Dogodilo se na današnji dan.....

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 25. april

1599. - Rođen vođa Engleske revolucije Oliver Kromvel, koji je 1653. postao protektor Engleske, Škotske i Irske.

1744. - Umro švedski fizičar i astronom Anders Celzijus, izumitelj jedne od skala za merenje toplote.

1765. - Rođen srpski pesnik-guslar Filip Višnjić, koji je opevao sve značajnije dogadjaje iz Prvog srpskog ustanka. Njegove pesme zabeležio je Vuk Stefanović Karadžić.

1792. - Na pogubljenju drumskog razbojnika Žaka Peletjea na trgu De Grev u Parizu u Francuskoj je prvi put upotrebljena giljotina.

1859. - Prema projektu konzula Francuske u Aleksandriji Ferdinanade Lesepsa, počelo kopanje Sueckog kanala.

1874. - Rođen italijanski inženjer Guljermo Markoni.

1915. - Počela bitka na Galipolju, jedna od najvećih bitaka u Prvom svetskom ratu, u kojoj je Turska pobedila savezničke trupe pod britanskom komandom.

1918. - Rođena američka pevačica Ela Ficdžerald, nekrunisana 'kraljica džeza'.

1920. - Poljske trupe upale su u Ukrajinu, potom brzo napredovale i 6. maja zauzele Kijev.

1938. - Umro srpski general i vojni pisac Živko Pavlović, član Srpske kraljevske akademije, učesnik oba balkanska rata i Prvog svetskog rata.

1945. - Sovjetske i američke trupe susrele su se prvi put u Drugom svetskom ratu kod mesta Torgau u Nemačkoj.

1945. - U San Francisku, 45 zemalja antihitlerovske koalicije, uključujući Jugoslaviju, počelo je osnivačku konferenciju UN.

1974. - U Portugalu je u udaru, poznatom kao 'revolucija karanfila', oboren autokratski režim Marsela Kaetana.

1980. - Misija američkih komandosa, koja je trebalo da spase u Teheranu 53 člana ambasade SAD, pretvorene u taoce, propala je u iranskoj pustinji, posle pogibije osam Amerikanaca u sudaru helokoptera s avionom.

1980. - Srušio se danski 'Boing 727', koji je čarter letom prevozio britanske turiste na liniji Mančester-Tenerife. Poginulo je svih 146 putnika i članova posade.

1982. - Poslednji izraelski vojnici napustili su Sinaj, okončavši 15-godišnju okupaciju tog egipatskog poluostrva.

1993. - Na referendumu u Rusiji 62 odsto glasača je podržalo reforme predsednika Borisa Jeljcina.

1993. - U prisustvu mirovnog posrednika lorda Ovena, predsednici SRJ, Srbije i Crne Gore Dobrica Ćosić, Slobodan Milošević i Momir Bulatović pokušali su da ubede lidera bosanskih Srba Radovana Karadžića da potpiše korigovani Vens-Ovenov mirovni plan.

1994. - U Londonu formirana Kontakt grupa za koordinaciju diplomatskih akcija SAD, Rusije i EU u bosanskom ratu.

1995. - Umrla američka pozorišna i filmska glumica Džindžer Rodžers, koja je svetsku slavu stekla u mjuziklima kao partnerka Freda Astera. Oskar je dobila za film 'Kiti Foil'.

1999. - Avijacija NATO-a srušila je drumsko-železnički 'Žeželjev most', već oštećen u tri napada prethodnih dana. Time je Novi Sad ostao bez poslednjeg od tri mosta na Dunavu.

2000. - U Beogradu ubijen direktor Jugoslovenskog aerotransporta Žika Petrović.

2002. - Rusija saopštila da su ruske trupe ubile jednog od najtraženijih ljudi u zemlji - Kataba, čečenskog lidera arapskog porekla, za koga se sumnjalo da ima bliske veze sa terorističkom mrežom Osame bin Ladena - al Kaidom.

2005. - Bivši načelnik Generalštaba Vojske Jugoslavije Nebojša Pavković dobrovoljno se predao Haškom tribunalu, pred kojim je optužen za ratne zločine na Kosovu 1999. godine.

2005. - U okviru bliskoistočne turneje predsednik Rusije Vladimir Putin posetio je Egipat i Izrael.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 26. april

121. - Rođen je rimski filozof i car Marko Aurelije Antonije. Tokom ratnih pohoda u Evropi i Aziji vodio je beleške koje su objavljene posle njegove smrti pod naslovom 'Samom sebi'.

1452. - Rođen je italijanski slikar, vajar, pronalazač i naučnik Leonardo da Vinči. Njegovo najpoznatije slikarsko delo, čuvena 'Mona Liza', izložena je u pariskom Luvru, a crteži i rukopisi čuvaju se u milanskoj biblioteci Ambrosiana, londonskom Britanskom muzeju i Vindzoru. Od njegovih naučnih radova najznačajniji je 'Traktat o slikarstvu'.

1532. - U pohodu na Beč, turska vojska, pod komandom sultana Sulejmana II ušla je u Mađarsku.

1607. - Kapetan Džon Smit doveo je u Kejp Henri u Virdžiniji prve koloniste koji su osnovali prvo stalno britansko naselje u Americi.

1711. - Rođen je britanski filozof škotskog porekla, Dejvid Hjum, preteča klasičnih engleskih ekonomista i autor kvantitativne teorije novca. ['Rasprava o ljudskoj prirodi', 'Filozofski ogled o ljudskom razumu'].

1798. - Rođen je francuski slikar Ežen Delakroa, predstavnik romantizma u francuskom slikarstvu. Ilustrovao je Geteovog 'Fausta' i napisao 'Dnevnik' u kojem je izložio zapažanja o umetnosti ['Danteova barka', 'Ulazak krstaša u Carigrad', 'Na barikadama 28. jula 1830'].

1812. - Rođen je nemački industrijalac Alfred Krup, koji je prvi počeo praviti topove od livenog čelika i vrlo brzo stekao monopol u snabdevanju oružjem većeg broja evropskih zemalja. Koncern 'Krup' bio je glavni snabdevač oružjem Nemačke u Prvom i Drugom svetskom ratu. Međunarodni vojni sud u Nirnbergu osudio je 1948. godine Krupovog potomka na 12 godina zatvora i konfiskaciju imovine.

1828. - Rusija je objavila rat Turskoj u znak podrške Grčkoj u borbi za nezavisnost.

1894. - U Aleksandriji, u Egiptu rođen je Rudolf Hes, nacistički lider i Hitlerov zamenik. Na suđenju u Nirnbergu 1946. osuđen je na doživotnu robiju zbog ratnih zločina. U avgustu 1987. izvršio je samoubistvo u zatvoru Špandau.

1904. - Umro je srpski matematičar Dimitrije Nešić, profesor na Velikoj školi u Beogradu, član Srpske kraljevske akademije i ministar prosvete 1894. Uveo je zakon o metarskim merama u Srbiji.

1910. - Rođen je književnik Meša Selimović, član Srpske akademije nauka i umetnosti. Pisao je romane ['Derviš i smrt', 'Tišina', 'Tvrđava'], pripovetke, eseje i filmske scenarije.

1915. - Italija je tajno potpisala Londonski ugovor s Velikom Britanijom, Rusijom i Francuskom i prešla u Prvom svetskom ratu na stranu sila Antante uz obećanje da će dobiti Tirol, Trst, Goricu, Istru, delove Dalmacije i Albanije.

1931. - Umro je srpski glumac i reditelj Milorad Gavrilović, upravnik Narodnog pozorišta u Beogradu, jedan od najdarovitijih i najobrazovanijih glumaca u to vreme.

1937. - Da bi pomogli generalu Franku u vreme španskog građanskog rata, Hitlerovi avioni bombardovali su španski grad Gernika. Razaranje ovog grada inspirisalo je Pikasa da naslika čuvenu 'Gerniku', apokaliptični prikaz građanskog rata.

1942. - U najvećoj nesreći u istoriji rudarstva, u kineskom rudniku uglja u Benksiju, tada pod okupacijom Japana, poginulo je najmanje 1540 ljudi.

1945. - Uhapšen je maršal Henri Filip Peten, šef francuskog kolaboracionističkog režima sa sedištem u Višiju u Drugom svetskom ratu. Osuđen je na smrt zbog izdaje, ali mu je zbog ranijih zasluga i starosti kazna preinačena u doživotnu robiju.

1954. - U Ženevi je počela konferencija o Indokini kojom je okončana francuska dominacija u tom delu sveta. SAD nisu prihvatile rezultate skupa pa je u junu 1954. diktator Ngo Din Dijem, uz podršku SAD, postao premijer Južnog Vijetnama.

1962. - Britanija je lansirala prvi satelit Ariel I.

1964. - Tanganjika, Zanzibar i Pemba su osnovale Ujedinjenu Republiku Tanganjike i Zanzibara, koja je 29. oktobra 1964. promenila naziv u Tanzanija.

1984. - Umro je američki džez muzičar i vođa orkestra Vilijam 'Kaunt' Bejzi. Članovi njegovog orkestra [1937] bili su i trubač Bak Klejton i pevačica Bili Holidej.

1986. - Eksplodirao je četvrti blok nuklearne centrale u Černobilju u Ukrajini. Radioaktivni oblaci prekrili su gotovo celu Evropu, a posledice, ove do sada najveće nuklearne katastrofe, još uvek se ispituju. Nuklearna centrala trajno je zatvorena 15. decembra 2000. godine.

1994. - U Južnoj Africi su održani prvi izbori, na kojima su učestvovali i crnci i belci, i koji su označili kraj režima aparthejda.

1999. - Tokom vazdušnih udara NATO na SR Jugoslaviju, Evropska unija je zabranila ulazak u zemlje članice Unije predsedniku SRJ Slobodanu Miloševiću, članovima njegove porodice, visokim zvaničnicima SRJ i Srbije i uvela embargo na uvoz nafte.

2003. - Na zasedanju Komisije UN za ljudska prava ozvaničen je kraj mandata specijalnog izaslanika za ljudska prava u Srbiji i Crnoj Gori.

2005. - Sirija je u potpunosti povukla svoje trupe iz Libana, posle gotovo tri decenije vojnog prisustva u toj zemlji.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 27. april

1521. - Urođenici filipinskog ostrva Maktan ubili su portugalskog moreplovca Ferdinanda Magelana koji je predvodio ekspediciju na prvom putovanju oko sveta.

1791. - Rođen je američki pronalazač Semjuel Finli Breze Morze, izumitelj telegrafa i Morzeove azbuke.

1822. - Rodjen je američki general i državnik Julisiz Simpson Grant, predsednik SAD od 1869. do 1877. U Američkom građanskom ratu predvodio je armiju Severa i prisilio na kapitulaciju komandanta snaga Konfederacije Roberta Lija.

1830. - Južnoamerički vojskovodja i prvi predsednik Kolumbije Simon Bolivar, optužen za diktatorske ambicije, podneo je ostavku.

1830. - Beograd je dobio prvo ulično osvetljenje - fenjere sa svećama.

1909. - Grupa pod nazivom 'Mladi Turci' oborila je sa vlasti turskog sultana Abdula Hamida.

1915. - Umro je ruski kompozitor i pijanista Aleksandar Nikolajevič Skrjabin, preteča ekspresionizma u muzici.

1932. - Rođen je bivši južnoafrički ministar inostranih poslova Pik Bota, koji je 17 godina, koliko je bio na tom položaju, nastojao da ubedi svet da je aparthejd pravo rešenje za rasne razdore.

1937. - Umro je italijanski revolucionar Antonio Gramši, osnivač Komunističke partije Italije 1921. godine.

1941. - U Atinu, u Drugom svetskom ratu, ušli su nemački tenkovi.

1945. - Uhapšen je italijanski diktator Benito Musolini. Streljan je narednog dana u mestu Donga, na obali jezera Komo.

1950. - Velika Britanija je priznala Izrael.

1956. - Roki Marćano povukao se iz boksa kao jedini nepobeđeni svetski šampion u teškoj kategoriji.

1960. - Proglašena je nezavisnost afričke države Togo, bivše francuske kolonije.

1961. - Sijera Leone je stekla nezavisnost od Velike Britanije.

1972. - U Bukureštu je umro Kvame Nkrumah, prvi premijer i predsedik Gane i jedan od lidera Pokreta nesvrstanih zemalja.

1978. - Avganistanske vojne snage preuzele su vlast u zemlji i uspostavile vladu zasnovanu na islamskim principima. Predsednik Mohamed Daud je ubijen, a novi predsednik Nur Mohamed Taraki proklamovao je Demokratsku Republiku Avganistan.

1992. - Nakon raspada SFRJ proglašena je Savezna Republika Jugoslavija, zajednička država Srbije i Crne Gore, koja je trajala nepunih 11 godina. SRJ je proglašena na osnovu Ustava ['Žabljački ustav'] donetog istog dana. Prethodno su poslanici u Saveznom veću Skupštine SFRJ usvojili Deklaraciju o stvaranju SRJ.

1992. - Zambijski vojni avion u kojem su bili fudbalski reprezentativci te afričke zemlje, srušio se u Atlantski okean blizu Gabona. Poginulo je svih 30 putnika.

1992. - Rusija i još 12 bivših sovjetskih republika su postale članice Međunarodnog monetarnog fonda i Svetske banke.

1993. - Eritreja je stekla nezavisnost od Etiopije posle tri decenije gradjanskog rata i referenduma na kojem su građani glasali za nezavisnost.

1993. - Predstavnici Kine i Tajvana počeli su u Singapuru razgovore, prve od završetka kineskog građanskog rata 1949. godine.

1997. - U Hongkongu je zvanično otvoren najduži viseći drumsko-železnički most u svetu, koji je povezao grad s novim aerodromom.

1999. - U vazduhoplovnim napadima NATO-a na SR Jugoslaviju pogođen je centar Surdulice. Poginulo je 17 ljudi, ranjeno je 11, a oko 300 civilnih objekata je srušeno ili oštećeno.

2001. - Rusija je potpisala ugovor sa Severnom Korejom o poboljšanju kvaliteta oružja koje je ta zemlja dobila tokom sovjetske ere.

2003. - Na predsedničkim izborima u Paragvaju pobedio je Nikanor Duarte Frutos čime je nastavljen kontinuitet 55 godišnje vladavine njegove partije Kolorado koja je u svetu najduže na vlasti.

2005. - Najveći avion na svetu, evropski 'Erbas A380', obavio je svoj prvi let. Avion je dugačak kao osam londonskih autobusa, ima prostor u krilima dovoljan za parkiranje 70 automobila, a na dva nivoa može da primi 800 putnika. Avion je svojim kapacitetima preuzeo primat 'Boinga 747' kao najvećeg aviona koji je ikada leteo.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 28. april

1442. - Rođen je engleski kralj Edvard IV, sin vojvode od Jorka. U ratu protiv dinastije Lankaster, posle zauzimanja Londona i pobede kod Toutona, izabran je za kralja. Time je kraljevska vlast prešla na kuću Jork.

1789. - Pobunjena posada engleskog broda 'Baunti' ostavila je kapetana broda Vilijama Blaja i 18 njegovih pristalica u vodama kod Tahitija. Blaj je posle 48 dana dramatične plovidbe i više od 3.500 milja uspeo da se domogne ostrva Timor, blizu Jave.

1804. - Tokom Prvog srpskog ustanka, u Zemunu je održan sastanak srpskih ustanika i Turaka, uz posredovanje Austrije. Nakon neuspelih pregovora o uspostavljanju mira, srpski pregovarači vratili su se u Ostružnicu i počeli pripreme za napad na Beograd.

1878. - Rođen je američki filmski i pozorišni glumac Lajonel Barimor. Kao dete proslavio se u ulozi Olivera Tvista, a kasnije je značajne uloge odigrao u filmovima 'Grand hotel', 'Ostrvo Largo', 'Dama s kamelijama', kao i u TV seriji 'Dr Kilder'.

1918. - U zatvoru u Terezinu [Češka] umro je Gavrilo Princip. Na dvadesetogodišnji zatvor osudile su ga austrougarske vlasti nakon atentata na austrougarskog prestolonaslednika Franca Ferdinanda u Sarajevu 1914, čime je počeo Prvi svetski rat.

1919. - Na Versajskoj mirovnoj konferenciji u Parizu 32 države, uključujući Kraljevinu Srba, Hrvata i Slovenaca, prihvatile su pakt o osnivanju Lige naroda.

1924. - Rođen je zambijski državnik Kenet Kaunda, prvi predsednik Zambije od 1964. do 1991. i jedan od lidera Pokreta nesvrstanih zemalja.

1936. - Umro je egipatski kralj Fuad I. Za kralja se proglasio 1922, kada je ukinut britanski protektorat nad Egiptom. Nasledio ga je sin Faruk I.

1939. - Adolf Hitler odbacio je nemačko-poljski pakt o nenapadanju sklopljen u januaru 1934. i nemačko-britanski ugovor iz juna 1935.

1952. - Japanu je vraćen suverenitet koji mu je, nakon poraza u Drugom svetskom ratu, bio oduzet mirovnim ugovorom iz San Franciska 1951. godine.

1969. - Predsednik Francuske Šarl de Gol dao je ostavku nakon referenduma o regionalizaciji zemlje i reorganizaciji Senata, na kojem je većina Francuza glasala protiv njegovih predloga.

1977. - Članovi nemačke levičarske terorističke grupe 'Bader-Majnhof' osuđeni su na doživotnu robiju.

1980. - Državni sekretar SAD Sajrus Vens podneo je ostavku posle neuspele misije komandosa u spasavanju američkih taoca u Iranu.

1992. - Prokomunistička vlada u Kabulu predala je vlast islamskim gerilcima, čime je okončan 14-godišnji građanski rat u Avganistanu.

1995. - U eksploziji gasa poginula su najmanje 103 stanovnika južnokorejskog mesta Tegu.

1999. - Vlada SR Jugoslavije podnela je Međunarodnom sudu pravde u Hagu tužbu protiv zemalja NATO-a zbog 'neovlašćene upotrebe sile' u vazdušnim udarima koji su počeli 24. marta.

1999. - Lider Srpskog pokreta obnove Vuk Drašković smenjen je sa mesta potpredsednika vlade SR Jugoslavije zbog kritika na račun vlasti tokom ratnog stanja.

2001. - Prvi turista u svemiru, američki biznismen Denis Tito, platio je 20 miliona dolara za svoje putovanje na Međunarodnu svemirsku stanicu, na koje je otišao sa ruskom posadom.

2002. - U padu helihoptera u Rusiji, poginuo je gubernator sibirske oblasti Krasnojarsk, general Aleksandar Lebed, bivši savetnik za bezbednost predsednika Borisa Jeljcina.

2004. - Snimci američke TV Si-Bi-Es [CBS] o zlostavljanju iračkih zarobljenika u iračkom zatvoru Abu Graib, pod kontrolom američke vojske, izazvali su šok u svetu. Američki predsednik Džordž Buš uputio je javno izvinjenje iračkom narodu za poniženje koje su pretrpeli irački zatvorenici i njihove porodice.

2005. - Irak je dobio prvu demokratsku vladu u poslednjih više od 50 godina.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 29. april

1429. - Žan d'Ark, poznatija kao Jovanka Orleanka, oslobodila je Orlean, grad koji su britanske trupe opsedale sedam meseci.

1769. - Rođen je engleski vojskovodja i državnik Artur Velzli, prvi vojvoda od Velingtona koji je porazio Napoleona I 1815. kod Vaterloa. Kao vođa torijevske desnice bio je premijer od 1828. do 1830. godine.

1818. - Rođen je Aleksandar II Nikolajevič Romanov, ruski car od 1855. Tokom njegove vladavine ukinuto je kmetstvo, reformisani su sudovi, data ograničena samouprava gubernijama i gradovima. U februaru 1881. ubio ga je pripadnik organizacije 'Narodna volja'.

1854. - Rođen je francuski matematičar Žil Anri Poenkare, autor teorije automorfnih funkcija i jedan od osnivača topologije.

1892. - U Beogradu je osnovana Srpska književna zadruga. Prvi predsednik bio je Stojan Novaković, a potpredsednik Jovan Jovanović Zmaj, koji je izradio i njen amblem. Prva objavljena knjiga bila je 'Život i priključenija' Dositeja Obradovića.

1899. - Rođen je američki pijanista, kompozitor i šef orkestra Edvard Kenedi 'Djuk' Elington, jedan od najznačajnijih džez muzičara XX veka.

1901. - Rođen je japanski car Hirohito, koji je vladao od 1921, kad je kao regent zamenjivao bolesnog oca. Krunisan je 1926. i bio na prestolu do smrti 1989. godine.

1907. - Rođen je američki filmski režiser austrijskog porekla Fred Cineman, dobitnik Oskara za filmove 'Odavde do večnosti' i 'Čovek za sva vremena'.

1929. - Umro je srpski vojvoda Stepan-Stepa Stepanović, general i ministar vojske 1908. i od 1911. do 1912. godine. Čin vojvode dobio je nakon pobede nad austrougarskom vojskom u Cerskoj bici u avgustu 1914. godine.

1936. - Rođen je indijski dirigent i violinista Zubin Mehta, jedan od najvećih dirigenata 20. veka. Karijeru profesionalnog dirigenta
započeo je nastupima u Jugoslaviji i Belgiji.

1945. - Američke trupe su u Drugom svetskom ratu oslobodile nemački koncentracioni logor Dahau.

1945. - Snage nacističke Nemačke u Drugom svetskom ratu kapitulirale su u severnoj Italiji, Austriji, Štajerskoj i Koruškoj.

1975. - Poslednji američki vojnici evakuisani su iz Sajgona, dan uoči ulaska severnovijetnamskih snaga u grad.

1980. - Umro je engleski filmski režiser Alfred Hičkok, proslavljeni autor kriminalističkih filmova, majstor filmske montaže, napetosti i ambijenta ['Čovek koji je suviše znao', 'Nevolje sa Harijem', 'Vrtoglavica', 'Ptice', 'Psiho'].

1991. - U zemljotresu u sovjetskoj republici Gruziji poginulo je više od 140 ljudi.

1992. - Jedinice Teritorijalne odbrane i policije Bosne i Hercegovine blokirale su kasarne Jugoslovenske narodne armije u Sarajevu.

1998. - Kontakt grupa u Rimu usvojila je paket sankcija protiv SRJ zbog pogoršanja situacije na Kosovu.

1999. - U vazdušnim udarima NATO na SR Jugoslaviju srušen je telekomunikacioni toranj na Avali.

2003. - U Zagrebu je preminuo penzionisani hrvatski general Janko Bobetko [84], koga je Haški tribunal u septembru 2002. optužio za
ratni zločin počinjen 1993. godine u vojnoj akciji 'Medački džep'.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 30. april

313. - Rimski car Konstantin I Veliki izdao je Milanski edikt kojim je legalizovano hrišćanstvo u Rimskom carstvu.

1777. - Rođen je nemački matematičar i astronom Karl Fridrih Gaus, pronalazač više metoda u teoriji brojeva, algebri, geometriji. Smatra se jednim od najvećih matematičara svih vremena.

1789. - Džordž Vašington izabran je za prvog predsednika SAD. Nakon dva predsednička mandata, u septembru 1796. godine uputio je američkom narodu oproštajnu poruku i povukao se na svoje imanje.

1803. - SAD su od Napoleona Bonaparte, za 15 miliona dolara kupile Luizijanu, koja je istog dana 1812. i formalno ušla u sastav američke države kao njena 18. članica.

1804. - U borbama u Surinamu Britanci su prvi put upotrebili šrapnel, nazvan po izumitelju Henriju Šrapnelu.

1870. - Rođen je austrijski kompozitor mađarskog porekla Franc Lehar, najznačajniji predstavnik bečke operete u prvoj polovini 20. veka.

1883. - Umro je francuski slikar Eduar Mane, jedan
od začetnika impresionizma.

1883. - Rođen je češki pisac Jaroslav Hašek, autor romana 'Doživljaji dobrog vojnika Švejka'.

1893. - Rođen je Joahim fon Ribentrop, šef diplomatije nacističke Nemačke. Međunarodni sud u Nirnbergu osudio ga je na smrt zbog zločina u Drugom svetskom ratu. Smrtna kazna vešanjem izvršena je 1946.

1895. - Svečano je otvorena Prva internacionalna izložba u Veneciji, koja je vremenom postala najveća smotra savremene likovne umetnosti u svetu, poznata kao Venecijanski bijenale.

1900. - Havaji su postali sastavni deo SAD.

1915. - U Parizu je osnovan Jugoslovenski odbor, organizacija srpskih, hrvatskih i slovenačkih političkih emigranata iz Austro-Ugarske koja je u vreme Prvog svetskog rata vodila akcije za oslobađanje južnoslovenskih zemalja od Austro-Ugarske i za njihovo ujedinjenje sa Srbijom i Crnom Gorom.

1934. - Austrija je donela novi ustav kojim je ozakonjena diktatura kancelara Engelberta Dolfusa.

1941. - Nezavisna Država Hrvatska donela je zakon o rasnoj pripadnosti na osnovu kojeg su počeli progoni Srba, Jevreja i Roma.

1945. - Adolf Hitler i njegova ljubavnica Eva Braun izvršili su samoubistvo u podzemnom bunkeru u Berlinu. Ruske trupe ušle su u centar Berlina, osvojile Rajhstag i druge državne institucije, dok su savezničke trupe osvojile Minhen, a francuske ušle u Austriju.

1945. - Jugoslovenska vojska oslobodila je u Drugom svetskom ratu ustaški logor Jasenovac.

1953. - U Beogradu je za posetioce otvoren Železnički muzej, prvi takav muzej u Jugoslaviji, osnovan u februaru 1950.

1973. - Predsednik SAD Ričard Nikson prihvatio je odgovornost za prisluškivanje stranačkih protivnika u Votergejtu 1972, što je dovelo do njegove ostavke u avgustu 1974. godine.

1975. - Padom Sajgona [Ho Ši Min], u koji su ušle snage Severnog Vijetnama, okončan je vijetnamski rat. U tridesetgodišnjem ratu poginulo je oko 58.000 Amerikanaca i tri miliona Vijetnamaca, od kojih dva miliona civila.

1989. - Umro je italijanski filmski režiser Serđo Leone, autor 'špageti' vesterna.

1991. - U ciklonu u Bangladešu je poginulo najmanje 125.000 ljudi.

1995. - Predsednik SAD Bil Klinton naložio je prekid trgovine s Iranom i zabranio investicije u tu zemlju, optuživši Teheran da podržava međunarodni terorizam.

1999. - U vazdušnim napadima NATO na SR Jugoslaviju pogodjene su zgrade Ministarstva odbrane i Generalštaba Vojske Jugoslavije u užem centru Beograda.

2000. - Preminuo bivši premijer Danske Pol Hartling, koji je 1978. godine postao Visoki komesar UN za izbeglice, a 1981. dobio Nobelovu nagradu za mir.

2002. - Predsednik Zimbabvea Robert Mugabe proglasio je vanredno stanje u zemlji zbog velike nestašice hrane koja je dovela hiljade stanovnika na ivicu gladi. Kriza sa hranom nastupila je usled suše, ali i zbog zatvaranja farmi koje su drzali belci.

2003. - SAD, Rusija, Evropska unija i UN zvanično su objavile 'mapu' za mirovno pregovore Izraela i Palestine, koji bi trebalo da dovedu do stvaranja nezavisne palestinske države 2005.

2005. - Na jugu Iraka međunarodni istražitelji su otkrili masovnu grobnicu sa 1.500 tela, za koju se veruje da su većinom ubijeni Kurdi, koji su tokom 80-tih godina prošlog veka, u vreme režima Sadama Huseina, bili primorani da napuste svoje domove na severu zemlje.

2006. - Umro je DŽon Galbrajt, liberalni ekonomista i pisac.

2007. - Umrla je srpska književnica Jara Ribnikar.

2007. - U kineskom gradu Čangdžou, na istoku zemlje, u provinciji Đijangcu, svečano je otvoren za vernike, budistički hram Tjaning, najveća pagoda na svetu - simbol sveopšteg prosperiteta Kine kao i ponovnog oživljavanja tradicionalnog budizma u toj zemlji. Ceremoniji otvaranja hrama prisustvovalo je 108 poglavara raznih budističkih asocijacija i hramova iz čitavog sveta.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 1. maj

1751. - Odigran je prvi kriket meč u Americi.

1778. - U Somboru je otvorena Učiteljska škola, najstarija takva škola u Srbiji. Radila je do 1811, a od 3. novembra 1812. njenu ulogu je preuzela Učiteljska škola u Sent Andreji. Posle četiri godine, škola je vraćena u Sombor.

1786. - Izvedena je premijera Mocartove opere "Figarova ženidba" u Beču.

1840. - Izdate su prve samolepljive poštanske marke, "Penny Blacks", u Engleskoj.

1844. - Semjuel Morze poslao je prvu telegrafsku poruku.

1858. - Crnogorci su na Grahovu do nogu potukli znatno jače turske trupe, čiji su stalni napadi na Crnu Goru primorali kneza Danila da uverljivom vojničkom pobedom pokaže i Otomanskom carstvu i ostalim velikim silama da je Crna Gora nezavisna. Posle te pobede, godine 1860. je, uz podršku Francuske, međunarodna komisija odredila granice između Otomanskog carstva i Crne Gore, kojoj su pripojeni Grahovo, Rudine, Nikšićka župa i Gornji Vasojevići, čime je Crna Gora faktički priznata kao suverena država.

1866. - U Srbiji su puštene u promet prve poštanke marke. Istoga dana 1874, prve poštanske marke puštene su u promet u Crnoj Gori.

1867. - Osnovan je Univerzitet u Harvardu.

1869. - Otvoren je Foli Beržer u Parizu.

1873. - Izdata je prva dopisnica u SAD-u.

1886. - Otpočeo je generalni štrajk u SAD-u, sa zahtevom da se uvede osmočasovno radno vreme.

1889. - Bajer je predstavio apsirin u prahu.

1894. - U Srbiji je prvi put svečano proslavljen 1. maj. Proslava je organizovana u Beogradu, Šapcu, Negotinu, Kragujevcu, Požarevcu, Obrenovcu i Bajinoj Bašti. Proslave su poprimile masovni karakter posle osnivanja Glavnog radničkog saveza i Srpske socijaldemokratske stranke 1903.

1904. - Umro je češki kompozitor Antonjin Dvoržak, sledbenik neoromantizma i češke nacionalne škole. Komponovao je opere, simfonije, simfonijske poeme, uvertire, koncerte za klavir, za violinu i dr. Najpoznatije delo - "Slovenske igre".

1931. - Otvoren je Empire State Building na Menhetnu u Njujorku. Ova građevina je u tom trenutku bila najviša zgrada na svetu, visine 380 metara, sa 102 sprata.

1939. - Izašao je iz štampe prvi strip sa Betmenom.

1940. - Otkazane su Olipijske igre.

1941. - Održana je premijera "Građanina Kejna" Orsona Velsa, u Njujorku.

1945. - Jedinice Četvrte armije Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije zauzele su Trst, Goricu i Tržič.

1964. - Prvi put je upotrebljen računarski program BASIC.

1966. - "Bitlsi" su održali svoj poslednji koncert u Velikoj Britaniji.

1994. - Jedan od najboljih vozača Formule 1 u istoriji toga sporta - Ajerton Sena - poginuo je na stazi u Imoli. Sena je u Formuli 1 debitovao 1984. godine kada je vozio za ekipu Tolmen. Kasnije je vozio za Lotus, a prvu titulu prvaka sveta osvojio je 1988. godine kao vozač Meklarena. Sa istom ekipom trijumfovao je 1990. i 1991. godine da bi 1994. prešao u Vilijems. Poginuo je na trci za "Veliku nagradu San Marina" kada mu je bolid zbog kvara izleteo sa staze i udario u zaštitnu ogradu. Imao je 34 godine.

1997. - Toni Bler je izabran za predsednika Vlade Velike Britanije.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 2. maj

1519. - Umro je Leonardo da Vinči, italijanski vajar, naučnik i slikar, 'uomo universale' italijanske renesanse kojeg istoričari umetnosti svrstavaju u najveće genije ljudskog roda. Njegova dela 'Mona Liza' i 'Poslednja večera' spadaju među najčuvenije slike na svetu. 'Traktat o slikarstvu' [u prevodu objavljen u Beogradu 1953] koji sadrži njegova zapažanja, zaključke i pouke o slikanju, perspektivi, svetlosti i boji, značajan je doprinos nauci o umetnosti.

1567. - Umro je dubrovački renesansni pesnik i dramski pisac Marin Držić, autor 'Dundo Maroja' i 'Novele od Stanca'.

1660. - Rođen je Pjetro Alesandro Gaspare Skarlati, italijanski kompozitor opera i crkvenih kompozicija.

1729. - Rođena je ruska carica nemačkog porekla Katarina II Aleksejevna [Katarina Velika]. Caricom ju je 1762. proglasila dvorska garda nakon što je u zaveri ubijen njen muž Petar III. Pod uticajem francuskih prosvetitelja Voltera i Didroa, sprovela je značajne reforme ruskog društva u duhu prosvećenog apsolutizma.

1852. - Rođen je srpski novinar, pisac i političar Pera Todorović, jedan od osnivača Narodne radikalne stranke.

1857. - Umro je francuski pisac Alfred de Mise ['Noći','Pismo Lamartinu', 'Ispovest jednog deteta ovog veka'].

1860. - U Budimpešti je rođen Teodor Hercl, vođa i osnivač cionističkog pokreta, autor dela 'Jevrejska država' [1896].

1885. - Belgijski kralj Leopold II proglasio se kraljem nove Slobodne države Kongo.

1892. - Rođen je nemački pilot Manfred fon Rihthofen, 'Crveni baron', najslavniji nemački avijatičar u Prvom svetskom ratu. Tokom rata oborio je više od 80 aviona. Poginuo je u jednoj od vazdušnih bitaka u aprilu 1918.

1892. - Umro je nemački hemičar August Vilhelm fon Hofman, osnivač moderne industrije anilinskih boja iz katrana kamenog uglja.

1903. - Rođen je američki pedijatar Bendžamin Meklejn Spok, autor bestselera 'Saveti zdravog razuma o odgajanju beba i dece' [1946].

1904. - Rođen je američki pevač i filmski glumac Hari Lilis 'Bing' Krozbi, rekorder po broju snimljenih ploča, dobitnik Oskara za film 'Idući svojim putem'.

1933. - Nemački kancelar Adolf Hitler je ukinuo sindikate.

1945. - Sovjetske trupe osvojile su Berlin u Drugom svetskom ratu.

1951. - Savet Evrope prihvatio je Nemačku kao punopravnog člana.

1953. - Kralj Husein zvanično je postao kralj Jordana. U Iraku, kralj Fejsal II preuzeo je vlast.

1957. - Umro je američki političar, senator Džozef Mekarti, vođa antikomunističke kampanje u SAD početkom pedesetih godina.

1960. - Izvršena je smrtna kazna nad Amerikancem Kerilom Česmenom, osuđenom za otmicu i silovanje. Čekajući izvršenje presude, koje je osam puta odlagano zahvaljujući upornoj i veštoj odbrani, u zatvoru je napisao tri knjige koje su postale bestseleri.

1965. - Stavljen je u upotrebu prvi komunikacioni satelit za prenos televizijske slike.

1967. - U Stokholmu je počeo da radi međunarodni sud za ratne zločine Bertranda Rasela, koji je kasnije presudio da su SAD krive za agresiju na Vijetnam.

1990. - Afrički nacionalni kongres Nelsona Mandele i vlada Južne Afrike otpočeli su razgovore u Kejptaunu o okončanju vlasti bele manjine u toj zemlji. Istog dana 1994. Mandela i njegov Afrički nacionalni kongres pobedili su na izborima u Južnoj Africi.

1993. - U Atini, predsednik Republike Srpske Radovan Karadžić potpisao je Vens-Ovenov mirovni plan za Bosnu pod uslovom da ga prihvati Skupština RS. Skupština je kasnije odbacila plan, ocenivši da su mape razgraničenja s bosanskim Muslimanima i Hrvatima krajnje nepovoljne za Srbe u Bosni, a bosanski rat je nastavljen.

1995. - Šest osoba je poginulo, a 176 ranjeno kada su projektili krajiških Srba pogodili centar Zagreba.

1999. - Avijacija NATO-a, u napadima na SR Jugoslaviju, upotrebila je grafitne bombe koje su izazvale raspad elektroenergetskog sistema u Srbiji. Oko 70 odsto teritorije Srbije ostalo je u mraku.

2000. - U Sijera Leoneu pobunjenici Ujedinjenog revolucionarnog fronta zarobili su 500 pripadnika mirovnih snaga UN. Zatvorenici su u narednom periodu puštani u manjim grupama, a 15. jula, nakon vojne intervencije mirovnih snaga, konačno su svi oslobođeni.

2001. - Ronilac Živadin Đorđević izjavio je listu 'Timočka krimi revija' da je u proleće 1999. iz reke Dunav izvučena hladnjača sa 50 tela koja su kasnije tajno zakopana u masovnu grobnicu. U narednim mesecima srpska policija je otkrila nekoliko masovnih grobnica u kojima su, kako se pretpostavlja, zakopani albanski civili ubijeni tokom sukoba na Kosovu.

2001. - Bivši pripadnik Kju Kluks Klana, Tomas Blanton, osuđen je na doživotnu robiju zbog postavljanja bombe u crkvi u Birmingemu, u američkoj državi Alabama, 1963. koja je za posledicu imala smrt četiri crne devojčice.

2003. - Američki predsednik Džordž Buš saopštio je da je glavni deo borbenih operacija u Iraku završen, čime je zvanično okončan rat u Iraku.

2004. - Milorad Luković Legija, bivši komandant Jedinica za specijalne operacije [JSO] i prvooptuzeni za ubistvo srpskog premijera Zorana Đinđića, predao se beogradskoj policiji nakon 14 meseci skrivanja.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 3. maj

1469. - Rođen je italijanski državnik i istoričar Nikolo Makijaveli, autor dela 'Vladalac' u kojem je izneo shvatanje da vladar ne treba da bira sredstva da bi postigao cilj iz čega je kasnije izveden pojam 'makijavelizam'.

1494. - Španski moreplovac Kristofor Kolumbo otkrio je ostrvo, kasnije nazvano Jamajka.

1500. - Portugalski moreplovac Pedro Alvareš Kabral je na putu ka Indiji otkrio Brazil i proglasio ga posedom Portugalije.

1748. - Rođen je francuski političar Emanuel Žozef Siej, poznat kao Abe Sije, jedan od vođa Francuske revolucije. U brošuri 'Šta je treći stalež?' izložio je političke zahteve buržoazije.

1791. - Poljski kralj Stanjislav II August Ponjatovski potpisao je liberalni ustav kojim je uspostavljena parlamentarna monarhija. To je bio drugi pisani Ustav u svetu, posle američkog.

1814. - Francuski kralj Luj XVIII vratio se, pod zaštitom saveznika, u Pariz posle poraza cara Napoleona I u bici kod Vaterloa.

1841. - Novi Zeland je proglašen britanskom kolonijom.

1895. - Teritorije u posedu Britanske južnoafričke kompanije, južno od reke Zambezi dobile su naziv Rodezija.

1898. - U Kijevu je rođena izraelska državnica Golda Mabovič Mejrson, poznata kao Golda Meir, prva žena premijer Izraela od 1969. do 1974.

1898. - Umro je srpski književni i pozorišni kritičar i istoričar književnosti Svetislav Vulović, profesor Velike škole u Beogradu, član Srpske kraljevske akademije, jedan od najuticajnijih srpskih književnih kritičara u 19. veku.

1902. - Rođen je francuski fizičar Alfred Kastler, član Francuske akademije, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku 1966. Njegov naučni rad doprineo je razvoju lasera.

1922. - U Parizu je osnovana Međunarodna železnička unija, među čijim osnivačima su bile i Jugoslovenske železnice.

1936. - U Jagodini su u organizaciji Narodnog fronta slobode održane najmasovnije antifašističke demonstracije u Pomoravlju između dva svetska rata.

1939. - Smenjen je sovjetski ministar inostranih poslova Maksim Litvinov, a novi ministar je postao Vjačeslav Molotov, koji je krajem avgusta potpisao pakt o nenapadanju sa nacističkom Nemačkom.

1945. - Britanci su u Drugom svetskom ratu zauzeli Rangun, glavni grad tadašnje Burme [danas Mjanmar], oslobodivši ga japanske okupacije.

1946. - U Tokiju je počeo da zaseda Međunarodni vojni sud za Daleki istok, koji je sudio japanskim ratnim zločincima iz Drugog svetskog rata. U procesu, koji je trajao do novembra 1948, od 28 okrivljenih sedam je osuđeno na smrt, 16 na doživotnu robiju, a ostali na vremenske kazne.

1968. - Žestokim sukobima sa policijom u Parizu su počele studentske demonstracije i štrajkovi zbog oklevanja vlasti da sprovede reforme univerziteta. Studentski protesti ubrzo su zahvatili i druge evropske zemlje, a protest je prerastao u revolt protiv građanskog društva.

1971. - Valter Ulbriht se povukao sa mesta generalnog sekretara komunističke partije istočne Nemačke. Zamenio ga je Erih Honeker.

1991. - U rodno selo Lelić kod Valjeva prenete su iz SAD mošti episkopa Srpske pravoslavne crkve Nikolaja Velimirovića.

1992. - Muslimanske snage napale su u Sarajevu kolonu vozila JNA koja se povlačila prema kasarni u Lukavici. Ubijeno je i ranjeno više oficira, vojnika i civila.

1996. - Delegati 55 zemalja saglasili su se na konferenciji UN u Ženevi o novim pravilima korišćenja nagaznih mina, ali nisu prihvatili njihovu potpunu zabranu.

1999. - Tokom vazdušnih udara NATO na SR Jugoslaviju pogođen je putnički autobus kod mesta Peć na Kosovu. Poginulo je 20 ljudi, a 43 je ranjeno. U Novom Sadu je pogođena zgrada TV Novi Sad. U sedištu NATO u Briselu je saopšteno da je za 42 dana vazdušnih napada na SRJ izvedeno 14.000 letova.

2003. - Američki Kongres je, većinom glasova, izglasao budžet odskoro 80 milijardi dolara koji je namenjen ratu u Iraku, a jedan njegov deo saveznicima i borbi protiv terorizma.

2006. - Evropska unija je odlučila da odloži pregovore o pridruživanju sa Srbijom i Crnom Gorom zato što vlasti u Beogradu nisu dostigle traženi stepen pune saradnje sa Haškim tribunalom, jer nisu uhapsile i u Hag prebacile generala Ratka Mladića.

2006. - Saučesnik u napadu na Svetski trgovinski centar u Njujorku 11. septembra 2001. Zakarija Musaui osuđen je odlukom savezne porote na doživotnu robiju. To je prva i jedina presuda koju je izrekao američki sud za napade na SAD 11. septembra u kojima je poginulo skoro 3.000 ljudi.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 4. maj

1493. - Papa Aleksandar VI, Španac, izdao je edikt o podeli Novog sveta između Španije i Portugalije, prema kojem sve novootkrivene zemlje zapadno od Azora treba da pripadnu Španiji.

1780. - U Epsomu u Engleskoj održane su prve konjičke trke.

1825. - Rođen je engleski biolog i filozof Tomas Henri Haksli, pobornik teorije evolucije Čarlsa Darvina, autor dela 'Mesto čoveka u prirodi', 'Evolucija i etika', 'Nauka i kultura' i 'Priručnik komparativne anatomije kičmenjaka'.

1827. - Rođen je engleski istraživač Džon Haning Spik, prvi Evropljanin koji je u avgustu 1858. video afričko jezero Viktorija i tvrdio da je ono izvorište Nila.

1869. - Umro je srpski pisac i političar Jovan Hadžić [pseudonim Miloš Svetić], prvi predsednik Matice srpske, poznat kao protivnik jezičkih i pravopisnih reformi Vuka Karadžića.

1885. - Umro je srpski knez Aleksandar Karađorđević, sin vođe Prvog srpskog ustanka Karađorđa. Za njegove vladavine 1842-1858. počele su reforme države i njena modernizacija. Na Svetoandrejskoj skupštini 1858. zbačen je sa vlasti, a na presto se vratio knez Miloš Obrenović.

1903. - U borbi sa Turcima poginuo je vođa makedonskog nacionalno-revolucionarnog pokreta Goce Delčev.

1919. - Počele su demonstracije kineskih studenata protiv odluke Versajske mirovne konferencije da se nemački posedi u provinciji Šantung predaju Japanu. Demonstracije pod nazivom 'Pokret 4. maja', prerasle su u nacionalni pokret, pokrenuvši preko 10 miliona ljudi.

1928. - Rođen je egipatski državnik Hosni Mubarak, predsednik Egipta od 1981, posle ubistva Anvara el Sadata.

1929. - Rođena je američka glumica Odri Hepbern, ambasador dobre volje UNICEF-a. Dobitnik je Oskara za film 'Praznik u Rimu' ['Doručak kod Tifanija', 'Sabrina', 'Rat i mir', 'Ljubav popodne', 'Moja draga lejdi'].

1938. - Daglas Hajd je postao prvi predsednik Irske na osnovu novog Ustava kojim je proklamovana njena nezavisnost.

1970. - Američka Nacionalna garda ubila je četiri i ranila 11 studenata Univerziteta Kent u državi Ohajo koji su demonstrirali protiv Vijetnamskog rata.

1979. - Vođa konzervativaca Margaret Tačer posle pobede nad laburistima na parlamentarnim izborima, postala je prva žena premijer u istoriji Velike Britanije.

1980. - Umro je predsednik SFR Jugoslavije Josip Broz Tito, vođa jugoslovenskih partizana u Drugom svetskom ratu i lider Komunističke partije Jugoslavije. Izveo je zemlju iz sovjetskog bloka i bio vođa Pokreta nesvrstanih zemalja.

1990. - Na prvim višestranačkim izborima [posle Drugog svetskog rata] u Hrvatskoj je ubedljivo pobedila Hrvatska demokratska zajednica Franje Tuđmana.

1994. - Izrael i PLO potpisali su sporazum o početku primene ograničene palestinske autonomije u Gazi i Jerihonu.

1994. - Emitovanjem prvog servisa vesti, počela je sa radom beogradska nezavisna novinska agencija Beta.

1996. - Lider konzervativaca Hose Marija Asnar postao je premijer Španije, čime je okončana 13-godišnja vladavina socijalista.

2001. - U Beogradu je podignuta optužnica protiv Radomira Markovića, koji je u vreme režima Slobodana Miloševića bio načelnik Službe državne bezbednosti. Po optužnici za odavanje državne tajne, Marković je 6. jula 2001. osuđen na godinu dana zatvora, a po tužbi za umešanost u ubistvo četiri funkcionera Srpskog pokreta obnove [SPO] na Ibarskoj magistrali u oktobru 1999. osuđen je 30. januara 2003. na sedam godina zatvora.

2001. - Sjedinjene Američke Države su, glasanjem, izbačene iz Komisije za ljudska prava pri UN, što je prvi put u istoriji te međunarodne organizacije.

2003. - U 83. godini umro je Sesto Bruskantini, čuveni italijanski solo operski pevač.

2004. - Vlada italijanskog premijera Silvija Berluskonija zabeležila je rekord kao prva vlada koja je najduže ostala na vlasti od II svetskog rata, 1.060 dana.

2005. - U aukcijskoj kući Kristi skulptura Konstantina Brankuzija 'Ptica u prostoru' prodata je za 27.450.000 američkih dolara, što je rekordna cena u prodaji jedne skulpture.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 5. maj

1570. - Otomansko carstvo objavilo je rat Veneciji zato što je odbila da preda mediteransko ostrvo Kipar.

1813. - Rođen je danski filozof Seren Kjerkegor, rodonačelnik filozofije egzistencijalizma, nazvan 'Kopenhaški Sokrat'. Nasuprot filozofskoj tradiciji, posebno u protivstavu prema sistemu filozofije Fridriha Hegela. Prema njegovom učenju, za egzistenciju nema sistema, jer je ona sloboda, strepnja, očajanje, doživljaj greha, nepojmljivost, bolest na smrt - uvek odnos, a ne kategorijalno postojanje. Dela: 'O pojmu ironije sa stalnim osvrtom na Sokrata', 'Ili-ili', 'Pojam strepnje', 'Bolest na smrt', 'Dnevnik', 'Stadijumi na životnom putu', 'Filozofske mrvice'.

1815. - Rođen je francuski pisac Ežen Martin Labiš, koji je u komedijama i vodviljima duhovito karikirao građansko društvo Francuske u 19. veku. Dela: 'Slamni šešir', 'Put gospodina Perišona'.

1818. - Rođen je nemački filozof jevrejskog porekla Karl Marks, socijalistički teoretičar i istaknuti vođa zapadnoevropskog radničkog pokreta u 19. veku.

1821. - Umro je bivši francuski car Napoleon I Bonaparta, jedan od najvećih vojskovođa u istoriji čiji su osvajački pohodi izmenili Evropu i razorili feudalno ustrojstvo tradicionalne Evrope.

1846. - Rođen je poljski pisac Henrik Sjenkjevič, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1905. Svetsku slavu stekao je istorijskim romanima. Dela: romani 'Ljuo vadis', 'Ognjem i mačem', 'Potop', 'Pan Volodijovski', 'Bez dogme', 'Porodica Polanjeckih', 'Kroz pustinju i prašumu', zbirka pripovedaka 'Skice ugljenom'.

1855. - Prvi svetovni vladar Crne Gore knez Danilo Petrović doneo je Zakonik kojim je nastojao da individualizuje imovinska prava, po uzoru na savremene građanske zakonike.

1883. - Rođen je srpski kompozitor i muzički pisac Petar Konjović, rektor Muzičke akademije u Beogradu, član Srpske akademije nauka i umetnosti i upravnik Muzikološkog instituta. Inspirisao se narodnim motivima i učvrstio je nacionalni smer u srpskoj muzici. Dela: opere 'Knez od Zete', 'Vilin veo', 'Koštana', 'Seljaci', zbirke solo pesama 'Moja zemlja', 'Lirika', knjige 'Stevan Mokranjac', 'Miloje Milojević', 'Knjiga o muzici'.

1904. - Na brdu Volujica kod Bara postavljena je prva radio-telegrafska stanica Markonijevog sistema na Balkanu.

1936. - Italijanske trupe pod komandom feldmaršala Pjetra Badolja okupirale su Adis Abebu, prestonicu Etiopije. Agresija na tu prastaru afričku carevinu okončana je ubrzo pripajanjem Etiopije italijanskom kolonijalnom carstvu.

1945. - Sovjetske trupe ušle su u Drugom svetskom ratu u mesto Pinemunde, odakle su Nemci ispaljivali rakete 'Fau 1' i 'Fau 2'. Američke trupe su istog dana oslobodile nemački nacistički koncentracioni logor Mauthauzen, u kojem su Nemci tokom rata likvidirali 120.000 ljudi, uključujući 13.000 gradjana Kraljevine Jugoslavije, ogromnomm većinom Srba.

1954. - General Alfredo Štresner je u vojnom udaru oborio predsednika Paragvaja Federika Čavesa, započevši tako 34-godišnju diktaturu.

1955. - Zapadni saveznici su obnovili suverenitet Zapadne Nemačke i primili je u NATO.

1961. - Iz Kejp Kanaverala je poleteo kosmički brod 'Merkjuri', prva kosmička letelica SAD s ljudskom posadom, kojim je upravljao Alen Bartlet Šepard. Brod nije obleteo planetu već je dostigao visinu od 185 kilometara i posle 15 minuta se vratio na Zemlju.

1977. - Umro je nemački državnik i ekonomista Ludvig Erhard, zapadnonemački kancelar od 1963. do 1966, arhitekta privrednog oporavka i uspona Zapadne Nemačke posle Drugog svetskog rata.

1978. - Teroristička grupa 'Crvene brigade' saopštila je da je ubila bivšeg premijera Italije Alda Mora, otetog u martu 1978. Njegovo telo pronađeno je dva dana kasnije.

1981. - Bobi Sends prvi je od 10 pripadnika Irske republikanske armije umro u zatvoru Mejz u Severnoj Irskoj od posledica štrajka glađu.

1990. - U Bonu su počeli razgovori S S S R, SAD, Velike Britanije, Francuske i dveju nemačkih država o ujedinjenju Nemačke.

1999. - NATO avijacija je između Kačanika i Uroševca usred dana gađala konvoj 'Lekara sveta' - vidno obeležen znacima Crvenog krsta i grčkim zastavama - koji je prevozio pomoć prištinskom Kliničko-bolničkom centru prikupljenu u Grčkoj, a samo pukim slučajem nije nastradao niko od trojice lekara i trojice vozača kamiona.

1999. - Na severu Albanije srušio se američki helikopter AH-64 tipa 'apač' i oba pilota su poginula, a NATO je saopštio da se nesreća dogodila zbog kvara motora tokom 'rutinske vežbe'.

2002. - Francuski predsednik Žak Širak osvojio je 82 odsto glasova u drugoj rundi izbora u kojem su Francuzi birali između njega i krajnjeg desničara Žan Mari Le Pena, što je najubedljivija pobeda u istoriji predsedničkih izbora u Francuskoj.

2004. - Slika Pabla Pikasa 'Dečak s lulom' prodata je u njojorškoj galeriji 'Sotbi' za 104 miliona i 168.000 dolara, što je najviša cena ikad postignuta na aukciji za neku sliku.

anchi22 · **•• 20:01 ••**

Dogodilo se na današnji dan - 6. maj

1237. - U manastiru Mileševa sahranjene su mošti Save Nemanjića [Svetog Save], prvog srpskog arhiepiskopa, koji je umro 27. januara 1235. u Velikom Trnovu [Bugarska]. Turci su 1594. izvadili mošti i spalili ih na Vračaru u Beogradu.

1527. - Vojska burbonskog vojvode Karla opustošila je i opljačkala Rim i pobila oko 4.000 njegovih stanovnika.

1626. - Holandski naseljenik Peter Minuit kupio je od Indijanaca ostrvo Menhetn, na kojem je kasnije izgrađen Njujork, za bižuteriju u vrednosti od 25 dolara.

1757. - U Sedmogodišnjem ratu pruski kralj Fridrih II osvojio je Prag koji su branile austrijske trupe.

1758. - Rođen je jedan od vođa francuske revolucije Maksimilijan de Robespjer, vođa jakobinaca i
začetnik revolucionarnog terora.

1840. - Puštene su u promet prve poštanske marke u Velikoj Britaniji - od jednog i dva penija s likom kraljice Viktorije I.

1856. - Rođen je austrijski psihijatar Zigmund Frojd, osnivač psihoanalize.

1856. - Rođen je američki istraživač Edvin Piri. Vodio je prvu ekspediciju koja je 1909. stigla na Severni pol.

1861. - Rođen je indijski pisac i filozof Rabindrant Tagore, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1913. ['Gradinar', 'Gitandžali', 'Grupa priča', 'Zlatan čamac'].

1862. - Umro je američki pisac Henri Dejvid Toro, jedinstven pesnik i filozof prirode u američkoj književnosti. Dvogodišnje iskustvo usamljeničkog života u prirodi opisao je u knjizi 'Valden, ili život u šumi'.

1868. - Rođen je srpski matematičar Mihajlo Petrović [Mika Alas], osnivač beogradske matematičke škole, profesor Univerziteta u Beogradu, član Srpske kraljevske akademije.

1895. - Rođen je američki glumac italijanskog porekla Rudolf Valentino, zvezda i idol nemog filma ['Četiri jahača apokalipse', 'Šeik', 'Šeikov sin', 'Krv i pesak'].

1910. - Umro je Eduard VII, kralj Velike Britanije i Irske od januara 1901. Nasledio ga je sin Džordž V.

1915. - Rođen je američki filmski glumac, režiser i producent Orson Vels, dobitnik Oskara za životno delo 1971. Njegov 'Gradjanin Kejn' smatra se jednim od najboljih filmova u istoriji kinematografije ['Magbet', 'Otelo', 'Treći čovek'].

1919. - Na Versajskoj mirovnoj konferenciji Nemačkoj su oduzete kolonije u Africi.

1932. - Francuskog predsednika Pola Dumea u Parizu je ubio ruski emigrant.

1949. - Umro je belgijski pisac flamanskog porekla Moris Meterlink, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1913.

1974. - Zapadnonemački kancelar Vili Brant podneo je ostavku zbog špijunske afere u kojoj je otkriveno da je njegov bliski saradnik Ginter Gijom bio istočnonemački špijun.

1979. - Na izborima u Austriji pobedila je Socijalistička partija Bruna Krajskog.

1981. - SAD su proterale sve libijske diplomate, tvrdeći da vlada Libije podržava međunarodni terorizam.

1991. - U Splitu su izbile demonstracije protiv JNA u kojima je ubijen vojnik Saško Gešovski.

1992. - Umrla je Marlen Ditrih, američka filmska glumica nemačkog porekla, legendarna 'fatalna žena' ['Plavi andjeo', 'Šangaj-ekspres', 'Svedok optužbe'].

1993. - Skupština Republike Srpske na Palama odlučila je da se o Vens-Ovenovom mirovnom planu za Bosnu izjasni narod. Na referendumu 15. i 16. maja protiv plana je glasalo 96 odsto birača.

1994. - Otvoren je tunel ispod Lamanša.

1996. - Vlada predsednika Gvatemale Alvara Arsua i vođe levičarske gerile su potpisali sporazum o okončanju 35-godišnjeg građanskog rata.

1999. - Ministri inostranih poslova sedam najrazvijenijih zemalja Zapada i Rusije [Grupa 8] dogovorili su se na sastanku u Bonu o principima za okončanje rata na Kosovu.

2000. - U blizini Nanta na jugu Francuske u izgorelom automobilu fiat uno, pronađeno je telo paparaca Žan Pola Andansona, koji je poslednjih deset godina fotografisao kraljevske porodice i filmske zvezde. On i njegov auto dovođeni su u vezu za saobraćajnom nesrećom u Parizu kada je poginula princeza Dajana i njen prijatelj Dodi El Fajed.

2003. - Savet bezbednosti UN produžio je sankcije uvedene Liberiji 2001. zbog njene navodne pomoći pobunjenicima u Sieri Leoneu. Njima je uključen i embargo na uvoz oružja kao i na izvoz dijamanata.

2004. - Sud u Libiji osudio je pet medicinskih sestara iz Bugarske i jednog palestinskog lekara na smrt, zbog inficiranja oko 400 libijske dece verusom side u pedijatrijskoj bolnici u Bengaziju. OEBS je uputio Libiji apel da ne pogubi osuđene, a rezolucija istog sadržaja dostavljena je parlamentarcima iz 50 zemalja članica te organizacije.

2005. - Umro je Džoi Grant, legendarni umetnik 'Diznija', autor Kraljice/veštice u dugometražnom crtanom filmu 'Snežana i sedam patuljaka'.