom.

1684. - Umro je Nikolo Amati, najveći majstor među graditeljima violina porodice Amati iz italijanskog grada Kremone.

1861. - Napadom snaga Konfederacije na tvrđavu Samter u Južnoj Karolini počeo je američki građanski rat.

1871. - Rođen je grčki general i političar Joanis Metaksas. Kao premijer i ministar vojske 1936. raspustio je parlament i do 1941. vladao je kao diktator.

1877. - Velika Britanija anektirala je bursku južnoafričku republiku Transval.

1877. - Rusija je objavila rat Turskoj.

1913. - Rođen je američki džez muzičar Lajonel Hempton. Radio je sa Lujom Amstrongom i Beni Gudmanom. Uveo je vibrafon kao instrument u džez sastav.

1933. - Rođena je španska operska pevačica Monserat Kabalje, jedan od vodećih svetskih soprana u izvođenju Verdija i Donicetija.

1938. - Umro je ruski operski pevač Fjodor Ivanovič Šaljapin, najčuveni bas u istoriji opere.

1941. - U avionskom udesu u Grčkoj poginuo je srpski istoričar Vladimir Ćorović, profesor Beogradskog univerziteta i član Srpske kraljevske akademije.

1941. - Nemačke trupe su u Drugom svetskom ratu ušle u Beograd.

1945. - Umro je predsednik SAD Frenklin Delano Ruzvelt, koji je od 1932. četiri puta biran za predsednika, kao kandidat Demokratske stranke. Njegovom zaslugom SAD su prevladale ekonomsku krizu tridesetih godina, a u Drugom svetskom ratu napustio je izolacionističku politiku SAD i pridružio se evropskim saveznicima u ratu protiv nacističke Nemačke. Mesto predsednika preuzeo je dotadašnji potpredsednik Hari Truman.

1961. - Sovjetski Savez je lansirao prvog čoveka u kosmos. U svemirskom brodu 'Vostok I' kosmonaut Jurij Gagarin načinio je krug oko Zemlje za 108 minuta.

1962. - Umro je francuski vajar i slikar ruskog porekla Antoan Pevzner, jedan od najistajnutijih u pokretu ruskih konstruktivista. Pre egzila u Francusku 1923. godine, pripadao je grupi avangardnih ruskih umetnika sa Kazimirom Maljevičem, Vladimirom Tatljinom i Naumom Gaboom.

1966. - Bombarderi američke avijacije izveli su prve vazdušne napade na Severni Vijetnam.

1980. - U vojnom udaru pod vodjstvom narednika Semjuela Doa ubijen je predsednik Liberije Vilijam Tolbert. Do je potom suspendovao ustav, proglasio se predsednikom i naredio streljanje 13 najviših predstavnika bivšeg režima.

1981. - Umro je američki bokser Džoe Luis, prvak sveta u teškoj kategoriji rekordnih 12 godina [1937-1949.], sa 68 pobeda u 71 meču. Titulu prvaka sveta odbranio je 25 puta.

1987. - Dvojica sovjetskih kosmonauta, Aleksandar Lavejkin i Jurij Romanenko, 'šetajući' kosmosom uspešno su povezali kosmički modul s orbitalnom stanicom 'Mir'.

1993. - Tokom kontrole zone 'zabranjenog leta' iznad Bosne i Hercegovine francuski avion tipa 'miraž' srušio se u Jadransko more.

1997. - Bivši albanski kralj Leka I vratio se u zemlju posle 58 godina izgnanstva.

1999. - U vazdušnim udarima NATO-a na SR Jugoslaviju pogođen je putnički voz na mostu u Grdeličkoj klisuri. Poginulo je 55 putnika, a više desetina ih je ranjeno.

2001. - U mestu Lorjan, u Francuskoj, deaktivirana je bomba zaostala iz Drugog svetskog rata teška 250 kilograma. Bomba je pronađena u centru grada na gradilištu jedne dvorane, između gradske skupštine i lokalnog stadiona.

2001. - Nakon intervencije američkog predsednika Džordža Buša Kina je pristala da nakon 11 dana oslobodi 24 člana posade američkog špijunskog aviona.

2002. - Predsednik Venecuele Ugo Čavez podneo je ostavku pod pritiskom oficira, nakon žestokih sukoba njegovih pristalica i protivnika u kojima je poginulo najmanje 17 ljudi. U roku od 48 sati Čavez je dekretom vraćen na mesto predsednika.

2002. - Jugoslovenski ministar za rad, zdravstvo i socijalnu politiku Miodrag Kovač izvršio je samoubistvo u Madridu, gde je službeno boravio.

2005. - Evropska komisija je u Strazburu usvojila studiju o izvodljivosti za Srbiju i Crnu Goru, kojom je državnoj zajednici omogućen početak pregovora o Sporazumu o stabilizaciji i pridruživanju sa EU. U oktobru te godine u Beogradu je svečano proglašen početak pregovora sa EU.